a. Nhỏ từ từ dung dịch H3PO4 vào dung dịch NaOH:
H3PO4 + 3NaOH→Na3PO4+3H2O (1)
Vì \(\dfrac{0,12}{1}>\dfrac{0,2}{3}\) nên sau phản ứng (1), NaOH hết
=> nNa3PO4=\(\dfrac{1}{3}n_{NaOH}\)=\(\dfrac{1}{15}\) mol;
nH3PO4 phản ứng==\(\dfrac{1}{3}n_{NaOH}\)=\(\dfrac{1}{15}\) mol;
=> nH3PO4 dư=0,12−\(\dfrac{1}{15}\)=\(\dfrac{4}{75}\) mol
2Na3PO4+H3PO4→3Na2HPO4 (2)
Vì \(\dfrac{\dfrac{1}{15}}{2}< \dfrac{4}{75}\) nên sau phản ứng (2), Na3PO4 hết
nH3PO4 phản ứng=\(\dfrac{1}{2}\)nNa3PO4=\(\dfrac{1}{30}\) mol
=> nH3PO4 dư=\(\dfrac{4}{75}\) -\(\dfrac{1}{30}\) =\(\dfrac{1}{50}\) mol;
nNa2HPO4=\(\dfrac{3}{2}\)⋅nNa3PO4=0,1 mol
Na2HPO4+H3PO4→2NaH2PO4 (3)
Vì \(\dfrac{0,1}{1}>\dfrac{1}{\dfrac{50}{1}}\) nên sau phản ứng (3), H3PO4 hết
=> nNa2HPO4 phản ứng=nH3PO4=\(\dfrac{1}{50}\)mol
=> nNa2HPO4 dư=0,1−\(\dfrac{1}{50}\)=0,08 mol;
nNaH2PO4=2nH3PO4=0,04 mol
Vậy sau phản ứng thu được 0,08 mol Na2HPO4 và 0,04 mol NaH2PO4
b.Nhỏ từ từ dung dịch NaOH vào dung dịch H3PO4
H3PO4 + NaOH→NaH2PO4+H2O (1)
Vì \(\dfrac{0,12}{1}< \dfrac{0,2}{1}\) nên sau phản ứng (1), H3PO4 hết
=> nNaOH phản ứng=nH3PO4=0,12 mol
=> nNaOH dư=0,2−0,12=0,08 mol;
nNaH2PO4=nH3PO4=0,12 mol
NaH2PO4 + NaOH→Na2HPO4+H2O (5)
Vì \(\dfrac{0,08}{1}< \dfrac{0,12}{1}\) nên sau phản ứng (5), NaOH hết
=> nNaH2PO4 phản ứng=nNaOH=0,08 mol
=> nNaH2PO4 dư=0,12−0,08=0,04 mol;
nNa2HPO4=nNaOH=0,08 mol
Vậy sau phản ứng thu được 0,08 mol Na2HPO4 và 0,04 mol NaH2PO4