Trong “Đi bộ ngao du ”, tác giả đã chứng minh muôn ngao du thì cần phải đi bộ. Đoạn trích gồm ba đoạn văn, mỗi đoạn tương ứng với một luận điểm. Để chứng minh các luận điểm đã nêu, Ru-xô lập luận hợp lí và chặt chẽ. Mỗi luận điểm được lập luận chặt chẽ kết hợp giữa lí lẽ và thực tế từng trải của tác giả nên bài văn vừa sinh động, vừa có sức thuyết phục cao.
Đoạn một chứng minh cho luận điểm: Đi bộ ngao du thoải mái, chủ động và tự do, tác giả đã đưa ra dẫn chứng thuyết phục: “Ta ưa đi lúc nào thì đi, ta thích dừng lúc nào thì dừng, ta muốn hoạt động nhiều ít thế nào là tuỳ… Ta cũng có thể tự do quan sát khắp nơi, quay phải, quay trái, xem xét tất cả những gì ta muốn: một dòng sông, một khu rừng, một hang động hay dưới bóng cây. Ta ưa thích ở đâu thì ta dừng lại ở đó, hoặc nếu chán, ta có thể bỏ đi mà không hề phụ thuộc vào con ngựa hay người điều khiển xe ngựa.
Còn nếu thời tiết xấu, hay thấy chán đi bộ, thì lúc đó ta lại đi ngựa. Nhưng Ê-min lại to khoẻ và chẳng hề vội vã nên em vẫn có thể tiếp tục ngao du. Và nếu tiếp tục ngao du thì bất cứ đâu em đều có thể giải thích, làm việc, vận động cánh tay cho đôi bàn chân nghỉ ngơi.
Chúng ta đều biết rằng, ở Pháp và Tây Âu vào thế kỉ XVIII, đi ngựa là sang trọng và văn minh, nhưng Ru-xô đã so sánh giữa đi bộ và đi ngựa, đưa ra các dẫn chứng lí lẽ thuyết phục để chứng minh đi bộ là thú vị và có nhiều lợi ích cho con ngưòi.
Trong luận điểm hai: Đi bộ ngao du rất có ích, tác giả đã đưa ra ví dụ về các nhà triết học nổi tiếng Hi Lạp: Pla-tông và Ta-lét, Pi-ta-go vừa là nhà triết học vừa là nhà toán học. Họ là những mẫu mực trong sự quan sát, nghiền ngẫm lúc đi dạo chơi.
Đi bộ ngao du còn tạo dựng hứng thú vói tự nhiên, xem xét một khoảnh đất, một lèn đá, hoa lá, hoá thạch. Đi bộ ngao du còn giúp con người nhận biết được tài nguyên, các đặc sản nông nghiệp và biết cách thức trồng trọt các đặc sản ấy.
Ru-xô đã so sánh phòng sưu tập của Ê-min với phòng sưu tập của “những triết gia phòng khách ” và phòng sưu tập của các vua chúa. Từ đó, tác giả khẳng định, phòng sưu tập Ê-min là “phòng sưu tập của trái đất ”, “phong phú hơn các phòng sưu tập của vua chúa ” và nhà tự nhiên học nổi tiếng Đô-băng-tông chắc cũng “không thể làm tốt hơn
Cuối cùng, Ru-xô đã khẳng định: Đi bộ ngao du rất thú vị, làm con ngưòi khoẻ về vật chất lẫn tinh thần. Chứng minh luận điểm này, tác giả đã so sánh, những kẻ ngồi trên xe ngựa tốt thì “mơ màng, buồn bã, cáu kỉnh, hoặc đau khổ”, những người đi bộ luôn luôn “vui vẻ, khoan khoái và hài lòng với tất cả ăn ngon miệng hơn, dù đó là “bữa ăn đạm bạc ”, ngủ ngon giấc hơn, dù là “cái giường tồi tàn Con người vẫn cần có những lúc đi bằng xe ngựa khi có việc cần, nhưng muốn ngao du thì cần phải đi bộ.
Qua cách lập luận của tác giả, ta thấy Ru-xô yêu mến thiên nhiên, đề cao con người tự nhiên. Bằng cách lập luận chặt chẽ, kết hợp giữa lí lẽ và thực tiễn đời sống, Ru-xô đã chứng minh lợi ích của môi trường tự nhiên đối với con ngưòi, giúp con người mở mang kiến thức, phát triển nhân cách.
