Đến với bài thơ "Nam quốc sơn hà", ta vô cùng tự hào trước ý chí và sự đấu tranh giành lại độc lập của dân tộc. "Nam quốc sơn hà Nam đế cư/ Tiệt nhiên định phận tại thiên thư". Nước Nam là của người Nam ở. Điều hiển nhiên đó đã được sách trời ghi rõ, xxacs định rõ ràng. Ở câu đầu, ta chú ý hai chữ "Nam đế", Nam đế là hoàng đế nước Nam- vua nước Nam. Dùng chữ "Nam đế", tác giả bài "Nam quốc sơn hà"biểu hiện một niềm tự hào, tự tôn dân tộc. Ôi! Thật hào hùng!. Đằng sau câu thơ, ta nghe như một tiếng nói mạnh mẽ, kiêu hãnh: phương Nam ta cũng có đế, bình đẳng, ngang hàng với phương Bắc, không kẻ nào được phép coi thường. Sau câu thứ nhất vừa sáng ngời ý tưởng, vừa dạt dào cảm hứng tự hào, đến câu sau tiếp tục và cảm hứng ấy. "Tiệt nhiên định phận tại thiên thu" mang âm trầm hùng, rắn chắc như một lời khẳng định dứt khoát. Như vậy, về nội dung "biểu ý" hai câu thơ đầu khẳng định chủ quyền đất nước, quyền độc lập, bình đẳng của dân tộc ta. Hai câu thơ sau:"Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm/Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư". Nội dung và biểu ý cũng thật rõ ràng:kẻ thù kia, không được xâm phạm. Nếu xâm phạm tới, chúng bay sẽ chốc lấy thất bại thảm hại. Lời lẽ và âm điệu rắn đanh lại, vừa nêu một phán đoán, vừa cảnh cáo bọn ngoại xâm, Nghe được lời thơ này, hẳn quân dân ta-những con người đã ý thức được chủ quyền đất nước, tin ở luật hiển nhiên của tạo hóa, tin ở"sách trời". Bài thơ là một bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của đất nước. Thật tự hào!
Ôi!lịch sử Việt Nam ta thật đáng tự hào.Việt Nam có truyền thống lịch sử lâu đời với hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước. Trong suốt chiều dài của lịch sử, dân tộc ta luôn là “miếng mồi béo bở”, là đối tượng xâm lăng của những kẻ ngoại xâm. Nhưng, dân tộc Việt Nam là dân tộc có truyền thống kiên cường bất khuất, có lòng tự tôn dân tộc mạnh mẽ. Vì vậy mà bao dấu chân quân thù cũng bị cha ông ta đánh đuổi khỏi bờ cõi. Trong các tác phẩm thơ văn, đãcó rất nhiều tác phẩm viết về lòng yêu nước này. Tác phẩm “Nam quốc sơn hà” của Lí Thường Kiệt là một trong những bài thơ tiêu biểu về lòng yêu nước, về ý thức tự tôn dân tộc. Bài thơ được xem như bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta, bởi đây cũng là lần đầu tiên có một tác phẩm thơ văn khẳng định hùng hồn, đanh thép về chủ quyền, về độc lập như vậy.
Bài thơ “Nam quốc sơn hà” của Lí Thường Kiệt là bài thơ tuy có bốn câu, rất ngắn gọn, xúc tích song nội dung chứa trong đó mới thật lớn lao làm sao, người chủ tướng này không chỉ vạch ra ranh giới lãnh thổ một cách rạch ròi, xác đáng, chỉ ra hành động ngang ngược, phi nghĩa cũng là trái với luật trời của lũ giặc, cũng như niềm tin mạnh mẽ, bất diệt vào sức mạnh của nhân dân ta trong cuộc đấu tranh chống lực lượng bạo tàn, phi nghĩa ấy. Đặc biệt, những luận điểm mà tác giả Lí Thường Kiệt nêu ra trong bài thơ lại vô cùng chặt chẽ, hợp tình hợp lí mà quân địch “không thể chối cãi”.
