Bài 1: Trợ từ là gì? Có mấy loại trợ từ?
Bài 2: Thán từ là gì? Có mấy loại thán từ?
Bài 3: Tình thái từ là gì? Có mấy loại tình thái từ?
Bài 4: Xác định từ ***** các từ in đậm sau đây:
a) Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc…Toàn những cớ cho ta tàn nhẫn.
b) Đường trơn, trời lạnh mà nó vẫn đến đúng giờ mà.
c) Có mà mày bị điếc.
d) Anh ấy đang học bài.
e) Có chí thì nên.
f) Anh nên đi vào buổi sáng.
g) Vì hoa nên phải đánh đường tìm hoa.
h) Em đừng khóc nữa mà.
i) Anh nói như vậy thì tôi sẽ đi.
k) Trời mưa nên tôi đành ở nhà vậy.
l) Anh à, em muốn hỏi anh bài toán này.
m) Khốn nạn! Nó bỏ đi rồi ư?
n) Đích thị là nó chạy ra ngõ.
Bài 5: Tìm và xác định ý nghĩa của trợ từ trong các câu sau:
a) Mặc dù non một năm ròng, mẹ tôi không gửi cho tôi lấy một lá thư, nhắn người thăm tôi lấy một lời và gửi cho tôi lấy một đồng quà.
b) Nhưng họ thách nặng quá: nguyên tiền mặt phải 100 đồng bạc, lại còn cau, còn rượu thì mất đến 200 bạc.
c) Tính ra cậu Vàng cậu ấy ăn khỏe hơn cả tôi ông giáo ạ.
d) Rồi cứ mỗi năm Rằm tháng 8.
Tựa nhau trông xuống thế gian cười.
e) Nó hát những mấy ngày liền.
f) Chính các bạn đã giúp Lan học tốt.
g) Nó ăn mỗi bữa chỉ lưng bát cơm.
h) Ngay cả bạn thân, nó cũng ít tâm sự.
i) Anh tôi toàn những lo là lo.
Bài 6: Tìm trợ từ, thán từ trong đoạn trích sau:
“Ốm dậy tôi về quê, hành lí vẻn vẹn chỉ có một cái vali đựng toàn những sách. Ôi những quyển sách rất nâng niu! Tôi đã nguyện giữ chúng suốt đời, để lưu lại những kỉ niệm một thời chăm chỉ, hăng hái và tin tưởng, đầy những say mê và khát vọng.”
Bài 7: Xác định trợ từ, thán từ, tình thái từ trong các câu sau:
- Những là rày ước mai ao.
- Vâng! Cháu cũng nghĩ như cụ.
- Đích thị là nó rồi.
- Sướng vui thay miền Bắc của ta.
- Có thể tôi mới tin mọi người.
- Bạn cứ nói mãi điều tôi không thích làm gì vậy?
- Em không! Nào! Em không cho chị bán chị Tí.
- Ồ tất cả của ta đây, sướng thật!
- Cái bạn này hay thật!
Bài 8: Đặt câu với những thán từ sau đây: à, úi chà, chết thật, eo ôi, ơi, trời ơi, vâng, bớ người ta.
Bài 9: Đặt câu có sử dụng tình thái từ để biểu thị các ý sau đây:
- miễn cưỡng
- kính trọng
- thân thương
- thân mật
- phân trần
Bài 10: Ghi lại một đoạn văn bất kì trong các tác phẩm đã học có sử dụng trợ từ, thán từ, tình thái từ.
C1: +Trợ từ là những từ chuyên đi kèm một từ ngữ trong câu để nhấn mạnh hoặc biểu thị thái độ, đánh giá sự vật, sự việc được nói đến. Trợ từ thường do các từ loại khác chuyển thành. Một số trợ từ hay gặp là: những, chính , đích , ngay…
C2:
+Thán từ là những từ dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói hoặc dùng để gọi đáp. Một số thán từ thường gặp là: vâng, dạ, này, ơi, ừ (gọi đáp), a, á, ôi, ô hay, trời ơi, than ôi (biểu lộ cảm xúc).
C3:
+Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để cấu tạo câu theo mục đích nói (nghi vấn, cầu khiến, cảm thán) và để biểu thị các sắc thái tình cảm của người đó. ... - Để tạo dạng câu nghi vấn, người ta thường dùng các tình thái từ: à, ư, hở, hả, chứ, phỏng, chăng.
C5:
a,Mặc dầu non một năm ròng mẹ tôi không gửi cho tôi lấy một lá thư, nhắn người thăm tôi lấy một lời và gửi cho tôi lấy một dồng quà.
Trợ từ lấy được lặp lại 3 lần. Nhằm biểu thị tình cảm của nhân vật với mẹ, dù mẹ không quan tâm hỏi han nhưng tình cảm của Hồng với mẹ không “rắp tâm nào” có thể làm thay đổi được.
b,Trợ từ “nguyên” nhấn mạnh duy chỉ một thứ. Trợ từ “đến” nhấn mạnh mức độ cao, làm ít nhiều ngạc nhiên.
c,Trợ từ “cả” biểu thị nhấn mạnh về mức độ cao, ý bao hàm.
d,Trợ từ “cứ” biểu thị nhấn mạnh thêm về sắc thái khẳng định, không kể khách quan như thế nào.
e, Trợ từ "những" biểu thị việc diễn đạt một sự việc khách quan như trên,còn có ý nhấn mạnh nó hát nhưng mấy ngày liền
g, Trợ từ "chỉ" biểu thị sắc thái không bình thường về số lượng không đạt mức bình thường (quá ít).
C2:
+Thán từ là những từ dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói hoặc dùng để gọi đáp. Một số thán từ thường gặp là: vâng, dạ, này, ơi, ừ (gọi đáp), a, á, ôi, ô hay, trời ơi, than ôi (biểu lộ cảm xúc).
C3:
+Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để cấu tạo câu theo mục đích nói (nghi vấn, cầu khiến, cảm thán) và để biểu thị các sắc thái tình cảm của người đó. ... - Để tạo dạng câu nghi vấn, người ta thường dùng các tình thái từ: à, ư, hở, hả, chứ, phỏng, chăng.
