- Tức nước vỡ bờ theo nghĩa đen chỉ một hiện tượng tự nhiên khi nước quá nhiều sẽ làm cho bờ ngăn nước bị vỡ. Theo nghĩa bóng, nó chỉ một hành động phản kháng của con người do đã quá sức chịu đựng thông thường.
- Dựa vào nội dung đoạn trích để đánh giá tiêu đề của đoạn trích có hợp lí không? Nêu tình cảnh của chị Dậu trong đoạn trích (chị Dậu đứng trước tình cảnh anh Dậu vừa được cứư chừa tỉnh lại thì bọn cai lệ và người nhà lí trưởng xông vào).
+ Lúc đầu chị Dậu có ý định chống lại bọn cai lệ và người nhà lí trưởng chưa? .
+ Khi chị Dậu bị đánh, tức quá không chịu được, chị liều mình cự lại bằng cách gì? (bằng lời nói: Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!).
+ Khi cai lệ tát vào mặt chị Dậu và vẫn nhảy vào chỗ anh Dậu định trói thì chị Dậu phản kháng như thế nào? (bằng hành động: nghiến hai hàm răng thách thức, ấn dúi tên cai lệ ra cửa, nắm lấy gậy của người nhà lí trưởng giằng co...).
- Hành động phản kháng của chị Dậu có hợp lí không? (Nó hợp lí với tính cách yêu thương chồng của chị Dậu và hợp với tình cảnh lúc đó: phải bảo vệ mạng sống cho anh Dậu).
Hợp lý:
Vì: .'Tức nước" có nghĩa là nước rất đầy , như muốn trào ra . "Bờ" là nơi giới hạn của các con sông hay kênh đào. Hiện tượng "tức nước vỡ bờ" chỉ xảy ra khi nước quá lớn và sức nước quá mạnh và bờ không thể giữ được nên vỡ nước tuôn trào ra . Nói theo nghĩa bóng là : Mỗi con người đều có mức giới hạn chịu đựng cả, vì vậy việc gì trong mức giới hạn thì người ta sẽ nhịn cho qua . Nhưng 1 ngày nào đó nếu chuyện xảy ra quá mức giới hạn cho phép của sức chịu đựng thì người ta sẽ phản kháng lại vô cùng mãnh liệt như chính sức mạnh dữ dội của nước làm cho vỡ bờ. Đó là điều tất yếu trong cuộc sống này. Đừng bao giờ dồn ép người khác tới bước đường cùng hay làm những chuyện quá sức chịu đựng của 1 con người. Bởi dù sao đó cũng chỉ là 1 con người bình thường, sức chịu đựng chỉ có giới hạn mà thôi, đừng để xảy ra chuyện " tức nước vỡ bờ" thì lúc đó không hay tí nào.
