* Sự hình thành :
- Sau chiến tranh thế giới thứ 2, cùng với xu thế toàn cầu hóa, khuynh hướng liên kết khu vực diễn ra mạnh mẽ trên thế giới, tiêu biểu là quá trình hình thành của Liên minh Châu Âu (EU)
- Ngày 18/4/1951, theo sáng kiến của Pháp, 6 nước Tây Âu gồm Pháp, Bỉ, Hà Lan, Lucxambua, Iatali, Đức đã thành lập " Cộng đồng Than - Thép châu Âu" nhằm phối hợp đảm bảo việc sản xuất và tiêu thụ than, thép của các nước thành viên.
- Ngày 25/3/1957, 6 nước này ký hiệp ước Roma thành lập "Cộng đồng năng lượng nguyên tử châu Âu" (EURATOM) và "Cộng đồng kinh tế châu Âu" (EEC) . Đến ngày 1/7/1967, 3 tổ chức trên đã hợp nhất thành "Cộng đồng châu Âu" (EC và thág 2/1991 các nước thành viên EC đã kí tại Hà Lan bản hiệp ước Maxtrich, có hiệu lực từ ngày 1/1/1993, đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU)
* Quá trình phát triển :
- Từ 6 nước ban đầu, đến năm 1995, EU đã phát triển thành 15 nước. (Năm 2004, EU kết nạp thêm 10 nước Đông ÂU). Đến năm 2007 thêm 2 nước. Tổng số nước thành viên hiện nay là 27 nước.
- EU ra đời không chỉ nhằm hợp tác giữa các nước thành viên trong lĩnh vực kinh tế, tiền tệ mà còn liên minh trong lĩnh vực chính trị (như xác định Luật Công dân châu Âu, chính sách đối ngoại và an ninh chung, Hiến pháp chung...)
- Cơ cấu tổ chứ EU gồm 5 cơ quan chính : Hội đồng châu Âu, Hội đồng bộ trưởng, Ủy ban châu Âu, Nghị viện châu Âu, Tòa án châu Âu. Ngoài ra còn có một số uy ban chuyên môn khác.
- Tháng 6/1979, cuộc bầu cứ Nghị viện châu Âu đầu tiên đã được tổ chức. Tháng 3/1995, 7 nước EU hủy ỏ việc kiểm soát đối với việc đi lại của công dân các nước này qua biên giới của nhau. Ngày 1/1/1999, đồng tiền chung châu Âu (EURO) đã được phát hành chính thức và được sử dụng ở nhiều nước EU từ ngày 1/1/2002.
- Như vậy, EU đã trở thành tổ chức liên kết chính trị - kinh tế lớn nhất hành tinh, chiếm khoảng hơn 1/4 năng lực sản xuất của toàn thế giới.
- Quan hệ EU - Việt Nam được chính thức thiết lập năm 1990. Từ đó mối quan hệ này lần đầu phát triển trên cơ sở hợp tác toàn diện,
Ngày 18-4-1951, theo đề xuất của Cộng hòa Pháp, 6 nước là Pháp, Đức, Italia, Hà Lan, Lúcxămbua và Bỉ đã thành lập Cộng đồng than-thép châu Âu (ECSC).
Đến ngày 25-3-1957, 6 nước tren kí Hiệp ước Rôma, thành lập cộng đồng kinh tế châu Âu (EEC) (còn gọi là Khối thị trường chung châu Âu) và Cộng đồng năng lượng nguyên tử châu Âu (EURATOM).
Đến ngày 1-7-1967, ba tổ chức trên hợp nhất thành Cộng đồng châu Âu (EC).
Tháng 12-1991 các nước thành viên EC đã kí tại Hà Lan bản Hiệp ước Maxtrích, có hiệu lực ngày 1-2-1993, đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU).
Từ 6 thành viên ban đầu, đến năm 2007 EU bao gồm 27 nước. Cụ thể : năm 1973 kết nạp Anh, Đan Mạch, Ailen, năm 1981-Hi Lạp, năm 1986- Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, năm 1995-Áo, Phần Lan, Thụy Điển, năm 2004- Látvia, Extônia , Ba Lan, Tiệp Khắc, Hunggari, Slôvakia, Anbani, Síp, năm 2007-Rumani và Bungari.
Đây là tổ chức liên kết khu vực lớn nhất, có tổ chức chặt chẽ nhất thế giới, gồm những nước có chế độ chính trị, thể chế kinh tế giống nhau, tuy nhiên cũng có những khác biệt về trình độ phát triển cũng như van hóa, dân tộc, lịch sử.