Bài 1. Hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử

Hướng dẫn giải

Hình 1.1 là dấu tích cọc Bạch Đằng năm 1288 là minh chứng cho thấy nơi đây đã thực sự xảy ra sự kiện "Trận chiến trên sông Bạch Đằng" trong cuộc kháng chiến chống Mông-Nguyên lần thứ ba, giúp các nhà khoa học nghiên cứu và phục dựng lại trận chiến thời xưa.

Hình 1.2 là phục dựng bếp lửa và cảnh sinh hoạt của con người thời kì văn hóa Hòa Bình dựa trên các tư liệu lịch sử, khảo cổ,... giúp người hiện đại hiểu về lịch sử thời xa xưa. 

Kết luận: Hình 1.1: Hiện thực lịch sử, hình 1.2: Nhận thức lịch sử.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)

Hướng dẫn giải

- Qua câu chuyện “Con ngựa gỗ thành Tơ-roa”, con người hiểu về lịch sử cuộc chiến tranh thành Tơ-roa, thể hiện cách nhận thức lịch sử, phản ánh và phổ biến tri thức lịch sử của người xưa. Đây là điển tích văn học nổi tiếng có nguồn gốc từ I-li-at, sử thi đầu tiên của Hô-me. Câu chuyện trung tâm của huyền thoại I-li-at là cuộc chiến thành Tơ-roa.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)

Hướng dẫn giải

Sử học được hiểu theo nghĩa là nhận thức lịch sử. Đó là ngành là khoa học nghiên cứu về quá khứ của loài người, trên tất cả các lĩnh vực, của đời sống xã hội loài người.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)

Hướng dẫn giải

Đối tượng nghiên cứu của Sử học là quá trình phát sinh, phát triển của xã hội loài người trong quá khứ (cá nhân, tổ chức, dân tộc, quốc gia, châu lục). Như vậy, đối tượng nghiên cứu của Sử học mang tính toàn diện.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)

Hướng dẫn giải

- Chức năng Sử học:

+ Chức năng khoa học: cung cấp tri thức khoa học nhằm khôi phục, miêu tả giải thích hiện tượng lịch sử một cách chính xác, khách quan.

+ Chức năng xã hội: giúp con người tìm hiểu các quy luật phát triển của xã hội loài người trong quá khứ, từ đó nhận thức hiện tại và dự đoán được tương lai.

+ Chức năng giáo dục: giáo dục lòng yêu nước, tinh thần say mê lao động, học tập và phấn đấu xây dựng Tổ quốc

- Nhiệm vụ Sử học:

+ Rút ra bài học kinh nghiệm lịch sử phục vụ cuộc sống hiện tại.

+ Góp phần bồi dưỡng nhân sinh quan và thế giới quan khoa học, nâng cao trình độ nhận thức của con người.

+ Góp phần giáo dục tư tưởng, tình cảm, đạo đức và phát triển nhân cách con người.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)

Hướng dẫn giải

- Khách quan: Trình bày lịch sử một cách khách quan, không định kiến, thiên vị. Nghiên cứu dựa trên các sử liệu gốc, nghiên cứu về mọi mặt và mọi khía cạnh, đảm bảo tính liên tục trong quá trình vận động và phát triển của dối tượng nghiên cứu.

- Trung thực: Tôn trọng sự thật lịch sử.

- Tiến bộ: Góp phần xây dựng giá trị tốt đẹp.

- Toàn diện và cụ thể: nghiên cứu về mọi mặt, mọi khía cạnh, đảm bảo tính liên tục trong quá trình vận động, phát triển của đối tượng nghiên cứu, tính toàn diện của bức tranh quá khứ, tính chi tiết của quá trình lịch sử, đảm bảo tính cụ thể của các sự kiện, hiện tượng lịch sử.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)

Hướng dẫn giải

 

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)

Hướng dẫn giải

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)

Hướng dẫn giải

- Từ thời xa xưa, người Trung Quốc đã biết dùng thẻ tre để tạo ra sách, trở thành biểu tượng của nền văn hóa Trung Hoa với lịch sử phát triển lâu đời.

- Sách thẻ tre cung cấp rất nhiều thông tin lịch sử, từ chính trị, quân sự đến đời sống kinh tế, văn hóa,… của Trung Quốc trước khi có giấy.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)

Hướng dẫn giải

Giống nhau:

- Đối tượng: là những gì diễn ra trong quá khứ gắn liền với con người và xã hội loài người. 

- Đều là bộ phận của Sử học và ngành khoa học lịch sử

Khác nhau:

Sự kiện Cách mạng Tháng Tám (8/1945) được coi là sự kiện vĩ đại trong lịch sử Việt Nam đánh dấu sự lãnh đạo tài tình sáng suốt của Đảng.

- Tuy nhiên cùng với sự kiện này thì các sử gia phương Tây lại cho rằng đây là một sự kiện “ăn may”:

+ Vì nó diễn ra khi trong thời gian giữa tháng 8 năm 1945, khi Nhật Bản đầu hàng Đồng minh vô điều kiện song quân đội các nước Đồng minh lại chưa có mặt ở Việt Nam để giải giáp quân Nhật. 

+ Việt Minh giành được chính quyền là do có “khoảng trống quyền lực”, Việt Minh tiến hành cách mạng chắc chắn sẽ thành công.

- Do đó cùng một sự kiện Cách mạng Tháng Tám thì đã có nhiều quan điểm và cách nhìn nhận khác nhau về vai trò, vị trí của nó trong lịch sử Việt Nam.

(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)