Bài 11. Cảm ứng điện từ. Nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều

Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 57)

Hướng dẫn giải

Đèn pin lắc hoạt động dựa trên nguyên tắc tạo ra dòng điện cảm ứng trong mạch điện: Khi lắc nam châm, nam châm trượt trong lòng ống dây thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây dẫn kín biến thiên (tăng, giảm).

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 (SGK Cánh Diều - Trang 57)

Hướng dẫn giải

Để nhận biết trong cuộn dây dẫn kín có xuất hiện dòng điện cảm ứng hay không ta nhìn vào đèn LED, nếu đèn sáng thì trong mạch xuất hiện dòng điện cảm ứng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Thí nghiệm mục I.1 (SGK Cánh Diều - Trang 57)

Hướng dẫn giải

Nhận xét: Khi đưa một cực của nam châm vĩnh cửu lại gần hoặc ra xa cuộn dây dẫn kín thì thấy đèn LED phát sáng (cường độ sáng thay đổi khi di chuyển nam châm) tức là trong cuộn dây dẫn kín xuất hiện dòng điện cảm ứng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 2 (SGK Cánh Diều - Trang 57)

Hướng dẫn giải

Đèn LED chỉ cho dòng điện đi qua theo 1 chiều nên:

- Nếu dòng điện chạy qua cuộn dây dẫn theo chiều từ A đến B đèn: LED 1 sáng, LED 2 tối.

- Nếu dòng điện chạy qua cuộn dây dẫn theo chiều từ B đến A đèn: LED 1 tối, LED 2 sáng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Thí nghiệm mục I.2 (SGK Cánh Diều - Trang 58)

Hướng dẫn giải

- Khi đóng khóa K và mở khóa K ta thấy kim điện kế lệch khỏi vị trí cân bằng 0.

- Khi giữ dòng điện qua nam châm điện ổn định thì kim điện kế ở vị trí 0.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 3 (SGK Cánh Diều - Trang 59)

Hướng dẫn giải

- Phương án khác: Cho nam châm quay trước cuộn dây hoặc cho cuộn dây quay trước nam châm.

- Thực hiện thí nghiệm kiểm chứng làm theo video ở dưới đường link:

https://www.youtube.com/watch?v=uScplV0baao

https://www.youtube.com/watch?v=eRs2sVLusQM

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 59)

Hướng dẫn giải

a. Di chuyển nam châm vĩnh cửu lại gần hoặc ra xa cuộn dây dẫn kín hoặc di chuyển cuộn dây lại gần hoặc ra xa nam châm vĩnh cửu.

b. Khi di chuyển nam châm vĩnh cửu lại gần cuộn dây hoặc cuộn dây lại gần nam châm vĩnh cửu thì số đường sức từ qua tiết diện cuộn dây tăng lên.

- Khi di chuyển nam châm vĩnh cửu ra xa cuộn dây hoặc cuộn dây ra xa nam châm vĩnh cửu thì số đường sức từ qua tiết diện cuộn dây giảm xuống.

c. Dùng kim điện kế, ampe kế, bóng đèn LED, cảm biến từ.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 59)

Hướng dẫn giải

Đèn pin lắc hoạt động dựa trên nguyên tắc cảm ứng điện từ: Khi lắc đèn, nam châm vĩnh cửu di chuyển qua lại trong lòng cuộn dây dẫn, tạo ra sự biến thiên từ thông qua cuộn dây, sinh ra suất điện động cảm ứng trong cuộn dây, cung cấp năng lượng cho đèn LED phát sáng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Tìm hiểu thêm (SGK Cánh Diều - Trang 59)

Hướng dẫn giải

Phương án thí nghiệm: Thí nghiệm về dòng điện cảm ứng bằng cách thay đổi tiết diện của cuộn dây.

- Chuẩn bị: Một cuộn dây dẫn mềm có tiết diện dễ dàng thay đổi khi bóp mạnh (1); thanh nam châm vĩnh cửu (2); điện kế (3); kẹp giữ (4) và các dây nối.

- Tiến hành:

Bố trí thí nghiệm như hình dưới đây:

Bóp mạnh cuộn dây dẫn, quan sát kim điện kế khi cuộn dây dẫn bị giảm tiết diện.

- Nhận xét:

+ Khi tiết diện của cuộn dây giảm (tăng) thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện cuộn dây giảm (tăng).

=> Khi số đường sức biến thiên, xung quanh cuộn dây xuất hiện sự thay đổi của từ trường, từ đó tạo ra một lực điện động trong cuộn dây. Sự thay đổi này tạo ra một dòng điện cảm ứng trong cuộn dây.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 4 (SGK Cánh Diều - Trang 60)

Hướng dẫn giải

Nếu nam châm chuyển động dọc theo trục của cuộn dây dẫn kín đứng yên theo một chiều thì 1 đèn LED phát sáng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)