The Tay people in our country are widely distributed throughout the country and live in most of the high mountains. The special features of Tay culture are not only shown in village festivals, folk songs, and then singing but also in the rich culinary culture. Five colors sticky rice is one of their outstanding products. It is called five-color sticky rice because it is made up of 5 different colors: white, red, blue, purple, and yellow representing the five elements Thuy, Fire, and Earth. The ingredients for making five-color sticky rice are mainly non-glutinous rice. Depending on the type of leaf and the way of processing, 5 different colors are created, making the sticky rice dish not only unique in appearance but also has a delicious and attractive flavor. The first is preliminary processing. Before cooking, wash the glutinous rice and soak it in water to expand. Wash all kinds of leaves, pineapple leaves. Fresh turmeric washed, peeled, crushed. Step 2: After crushing fresh turmeric, put it in filtered water, filter the yellow water, remove the residue. Boil the leaves in a pot for about 10 minutes. This time the water will purple the leaves, filter out the purple water and remove the leaves. Put the pandan leaves in the blender, sift the green water, remove the residue. Take 1 bowl of Gac, put in a little white wine, use your hands in a plastic bag to squeeze carefully until Gac pulp separates from the seeds, removing the seeds. Next is to divide the soaked sticky rice into 5 parts. Soak each part in pre-prepared colored water, add 1 teaspoon of coconut milk, sugar, salt. Soak for about 3 hours we get 3 colors. And one part is mixed well with Gac meat, add salt, mix well, part keep the same and also add salt. After soaking, put the sticky rice in a pot, cook the sticky rice over high heat until it is done. After 30 minutes use the chopsticks to stir the sticky rice, if the sticky rice seems to be dry, you can sprinkle a little more water on top. Steamed until cooked, then turn off the heat.
Dịch
Người Tày ở nước ta phân bố rộng khắp cả nước và sinh sống ở hầu hết các vùng núi cao. Nét đặc sắc của văn hóa Tày không chỉ thể hiện trong lễ hội làng, dân ca, hát then mà còn ở văn hóa ẩm thực phong phú. Xôi ngũ sắc là một trong những sản phẩm nổi bật của họ. Gọi là xôi ngũ sắc vì nó được tạo nên từ 5 màu khác nhau: trắng, đỏ, xanh, tím, vàng tượng trưng cho ngũ hành Thủy, Hỏa, Thổ. Nguyên liệu để làm xôi ngũ sắc chủ yếu là gạo tẻ. Tùy từng loại lá và cách chế biến mà tạo ra 5 màu sắc khác nhau khiến món xôi vò không chỉ độc đáo về hình thức mà còn có hương vị thơm ngon, hấp dẫn. Đầu tiên là sơ chế. Trước khi nấu, vo sạch gạo nếp và ngâm nước cho nở ra. Rửa sạch các loại lá cẩm, lá dứa. Nghệ tươi rửa sạch, gọt vỏ, giã nhỏ. Bước 2: Sau khi giã nát nghệ tươi, bạn cho vào nước lọc, lọc lấy phần nước vàng, bỏ bã. Đun sôi lá trong nồi khoảng 10 phút. Lúc này nước sẽ làm tím lá, lọc bỏ phần nước tím và bỏ xác lá. Cho lá dứa vào máy xay, rây lấy phần nước xanh, bỏ bã. Lấy 1 bát gấc, cho vào một ít rượu trắng, dùng tay cho vào túi ni lông bóp kỹ cho đến khi cùi gấc tách khỏi hạt, bỏ hạt. Tiếp theo là chia gạo nếp đã ngâm thành 5 phần. Ngâm từng phần vào nước màu đã chuẩn bị trước, thêm 1 thìa nhỏ nước cốt dừa, đường, muối. Ngâm khoảng 3 tiếng ta được 3 màu. Còn một phần trộn đều với thịt gấc, thêm muối, trộn đều, một phần giữ nguyên và cũng thêm muối. Sau khi ngâm, bạn cho gạo nếp vào nồi, nấu xôi trên lửa lớn cho chín. Sau 30 phút dùng đũa xới xôi, nếu xôi có vẻ khô thì có thể rưới thêm một chút nước lên trên. Hấp chín tới thì tắt bếp.
~~~Good Luck~~~Trần Văn Hưng
