a) Đặc điểm chung của sông ngòi nước ta
– Mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước:
+ Nước ta có 2360 con sông dài trên 10 km, trong đó 93% là các sông nhỏ và ngắn (diện tích lưu vực dưới 500 km2).
+ Dọc bờ biển, trung bình cứ 20 km gặp một cửa sông.
– Sông chảy theo hai hướng chính là tây bắc – đông nam và vòng cung.
– Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt:
+ Mùa lũ nước sông dâng cao và chảy mạnh.
+ Lượng nước mùa lũ gấp hai đến ba lần, có nơi đến bốn lần lượng nước mùa cạn và chiếm 70 — 80% lượng nước cả năm.
– Sông ngòi nước ta nhiều nước, giàu phù sa:
+ Hằng năm sông ngòi vận chuyển tới 839 tỉ m3 nước cùng với hàng trăm triệu tấn phù sa.
+ Bình quân một mét khối nước sông có 223 gam cát bùn và các chất hòa tan khác. Tổng lượng phù sa trôi theo dòng nước tới trên 200 triệu tấn/năm.
b) Giải thích nguyên nhân
– Do nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có lượng mưa lớn đã làm cho quá trình cắt xẻ địa hình diễn ra mạnh nên nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc và phân bố rộng khắp trên cả nước.
– Do cấu trúc địa hình nước ta có hai hướng chính là hướng tây bắc – đông nam và hướng vòng cung nên những sông chảy trong các khu vực địa hình đó cũng có hướng như vậy.
– Do mưa theo mùa nên sông ngòi nước ta có chế độ nước theo mùa.
– Do mưa nhiều nên sông ngòi nước ta có lượng nước lớn, hơn nữa sông ngòi nước ta còn nhận một lượng nước lớn từ lưu vực nằm ngoài lãnh thổ.
– Do quá trình xâm thực mạnh ở miền đồi núi nên sông ngòi giàu phù sa.