Bài 27. Chế độ phong kiến nhà Nguyễn

Bạn chưa đăng nhập. Vui lòng đăng nhập để hỏi bài
Huỳnh Thu Trang

Nhà Nguyễn đã làm gì để lập lại chế độ phong kiến tập quyền

Bình Trần Thị
27 tháng 3 2017 lúc 12:13

Sau khi chiếm được Quy Nhơn (tháng 6 - 1801), Nguyễn Ánh đánh thẳng ra Phú Xuân. Nguyễn Quang Toàn phải chạy ra Bắc Hà. Khoảng giữa năm 1802, Nguyên Ánh huy động nhiều cánh quân thuỷ - bộ đồng thời tiến ra Bắc. Quân của Nguyễn Ánh lần lượt đánh chiếm vùng đất từ Quảng Trị đến Nam Định rồi tiến thẳng về Thăng Long. Nguyễn Quang Toản vượt sông Nhị chạy lên mạn Bắc Giang thì bị bắt, chấm dứt triều Tây Sơn.
Năm 1802, Nguyễn Anh đặt niên hiệu Gia Long, chọn Phú Xuân làm kinh đô, lập ra triều Nguyễn ; năm 1806, lên ngôi Hoàng đế. Nhà nước quân chủ tập quyền được củng cố. Vua Nguyễn trực tiếp điều hành mọi việc hệ trọng trong nước, từ trung ương đến địa phương.
Năm 1815, nhà Nguyễn ban hành bộ Hoàng triều luật lệ (còn gọi là luật Gia Long - niên hiệu của Nguyễn Ánh).
Các năm 1831 -1832, nhà Nguyễn chia nước làm 30 tỉnh và 1 phủ trực thuộc (Thừa Thiên). Đứng đầu mỗi tỉnh lớn là chức tổng đốc, còn các tỉnh vừa và nhỏ là chức tuần phủ.
Quân đội nhà Nguyễn gồm nhiều binh chủng. Ở kinh đô và các trấn, tỉnh đều xây thành trì vững chắc. Một hệ thống trạm ngựa được thiết lập từ Nam Quan đến Cà Mau để kịp thời chuyển tin tức giữa triều đình với cá. địa phương.
Về quan hệ ngoại giao, các vua Nguyễn thần phục nhà Thanh. Nhiều chính sách của nhà Thanh được vua Nguyễn lấy làm mẫu mực trị nước. Đối với các nước phương Tây, nhà Nguyễn khước từ mọi tiếp xúc. Điều này càng thúc đẩy nước Pháp chuẩn bị việc xâm lược nước ta.

Quynh Do
27 tháng 3 2017 lúc 11:42

-1802 Nguyễn Ánh lật đổ phong trào Tây Sơn=> chọn Phú Xuân làm kinh đô
-1806 lên ngôi hoàng đế lấy niên hiệu là Gia Long
- Xây dựng bộ máy: Quân chủ tập quyền
-1815 ban hành bộ luật Gia Long
-1831-1832 chia cả nước thành 30 tỉnh 1 phủ thừa thiên
- Chú trọng xây dựng lực lượng quân đội
- Về ngoại giao:+ Thần phục nhà Thanh
+ Nhà nước khước từ quan hệ phương Tây

Phương Thảo Nguyễn
29 tháng 3 2017 lúc 18:56

Ngay từ sớm, Nguyễn Ánh đã phong vương, đặt quan lại cho những người theo phò tá mình. Sau khi đánh bại nhà Tây Sơn và trở thành hoàng đế Gia Long, ông lại tiếp tục kiện toàn lại hệ thống hành chính và quan chế của chính quyền mới.
Nhà Nguyễn về cơ bản vẫn giữ nguyên hệ thống quan chế và cơ cấu chính quyền trung ương giống như các triều đại trước đó. Đứng đầu Nhà nước là vua, nắm mọi quyền hành trong tay. Giúp vua giải quyết giấy tờ, văn thư và ghi chép có Thị thư viện (đến thời Minh Mạng thì đổi thành Văn thư phòng và năm 1829 thì lại đổi là Nội các). Về việc quân quốc trọng sự thì có 4 vị Điện Đại học sĩ gọi là Tứ trụ Đại thần, đến năm 1834 trở thành viện Cơ mật. Ngoài ra còn có Tông nhân phủ phụ trách các công việc của Hoàng gia.
Đặc biệt, để đề cao uy quyền nhà vua và ngăn chặn nạn quyền thần lấn át hoàng đế, vua Gia Long đã đặt ra lệ Tứ bất: Trong triều không lập Tể tướng, thi đình không lấy Trạng nguyên, trong cung không lập Hoàng hậu, không phong tước vương cho người ngoài họ vua.
Bên dưới, triều đình lập ra 6 Bộ, đứng đầu mỗi bộ là quan Thượng Thư chịu trách nhiệm chỉ đạo các công việc chung của Nhà nước:
Bộ Lại: coi việc khảo xét công trạng, thảo những tờ chiếu sắc...
Bộ Hộ: coi việc đinh điền thuế má, tiền bạc...
Bộ Lễ: coi việc tế tự, tôn phong, cách thức học hành thi cử...
Bộ Binh: coi việc binh lính...
Bộ Hình: coi việc pháp luật...
Bộ Công: coi việc làm cung điện, dinh thự...
Bên cạnh 6 Bộ còn có Đô sát viện (tức là Ngự sử đài bao gồm 6 khoa) chịu trách nhiệm thanh tra quan lại, Hàn lâm viện phụ trách các sắc dụ, công văn, 5 Tự phụ trách một số sự vụ, phủ Nội vụ coi sóc các kho tàng, Quốc tử giám phụ trách giáo dục, Thái y viện chịu trách nhiệm về việc chữa bệnh và thuốc thang,... cùng với một số Ti và Cục khác.
Theo tổ chức của nhà Nguyễn, khi có việc gì quan trọng, thì vua giao cho đình thần các quan cùng nhau bàn xét. Quan lại bất kỳ lớn bé đều được đem ý kiến của mình mà trình bày. Việc gì đã quyết định, đem dâng lên để vua chuẩn y, rồi mới thi hành. Hoàng đế tuy có quyền lớn nhưng lại không được làm điều gì trái phép thường. Khi vua có làm điều gì sai thì các quan Giám Sát Ngự Sử có quyền can ngăn vua và thường là vua phải nghe lời can ngăn của những người này.
Quan chức của triều đình chỉ phân ra tới phủ huyện, từ tổng trở xuống thuộc về quyền tự trị của dân. Người dân tự lựa chọn lấy người của mình mà cử ra quản trị mọi việc tại đia phương. Tổng gồm có vài làng hay xã, có một cai tổng và một phó tổng do Hội đồng Kỳ dịch của các làng cử ra quản lý thuế khóa, đê điều và trị an trong tổng.
Ngạch quan lại chia làm 2 ngành văn và võ. Kể từ thời vua Minh Mạng được xác định rõ rệt giai chế phẩm trật từ cửu phẩm tới nhất phẩm, mỗi phẩm chia ra chánh và tòng 2 bậc. Trừ khi chiến tranh loạn lạc còn bình thường quan võ phải dưới quan văn cùng phẩm với mình. Quan Tổng đốc (văn) vừa cai trị tỉnh vừa chỉ huy quân lính của tỉnh nhà.
Lương bổng của các quan tương đối ít nhưng quan lại được hưởng nhiều quyền lợi, cha họ được khỏi đi lính, làm sưu và miễn thuế tùy theo quan văn hay võ, hàm cao hay thấp. Ngoài ra con cái các quan còn được hưởng lệ tập ấm.

Minh Đào
2 tháng 5 2017 lúc 12:50

Sau khi Quang Trung mất (16/9/1792), chính quyền Tây Sơn suy yếu và sụp đổ (1802). Chớp thời cơ, Nguyễn Ánh lên ngôi vua, lấy niên hiệu là Gia Long, xây dựng chính quyền Phú Xuân, thành lập nhà Nguyễn. Năm 1806, Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng đế, xây dựng chính quyền tự chủ, vua nắm mọi quyền hành từ trung ương đến địa phương. Cả nước chia làm 36 tỉnh và 1 phủ trực thuộc, ban hành Hoàng triều luật lệ (luật Gia Long), xây dựng quân đội gồm nhiều binh chủng, hệ thống trạm ngựa, thần phục nhà Thanh trong quan hệ ngoại giao nhưng khước từ mọi quan hệ với các nước phương Tây.

Nguyễn Thị Hương
21 tháng 6 2020 lúc 16:23

Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến như sau:

- Nội bộ Tây Sơn suy yếu, Nguyễn Ánh đem quân đánh chiếm dần vùng đất của Tây Sơn (6/1801 chiếm Quy Nhơn, Phú Xuân, 1802 đánh ra Bắc bắt giết Nguyễn Quang Toản).

- 1802: Nguyễn Ánh đặt niên hiệu là Gia Long, chọn Phú Xuân làm kinh đô).

- 1806: Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng đế, củng cố lại triều Nguyễn (chia đất nước làm 30 tỉnh và 1 phủ trực thuộc, 18/5 ban hành bộ luật Hoàng triều luật lệ (luật Gia Long), củng cố, xây dựng quân đội, quốc phòng, ban hành nhiều chính sách phục hồi và phát triển kinh tế).

Trần Minh Tiến
11 tháng 4 2022 lúc 18:43

Cuối năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi vua, niên hiệu Gia Long, chọn Phú Xuân làm kinh đô, năm 1806 lên ngôi hoàng đế

- Vua trực tiếp nắm mọi quyền hành 

- Chia đất ngước thành 30 tỉnh 1 phủ trực thuộc

-Năm 1815 nhà Nguyễn ban hành luật Gia Long

-Quân đội: Gồm nhiều binh chủng

-Đối ngoại:

+Thuần phục nhà Thanh

+ Khước từ mọi sự tiếp xúc với phương Tây

Trần Thị Trúc Tú
22 tháng 4 2022 lúc 22:02

Để lập lại chế độ phong kiến tập quyền, nhà Nguyễn đã:

- Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi, lập ra triều Nguyễn, củng cố nhà nước quân chủ tập quyền. Nhà vua trực tiếp điều hành mọi việc hệ trọng trong nước, từ trung ương đến địa phương.

- Năm 1815, ban hành bộ luật Hoàng triều luật lệ (luật Gia Long).

- Chia cả nước làm 30 tỉnh và 1 phủ trực thuộc (Thừa Thiên). Đứng đầu mỗi tỉnh lớn là chức tổng đốc, còn các tỉnh nhỏ là chức tuần phủ.

- Xây dựng quân đội gồm nhiều binh chủng, ở kinh đô và các trấn, tỉnh đều xây dựng thành trì vững chắc. Xây dựng hệ thống trạm ngựa trong cả nước để kịp thời chuyển tin tức.

=> Tăng cường tính tập quyền của nhà nước từ trung ương đến địa phương.


Các câu hỏi tương tự
Trần Thị Minh Duyên
Xem chi tiết
Trần Kim Long
Xem chi tiết
Phạm Nguyễn Linh Nhi
Xem chi tiết
...Kho Câu Hỏi...
Xem chi tiết
Hà Phạm
Xem chi tiết
Nguyễn Dương
Xem chi tiết
chu đại dương
Xem chi tiết
Phạm Thị Diệu Hồng
Xem chi tiết
Anh Hào Nguyễn
Xem chi tiết