Tục ngữ là trí khôn muôn đời của nhân dân. Mỗi câu tục ngữ lad một bài học lớn. Một trong những bài học ấy được đúc kết trong câu tục ngữ hàm súc : "có công mài sắt có ngày nên kim"
Câu tục ngữ đã nêu lên một chân lí lớn bằng những hình ảnh tượng trưng đầy sức thuyết phục. Sắt là một thứ kim loại cứng thế nhưng mài mãi cũng sẽ thành cây kim nhỏ. ĐÓ là một sự kiên trì, cố gắng phi thường. Từ một thỏi sắt to trở thành cái kim nhỏ phỉư tốn bao công sức, mồ hôi mới có được. Mới nghĩ đến, ta đã thấy run sợ, ngại ngùng. Chẳng ai hơi đâu ngồi kì công mài sắt thành kim như thế. Công việc này tưởng nhu khó khăn không thể làm nổi. Thế mà có người không quản gian lao công sá công phu, vẫn gắng sức làm cho kì được. Cho nên cây kim dù rất nhỏ bé, không đáng gì nhưng nó là thành quả của biết bao sự cố gắng., kiên trì, nhẫn nại. Nghĩa đen của câu tục ngữ là chỉ việc mài sắt thành kim, nhưng nếu suy ra nghĩa bóng thì nó thật là rộng . ĐÓ là một lời khuyên, một bài học mà ông cha ta đã đúc kết từ ngàn đời rồi truyền lại cho con cháu hôm này và mai sau. ĐÓ là lời răn dạy : Có sự kiên trì và nhẫn nại, quyết tâm lớn thì việc gì cũng làm xong cho dù việc đó rất khó khăn , tưởng nhue không thể hoàn thành được.
Bác Hồ từng dạy:
Không có việc gì khó,
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên
Qua lời Bác dạy ta càng hiểu thêm về sức mạnh của lòng kiên trì , bền bỉ. Có quyết tâm lớn thì việc gì cũng làm được, cho dù đó là việc"đào núi và lấp biển"
Trong cuộc sống của chúng ta có biết bao tấm gương tiêu biểu đã "mài sắt " để có ngày "nên kim". Tấm gương ấy không đâu xa chính là Bác Hồ - Người Cha gài của dân tộc. Đất nứơc ta được hoà bình tự do như ngày hôn nay chính là một phần nhờ vào lòng kiên trì, bền lòng vững chí của Bác. Khi còn là chàng thanh niên trẻ tuổi, Bác đã từ biệt mọi người ra đi tìm đường cứu nước . Ở nơi đất khách quê người Bác đã làm mợi việc để kiếm sống : Làm phụ bếp trên tàu, cào tuyết giữa mùa đông giá lạnh ở châu Âu...
Có nhớ chăng hỡi gió rét thành Ba lê
Một viên gạch hồng Bác chống lại cả mùa đông băng gía
Và sương mù thành Luân đôn người cso nhớ
Giọt mồ hôi người nhỏ giữa đêm khuya
(Chế Lan Viên)
Biết bao nhiêu vất vả cực nhọc, BÁc chẳng sờn lòng, Bác kiên trì đi đến tất cả các nước, các dân tộc trên thế giới để tìm hiểu con đương giải phóng dân tộc. Cuối cùng sự kiên nhãn của Bác đã được đến đáp xứng đáng. Người đã tìm thấy con đương đi cho dân tộc thoát khỏi cảnh nô lệ lầm than.
Tấm gương Bác chói sáng và rực rỡ, trứơc hết là ở chỗ " có công........ kim"
GẦn gũi với chúng ta ko ít tấm gương sáng đáng khâm phục . Nhà thơ Nguyễn Khuyến nổi tiếng là "Nhà thơ của làng cảnh Việt Nam". Những sáng tác của ông là kết quả của sự rèn luyện không ngừng, không biết mệt mỏi "lao tâm khổ tứ". Thiên tài không thể một sáng một chiều là thành công được. Một nhà văn phương tây đã khẳng đinh:"Thiên tài là một sự kiên nhẫn lâu dài". Qủa đứng như vậy. Để trở thành một nhà thơ lớn Nguyễn Khuyến đã trải qua cuộc sống ngèo khổ túng thiếu. Theo giai thoại: Ông nhà nghèo mỗi buổi sớm đến trương phải mang theo một cái giậm để sau buổi bình văn đi bắt cá. Quê ông vốn là đồng chiêm trũng nên cá rất nhiều. Có những buổi sớm mùa đông giá lạnh,, thày đồ vẵn thấy anh học trò nghèo lam lũ dưới ao sâu. Tối về nhà, ko có đèn , anh trò đã theo cách người xưa bắt đon đóm vào vở trúng để dọc sách.......Tài năng của NK không chỉ là ở trí thông minh mà coàn là sự kiên trì và quyết tâm cao.
Một tấm gương nữa rất gần gũi với chúng ta đó là anh Nguyến Ngọc Kí. Anh bị liệt cả hai tay nhung mong muốn đến trương vẫn luôn thôi thúc anh. Thế là anh bắt đầu tập viết bằng chân. Nhũng nét chữ đầu tiên thật là khó nhưng anh ko chịu nản lòng và bây giờ anh đã trở thnàh một nhà giáo ưu tú, được cá em học sinh yêu quý, kính trọng.
Trong lao động, tấm gương của nhà bác học Lương Định Của đúng là một bằng chúng hùng hồn. Để lai tạo một giống lúa mới có năng suất cao ông phải làm việc vô cùng vất vả và khó nhọc. Hàng ngày từ tờ mờ đất , ông đã ra ruộng lội bì bõm nghiên cứu đến tối mịt mới về....Qua vài vụ lúa, một giống lúa mới đã được tạo thành.CHính sự kiên nhẫn, bền bỉ của ông đã đem no ấm cho đời. ....
Trên thé giới, Không ai là không biết nàh bác học người Pháp Mari Quyri đã kì công trong 4 năm trời lọc đi lọc lại 8 ttấn bã quặng để tìm một phần 10 gam chất pháng xạ Radium. Thế mới biết, muốn tìm ra một nguyên tố hoá học cũng đòi hỏi sự kiên trì, bền bỉ mãnh liệt.
Không chỉ học tập những con người nổi tiếng, mà nhứng tấm gương xung quanh mình cũng rất dáng tuyên dương.... lấy dẫn chúng ở xung quanh mình ra...
Qua các tấm gương trên ta thấy mình cần phải cố gáng nhiều, trước hết là lòng kiên trì, nhẫn nại, ko quản khó khăn vất vả để trở thành người công dân tốt. ĐÓ là bước mở đầu của nhân cách con người....
Lời khuyên dạy của ông cha ta thật đúng đắn, thiết thực. Nó sẽ có ý nghĩa lớn hơn khi ta thực hiện tốt lời dạy đó !
Con người ta ai cũng muốn thành đạt .Nhưng con đường dẫn đến thành công thường quanh co khúc khuỷu và lắm chông gai .Để động viên con người vững chí , bền gan phấn đấu và tin tưởng ở thắng lợi ,cha ông ta dặn dò con cháu qua câu tục ngữ :
" Có công mài sắt có ngày nên kim "
Ai cũng biết cây kim bé nhỏ tới mức nào nhưng cũng hoàn hảo tới mức nào . Thân kim bằng sắt tròn ,mảnh ,nhỏ xíu .Đầu kim nhọn sắt .Trôn kim cũng có một lỗ nhỏ xíu để luồn chỉ qua .Có thể kim mới trở thành một vật có ích cho cuộc đời .Còn sắt là vật liệu làm nên kim . Chỉ có điều ,làm từ sắt nên kim là cả một quá trình tôi luyện , mài dũa công phu bền bỉ . Nhưng có đi có lại .Ai có công mài sắt bền bỉ ,kiên trì sẽ có ngày nên kim .Đức kiên trì ,chí bền bỉ chính là một yếu tố quan trọng dẫn đến thành công .
Thực tế cuộc sống đã cho thấy điều đó là hoàn toàn có cơ sở .Trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta , chúng ta phải thực hiện chiến lược trường kì kháng chiến ,nhất định thắng lợi .Từ cuộc kháng chiến chống quân Minh của vua tôi nhà Lê đén cuộc kháng chiến chông Pháp ,chống Mĩ của nhân dân ta trong những năm vừa qua ,tát cả đều thử thách ý chí kiên trì ,bền gan vững chí của cả dân tộc .Và cuối cùng chúng ta đã giành được thắng lợi ,đã giành được độc lập
cho dân tộc ,tự do cho nhân dân .Nhờ kiên trì kháng chiến ,nhân dân ta thành công .
Trong đời sống lao động sản xuất ,nhân dân ta cũng nhiều lần thể hiện đức kiên nhẫn dáng khâm phục .Nhìn những con đê sừng sững đôi bờ sông Cầu , sông Hồng ,sông Đáy ,sông Thương ,chúng ta hiểu được cha ông ta đã kiên trì ,bền bỉ tới mức nào để ngăn dòng nước lũ ,bảo vệ mùa màng trên đồng bằng Bắc Bộ .Chỉ với đôi bàn tay cầm mai , đôi vai vác đất ,hoàn toàn là sức lao động thủ công ,không có máy xúc ,máy ủi ,máy gạt ,máy đầm như ngày nay ,cha ông ta đã kiên trì ,quyết tâm lao động và thành công .
Trong học tập ,đức kiên trì lại càng cần thiết dể có được thành công .Từ một em bé mẫu giáo vào lớp một ,bắt đầu cầm phấn viết chữ O đầu tiên đến khi biết đọc ,biết viết ,biết làm toán rồi lần lượt mỗi năm một lớp ,phải mất 12 năm mới hoàn thành những kiến thức phổ thông .Trong quá trình lâu dài ấy ,nếu không có lòng kiên trì luyện tập ,cố gắng học hành ,làm sao có ngày cầm được bằng tốt nghiệp .Người bình thường đã vậy ,với những người như Nguyẽn Ngọc Kí ,lòng kiên trì bền bỉ lại càng cần thiết để vượt qua khó khăn .Vốn bị liệt hai tay từ nhỏ ,anh đã kiên trì luyện viết bằng chân để có thể đến lớp cùng bạn bè .Đức kiên trì đã giúp anh chiến thắng số phận .anh đã học xong phổ thông ,học xong đại học và trở thành thầy giáo ,một nhà giáo ưu tú .
Thế mới biết ý chí ,nghị lực ,lòng kiên nhẫn ,sự bền bỉ đóng vai trò quan trọng tới mức nào trong việc quyết định thành bại của mỗi công việc nói riêng và cả sự nghiệp của mỗi con người nói chung .Có mục đích ban đầu dung đắn - chưa đủ ; phải có lòng kiên trì ,nhẫn nại cọng với một phương pháp làm việc năng động và sáng tạo thì chúng ta mới có thể biến ước mơ thành hiện thực .
Bàn luận về một vấn đề có tầm cỡ lớn lao là sự nghiệp mà lại lấy hình ảnh của một sự vật thật bé nhỏ là một cây kim để nói ,ông cha ta phải có chủ ý rõ ràng và sâu sắc ,gửi gắm trong lời khuyên giản dị như một triết lí : có công mài sắt có ngày nên kim .caau tục ngữ không chỉ là một bài học về ý chí mà còn là lời động viên chân tình : hãy lạc quan ,tin tưởng .
Kế thừa và phát huy quan niệm của ông cha ,với những kinh nghiện trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình ,Bác Hồ đã khuyên thanh niên:
" Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyet chí ắt làm nên"
Việc tu dưỡng ,rèn luyện của mỗi con người phải được tiến hành thường xuyên ,liên tuc .Kinh nghiện của thế hệ trước là lời khuyên quí báu ,lời cổ vũ thanh thiếu niên trên con đường phấn đấu xây dựng cuộc sống tốt đẹp
Đây là dạng văn nghị luận, không có mệnh đề. Bạn hãy bàn luận và trình bày ý kiến của bạn về câu tục ngữ này. M gợi ý.
1. Mở bài: Giới thiệu khái quát về vấn đề nghị luận và trích câu tục ngữ.
VD. Tục ngữ Việt Nam vô cùng phong phú và ssau sắc về mặt trí tuệ. Nó đúc kết bao kinh nghiệm quý báu của nhân dân và nêu ra nhiều bài học ứng xử có giá trị thực tiễn lâu bền. Có những câu tục ngữ như một chân lí bất biến, một châm ngôn hành động vô giá, nâng đỡ con người, tiêu biểu là câu tục ngữ " Có công mài sắt có ngày nên kim".
2. Thân bài:
Ý 1. Giải thích câu tục ngữ
" Sắt " là kim loại cứng, nhưng đem công sức ra mài rũa nhiều ngày, nhiều giờ bằng bàn tay khéo léo, sự bền bỉ tự lực của người thợ thì sẽ tạo ra chiếc kom nhỏ bé, xinh xắn-một vật dụng thiết yếu trong đời sống của mỗi gia đình.
Suy rộng ra, câu tục ngữ chứa đựng bài học nhân sinh sâu sắc. Từ việc mài kim, nhân dân ta khuyên chúng ta về đức tính kiên trì, nhẫn lại: Trong cuộc sống nếu biết kiên trì hì làm việc gì cũng thành công.
Ý 2: Khẳng định câu tục ngữ.( Phần bình )
Câu tục ngữ trên hoàn toàn đúng:
- Trong cuộc sống, từ việc nhỏ đến việc lớn, con người luôn phải đương đầu với khó khăn thử thách. Nếu nảm lòng, thoái chí sẽ thất bại
VD: Khi đứng trước bài toán khó nếu không tìm tòi nghiên cứu cách giải hay thì không thể học tốt, đứng trước bài văn dài mà ngại thì không thể viết văn hay....
- Muốn học tập tốt hoặc thành đat trong công việc thì mỗi chúng ta đều trải qua quá trình rèn luyện kiên trì. Một học sinh phải trải qua thời gian ngồi trên ghế nhà trường suốt mười mấy năm mới có đủ tri thức bước vào cuộc sống. Một vĩ nhân cũng phải không ngừng học hỏi mới thành tài. Một công nhân bình thường cũng phải rèn mình trong khó khăn, lao động chăm chỉ thì mới có tay nghề cao làm ra những sản phẩm tốt....
Go-rơ-ki đã từng nói " Dòng sông Vôn ga và thảo nguyên mênh mông là trường đại học của tôi". Nhà văn Nga này chưa một lần được học đại học, nhưng với sự học hỏi, rèn mình trong cuộc sống mà ông đã trở thành đại thi hào của dân tộc và được thế giới biết đến....
Ý 3: Luận ( Liên hệ thực tế)
- Trong thực tế có nhiều tấm gương hiếu học, kiên trì như thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký chiến thắng tật nguyền, hay nhà bác học Lương Đình Của miệt mài trong phòng thí nghiệm, dãi nắng dầm mưa trên đồng ruộng mấy chục năm để lai tạo cho đất nước nhiều giống lúa tốt..
- Bên cạnh đó còn có những kẻ ngại khó, ngại khổ; nhất là trong giới học sinh. Vẫn còn nhiều bạn nản lòng trước bài toán khó, bài văn dài, chùn bước trước bài sử hóc búa. Không thiếu những bạn có quyết tâm ban đầu nhưng khi khó khăn thì bỏ cuộc. Còn có người quan niệm rằng mình đã đủ tài giỏi, rồi buông xuôi, coi thường ưu điểm của người khác.
- Cần rèn luyện như thế nào để có lòng kiên trì ?.....
3. Kết luận. Khẳng định lại câu tục ngữ.
Chúc bạn học bài tốt !
