* Thưa quý khách chia tay với thành phố Đà Nẵng năng động và xinh đẹp xe chúng ta đang di chuyển trong hầm đường bộ Hải Vân là một trong những hầm đường bộ dài nhất Đông Nam Á và chỉ còn khoản 15 phút nữa thôi chúng ta sẽ đặt chân đến địa phận của tỉnh Thừa Thiên – Huế có thành phố Huế bên dòng Hương giang thơ mộng.
"Con sông dùng dằng con sông không chảy
Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu"
– Huế còn là một quần thể kiến trúc cung đình cổ của Việt Nam được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới (1993) và để tiện cho việc tham quan hướng dẫn viên (HDV) xin giới thiệu tổng quan về thành phố này.
– Huế nằm ở vị trí trung độ của cả nước, lưng tựa vào dãy Trường Sơn hùng vĩ, mặt thì hướng ra biển Đông. Huế cách thủ đô Hà Nội 660km cách thành phố Hồ Chí Minh 1080km. Huế có sân bay Phú Bài nằm kề quốc lộ 1A có các hệ thống khách sạn, resort đạt tiêu chuẩn từ 4 đến 5 sao tạo điều kiện cho khách du lịch đến và lưu lại tại Huế.
* Thưa quý khách nhắc đến lịch sử hình thành của vùng đất này không thể không nhắc đến một nhân vật có vai trò quan trọng trong việc mở mang bờ cõi nước ta cũng như là tạo tiền đề cho sự nghiệp vương triều Nguyễn sau này. Quý khách có biết hdv đang nói đến nhân vật nào không ạ? Dạ vâng đó chính là chúa tiên Nguyễn Hoàng một vị danh tướng lẫy lừng thời Hậu Lê với nhiều chiến công hiển hách. Biết mình là cái gai trong mắt của anh rể là Trịnh Kiểm, nghe theo lời sấm truyền của trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm: "Hoành sơn nhất đái vạn đại dung thân" nên sau đó, ông đã nhờ chị gái xin anh rể cho vào trấn thủ đất Thuận Hóa và kể từ đây vùng đất Huế đã gắn liền với sự nghiệp của 9 vị chúa Nguyễn xứ đàng trong. Hơn 400 năm Huế là trung tâm chính trị văn hóa của nhà nước phong kiến Việt Nam. Năm 1885, kinh đô Huế thất thủ rơi vào tay thực dân Pháp, vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần Vương. Ở Huế đã nổ ra nhiều phong trào chống pháp sôi nổi như phòng trào của cụ Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh. Huế còn là cái nôi nuôi dưỡng và đào tạo những vị lãnh đạo Đảng tài ba như Trường Chinh, Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng…Là một trong những ngọn cờ đầu đi tiên phong trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc đến 25/3/1975 Huế hoàn toàn giải phóng. Sau bao nhiêu nằm hàn gắn vết thương chiến tranh và hòa mình vào công cuộc xây dựng và đổi mới đất nước ngày nay Huế đã trở thành thành phố festival của Việt Nam và thế giới, Huế mang trong mình 2 di sản của nhân loại.
– Thưa quý khách, nếu như Hạ Long là quà tặng của thiên nhiên thì Huế là sản phẩm sáng tạo của con người Việt Nam. Vua Gia Long sau khi đánh bật nhà Tây Sơn ra khỏi Phú Xuân, thống nhất sơn hà và lên ngôi hoàng đế, việc đầu tiên là tái lập cơ đồ, vinh thăng triều đại, xây dựng quốc gia và gây uy tín đối với các lân bang. Vị vua nhà Nguyễn đầu tiên đã thực hiện ngay việc xây dựng kinh thành Phú Xuân và các vị vua kế nghiệp sẽ tiếp tục tu bổ, tô bồi cho bộ mặt của quốc gia ngày càng tráng lệ uy nghi. Kinh thành Huế được xây dựng năm 1805, nhưng đến năm 1833 thì kinh thành Huế được hoàn thành. Về phong thủy các nhà kiến trúc sư thế kỷ 19 đã bố trí các thành quách cung điện theo 1 hướng duy nhất là hướng nam, được xem là một hướng tốt như ông bà ta ngày xưa hay nói "lấy vợ hiền hòa xây nhà hướng nam". Kinh thành huế lấy núi Ngự Bình làm tiền án, lấy sông Hương làm yếu tố minh đường, lấy cồn Hến và cồn Dã Viên làm tả thanh long hữu bạch hổ tạo thành thế rồng chầu hổ phục. Kinh thành gồm 3 vòng tường thành: kinh thành có chúc năng bảo vệ kinh đô khi có biến, vòng thứ 2 và thứ 3 lần lượt là Hoàng thành và Tử cấm thành gọi chung là Đại nội bên trong Đại nội có hàng trăm công trình lớn nhỏ khác nhau (khoảng 150 công trình) là nơi ở và sinh hoạt, làm viêc của vua. Đại nội được canh giữ cẩn mật không ai được phép ra vào nếu chưa được sự đồng ý của vua, nên ở Huế từ xưa có câu ca dao: "Đưa con vào nội rồi đời con ơi" và còn biết bao nhiêu chuyện bí mật thâm cung triều Nguyễn hdv sẽ chia sẽ khi chúng ta đến điểm tham quan.
– Theo quan niệm của Phật giáo “Sống gửi, thác về”, các vua triều Nguyễn cũng có suy nghĩ như vậy, cuộc sống nơi cõi tục là cuộc sống tạm còn khi mất đi, sang thế giới bên kia là vĩnh cửu. Bởi vậy, bất kỳ nhà vua nào khi lên ngôi đều coi trọng việc xây dựng lăng tẩm cho mình… Trong điều kiện lịch sử đầy biến động nên 13 vua chỉ có 9 vua là có lăng tẩm được xây dựng quy mô. Nếu lăng của vua Minh Mạng (Hiếu lăng) mang dáng vẻ oai nghiêm, hùng vĩ, tráng lệ thì lăng của Tự Đức (Khiêm lăng) mang bầu không khí gần gũi thiên nhiên, đẹp như một bức tranh sơn thủy. Lăng Khải Định thì lại mang ý nghĩa khác, khi mới hoàn thành được người đời ví như cái lồng sơn son thiếp vàng vô cùng sặc sỡ. Lăng Khải Định còn gọi là Ứng Lăng, tọa lạc trên triền núi Châu Chữ (còn gọi là Châu Ê) bên ngoài kinh thành Huế là lăng mộ của vị vua thứ 12 của triều Nguyễn. Lăng được xây dựng từ năm 1920 ngay sau khi Khải Định lên ngôi không lâu. Về kiến trúc lăng Khải Định được người đời sau thường đặt ra ngoài dòng kiến trúc truyền thống thời Nguyễn bởi sự pha trộn của nhiều trường phái kiến trúc: Ấn Độ, Rome, Phật giáo… Toàn bộ nội thất bên trong lăng đều được trang trí bằng những mảnh phù điêu bằng gốm sứ, thủy tinh màu được vua đặt mua ở Nhật Bản, Trung Quốc… Người chịu trách nhiệm tạo nên những tác phẩm nghệ thuật ở đây là nghệ nhân Phan Văn Tánh là tác giả của 3 bức bích họa "Cửu long ẩn vân" lớn nhất việt nam, nhờ những đóng góp của ông và những người cộng sự lăng Khải Định đã thành 1 đỉnh cao của nghệ thuật tạo hình sành sứ. Dù bị lên án ở nhìu góc độ khác nhau nhưng lăng Khải Định đích thực là 1 công trình có giá trị về mặt nghệ thuật và kiến trúc nó làm phong phú đa dạng thêm vẻ đẹp của đất cố đô.
*Thưa quý khách đã đến Huế mà chưa đến chùa Thiên Mụ là xem như chưa đến – là nơi có sự tích ra đời gắn liền với bước chân mở đường của vị chúa Nguyễn xứ Đàng Trong. Mà từ lâu tiếng chuông chùa đã đi vào tiềm thức người dân xứ Huế "tiếng chuông Thiên Mụ, canh gà Thọ Cương". Truyền thuyết kể rằng, trong một lần rong ruổi vó ngựa dọc bờ sông Hương, ông bắt gặp một ngọn đồi nhỏ nhô lên như một con rồng đang soi mình dưới bóng nước trong xanh. Hỏi ra mới biết, ngọn đồi này có tên là đồi Hà Khê. Người dân địa phương cho biết, nơi đây ban đêm thường có một bà lão mặc áo đỏ quần lục xuất hiện trên đồi, nói với mọi người “Rồi đây sẽ có một vị chân chúa đến lập chùa để tụ linh khí, làm bền long mạch. Tư tưởng lớn của chúa Nguyễn Hoàng dường như cùng bắt nhịp được với ý nguyện của dân chúng. Ông cho dựng một ngôi chùa trên đồi, ngoảnh mặt ra sông Hương, đặt tên là “Thiên Mụ Tự“ (chùa Thiên Mụ). Ngôi chùa được lồng trong một không gian thơ mộng tĩnh mịch rất phù hợp cho những ai đến đây tu hành.Chùa Thiên Mụ từ đó đã trở thành danh lam thắng cảnh của đất nước và thu hút nhiều du khách đến tham quan.
* Thưa quý khách nền văn hóa Huế là sự kết hợp của văn hóa dân gian và văn hóa cung đình, những lời ca tiếng hát được đưa vào phục vụ cho vui chúa rồi lại được lưu truyền trong dân gian như ca Huế, nhã nhạc cung đình Huế…văn hóa Huế còn được biểu hiện qua các làng nghề truyền thống như nghề làm nón, kim hoàn…văn hóa ẩm thực Huế đa dạng phong phú với hàng trăm món ăn cung đình và hàng trăm món ăn dân gian đều được lưu giữ và phát triển để phục vụ du khách như: cơm hến, bún bò huế, bánh bèo… Huế còn là thành phố với nhiều lễ hội nổi tiếng như lễ hội điện Hòn Chén, lễ hội xuân gia lac.. Trong đó lễ hội Festival Huế với nhiều chương trình lễ hội cộng đồng được tái dựng với một không gian rộng lớn cả trong và ngoài thành phố, góp phần làm sống lại các giá trị văn hóa của Huế. Tất cả đã góp phần thúc đẩy để du lịch Huế trở thành một trong những chiến lược phát triển quan trọng của du lịch cả nước.
* Thưa quý khách Huế không chỉ đẹp bởi phong cảnh hữu tình không chỉ quyến rũ bởi lăng tẩm đền đài mà huế còn níu chân bao du khách bởi nét đẹp dịu dàng, e ấp…của con người nơi đây. Để kết thúc cho bài thuyết minh thì hdv xin gửi tặng quý khách 4 câu thơ của nhà thơ Phan Thị Ngôn Ngữ
"o con gái tóc dài quai nón tím
Chiều ni về o có nhớ ai không
Guốc khua chi cho đây nhói cả lòng
Áo trắng quá khiến hồn đây khờ khạo"
Bài làm
Huế là một thành phố ở miền Trung Việt Nam và là tỉnh lị của tỉnh Thừa Huế. Là kinh đô của Việt Nam dưới triều Nguyễn Huệ nổi tiêng với những đền chùa, thành quách, lăng tẩm, kiên trúc gắn liền với cảnh quan thiên nhiên. Nghiêng mình bên dòng sông xanh hiền hòa của miền Trung. Huế là một di sàn văn hoá vật thể và tính thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý, một miền văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới. Năm 1993, Huế đã được UNESSCO công nhận là di sản văn hoá thế giới. Cho đến hôm nay, Huế đã đang, và sẽ mãi mãi được giữ gìn, bảo tồn và phát triển, sánh vai với các kì quan hàng ngàn năm của nhân loại trong danh mục Di sản Văn hoá Thế giới của UNESCO.
Quần thế di tích Cố đô Huế hay Quần thể di tích Huế chỉ những di tích lịch sử - văn hoá do triều Nguvễn chủ trương xây dựng trong khoảng thời gian đầu thế kỷ 19 đến nửa đầu thế kỷ 20 trên địa bàn kinh đô Huế xưa; nay thuộc phạm vi thành phố Huế và một vài vùng phụ cận thuộc tỉnh Thừa Thiên-Huế Quần thể di tích Cố đô Huế có thể phân chia thành các cụm công trình gồm: Các di tích trong Kinh thành Huế gồm Kinh thành, Hoàng thành, Tử cấm thành. Các di tích bên ngoài Kinh thành Huế gồm các lăng tẩm, chùa chiền, cung điện...
Nằm giữa lòng Huế bên bờ Bắc của con sông Hương dùng dằng chảy xuyên qua từ Tây sang Đông, hệ thống kiên trúc biểu thị cho quyền uy của chế độ trung ương tập quyền nhà Nguyễn vẫn đang sừng sững trước bao biến động của thời gian. Đó là Kinh thành Huế Hoàng thành Huế Tử cấm thành Huế, ba tòa thành lồng vào nhau được bố trí đăng đối trên một trục dọc xuyên suốt từ mặt Nam ra mặt Bắc. Hệ thống thành quách ở đây là một mẫu mực cùng sự kết hợp hài hòa nhuần nhuyễn giữa tinh hoa kiên trúc Đông và Tây. Đó là Kinh thành Huế được vua Gia Long tiến hành khảo sát từ năm 1803, khởi công xây dựng từ 1805 và hoàn chỉnh vào năm 1832 dưới triều vua Minh Mạng. Kinh thành Huế phía nam giáp đường Trần Hưng Đạo; phía tây giáp đường Lê Duẩn; phía bắc giáp đường Tăng Bạt Hổ; phía đông giáp đường Phan Đăng Lưu. Kinh thành Huế gồm: Kỳ Đài, Trường Quốc Từ Giám, Điện Long An, Bảo tàng Mỹ thuật Cung đình Huế Đình Phú Xuân, Hồ Tịnh Tâm, Tàng thư lâu Viện Cơ Mật - Tam Tòa, Đàn Xã Tắc, Cửu vị thần công.
Hoàng Thành nằm bên trong Kinh Thành, có chức năng bảo vệ các cung điện quan trọng nhất của triều đình, các miếu thờ tổ tiên nhà Nguyễn .và bảo vệ Tử Câín Thành - nơi dành riêng cho vua và hoàng gia Hoàng Thành và Tử Cấm Thành thường được gọi chung là Đại Nội. Các di tích trong Hoàng Thành gồm: Ngọ Môn, Điện Thái Hoà và sân Đại Triều Nghi, Triệu Tổ Miếu, Hưng Tổ Miếu, Thế Tổ Miếu, Thái Tổ Miếu, Cung Diên Thọ, Cung Trường Sanh, Hiển Lâm Các, Cửu Đinh, Điện Phụng Tiên. Hoàng Thành giới hạn bời một vòng tường thành gần vuông với mỗi chiều xấp xi 600m với 4 cổng ra vào độc đáo nhất thường được lấy làm biểu tượng của Cố đô: Ngọ Môn, chính là khu vực hành chính tối cao của triều đình Nguyễn.
Bên trong Hoàng Thành, hơi dịch về phía sau, là Tử Cấm Thành. Từ Cấm Thành là vòng tường thành thứ ba của Kinh đô Huế giới hạn khu vực làm ăn ở và sinh hoạt của vua và hoàng gia. Các di tích trong Tử Cấm Thành gồm: Tả Vu và Hữu Vu, Vạc đổng, Điện Kiến Trung, Điện Cần Chánh, Thái Bình Lâu, Duyệt Thị Đường.
Xuyên suốt cả ba tòa thành, con đường Thần đạo chạy từ bờ sông Hương mang trên mình những công trình kiến trúc quan yếu nhât của Kinh thành Huế: Nghinh Lương Đình, Phu Văn Lâu, Kỳ Đài, Ngọ Môn, điện Thái Hòa, Điện Cẩn Chánh, điện Càn Thành, cung Khôn Thái, lầu Kiên Trung... Hai bên đường Thần đạo này là hàng trăm công trình kiến trúc lớn nhỏ bô trí cân đối đều đặn, đan xen cây cỏ, chập chờn khi ẩn khi hiện giữa những sắc màu thiên nhiên, luôn tạo cho con người một cảm giác nhẹ nhàng thanh thản.
Các di tích ngoài kinh thành Huế bao gồm Lăng tẩm và một số di tích khác. Về phía Tây của Kinh thành, nằm hai bên bờ sông Hương, lăng tẩm của các vua Nguyễn bao gồm: Lăng Gia Long - còn gọi là Thiên Thọ Lằng, thực ra là một quần thể nhiều lăng tẩm trong hoàng quyền. Lăng Minh Mạng còn gọi là Hiếu lăng do vua Thiệu Trị cho xây dựng đế chôn cất vua cha Minh Mạng cách cố đô Huế 12 km. Lăng Tự Đức được chính vua Tự Đức cho xây dựng khi còn tại vị, lúc mới xây dựng, lăng có tên là Vạn Niên Cơ, sau khi Tự Đức mất, lăng được đổi tên thành Khiêm Lăng, là một trong những lăng tẩm đẹp nhất của vua chúa nhà Nguyễn. Lăng Đồng Khánh còn gọi là Tư Lăng xây dựng để thờ cha, khi Đồng Khánh đột ngột qua đời, Vua Thành Thái (1889 - 1907) kế vị trong bối cảnh đất nước gặp nhiều khó khăn không thể xây cất lăng tấm cho cha, đành đổi làm Ngưng Hy để thờ vua Đồng Khánh. Lăng Dục Đức tên chữ An Lăng cách trung tâm thành phốchưa đầy 2km; là nơi an táng của 3 vua nhà Nguyễn: Dục Đức, Thành Thái, Duy Tân. Lăng Khải Định còn gọi là Ứng Lăng tọa lạc trên triền núi Châu Chữ bên ngoài kinh thành Huế được xâv dựng từ năm 1920 ngay sau khi Khải Định lên ngôi, pha trộn kiên trúc Đông Tây Kim cổ lạ thường, với các tác phẩm nghệ thuật ghép tranh sành sứ độc đáo. Lăng Thiệu Trị còn gọi là Xương Lăng là nơi chôn cất hoàng đế Thiệu Trị. So với lăng tẩm các vua tiến nhiệm và kế vị, lăng Thiệu Trị có những nét riêng. Đây là lăng duy nhất quay mặt về hướng Tây Bắc, một hướng ít được dùng trong kiến trúc cung điện và lăng tẩm thời Nguyễn. Mỗi lăng vua Nguyễn đều phản ánh cuộc đời và tính cách của vị chủ nhân đang yên nghỉ.
Các di tích khác bao gồm: Trấn Bình Đài và cửa Trấn Bình. Trân Bình đài nằm ở vị trí Đông Bắc kinh thành Huế Phu Văn Lâu nằm trên trục chính của Hoàng Thành Huế phía trước Kỳ Đài dùng làm nơi niêm yết những chỉ dụ quan trọng của nhà vua và triều đình, hoặc kết quả các kỳ thi do triểu đình tổ chức. Tòa Thương Bạc tọa lạc bên bờ Nam sông Hương, là trụ sở để đón tiếp các sứ thần nước ngoài. Văn Miếu còn gọi là Văn Thánh Miếu là nơi thờ Khổng Tử và dựng bia tiến sĩ. Võ Miêu hay Võ Thánh miêu, là nơi thờ phụng và ghi danh những danh tướng Việt Nam, những tiến sĩ đỗ trong ba khoa thi võ dưới triều Nguyễn. Đán Nam Giao triều Nguyễn là nơi các vua Nguyễn tế trời. Hổ Quyền còn đọc là Hổ Khuyên là một chuồng nuôi hổ và là một đâu trường độc đáo, đây là đấu trường của những cuộc tử chiến giữa voi và hổ nhằm tế thần trong ngày hội và phục vụ nhu cầu giải trí tiêu khiến. Điện Voi Ré để thờ các vị thần bảo vệ và miếu thờ bốn con voi dũng cảm nhất trong chiến trận của triều Nguyễn. Điện Hòn Chén tọa lạc trên núi Ngọc Trán, thuộc làng Ngọc Hồ, xã Hương Hồ, huyện Hương Trà, tinh Thừa Thiên - Huế. Ngày xưa người Chàm thờ nử thần PoNagar, sau đó người Việt tiếp tục thờ bà xưng Thánh Mẫu Thiên Y A Na. Chùa Thiên Mụ là một ngôi chùa nằm trên đồi Hà Khê, tả ngạn sông Hương, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 5km về phía tây, là ngôi chùa cổ nhất của Huế. Trấn Hải Thành (Thành trấn giữ mặt biển) là một thành lũy dùng để bảo vệ kinh đô triều Nguyễn được xây dựng ở cửa Phía Đông, kinh thành Huế. Nghênh Lương Đình hay Nghênh Lương Tạ dùng làm nơi nghi chân của nhà vua trước khi đi xuống bên sông để lên thuyền rồng hoặc làm nơi hóng mát. Cung An Định tọa lạc bên bờ sông An Cựu, là cung điện riêng cùa vua Khái Định từ khi còn là thái từ đến khi làm vua, sau này được Vĩnh Thuỵ thừa kế và từng sống ở đây sau khi thoái vị.
Tất cả những công trình kiến trúc trên được đặt trong một khung cảnh thiên nhiên kỳ thú với nhiều yếu tố biểu tượng sẵn có tự nhiên đến mức người ta mặc nhiên xem đó là những bộ phận của Kinh thành Huế - đó là núi Ngự Bình dòng Hương Giang, cồn Giã Viên, cồn Bộc Thanh... Nhìn từ phía ngược lại những công trình kiến trúc ở đây như hoà lẫn vào thiên nhiên tạo nên những tiết tấu kỳ diệu khiến người ta quên mất bàn tay con người đã tác động lên nó. Ngày nay, Huế trở thành một thành phố Festival đặc trưng cùa Việt Nam. Cứ hai năm một lần, nhân dân thành phốHuế lại đón chào ngàv lễ hội trọng đại này trong niềm háo hức. Với một di sản văn hoá vật thể và tinh thâdn mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới. Huế sẽ mãi mãi được giữ gìn - cho Việt Nam và cho thế giới, mãi mãi là niềm tự hào của chúng ta. Huế hấp dẫn và chiếm được tình cảm của nhiều người, trong nước cũng như quốc tế.
