Những đặc điểm của phong trào yêu nước và giải phóng dân tộc Việt Nam từ giữa thế kỉ XIX đến hết Chiến tranh thế giới thứ nhất:
Đặc diếm của phong trào yêu nước |
Cuối thế kỉ XIX |
Đầu thế ki XX |
Hoàn cảnh |
- Nhà Nguyễn đã đầu hàng thực dân Pháp. - Thực dân Pháp bắt tay vào quá trình tổ chức bộ máy cai trị. |
-Thực dân Pháp tiến hành chuơng trình khai thác thuộc địa lần thứ nhất. - Nền kinh tế, xã hội có nhiều biến đổi. |
Lãnh đạo |
Văn thân, sĩ phu yêu nước hưởng ứng Chiếu Cần vương hoặc những nông dân yêu nước. |
Văn thân, sĩ phu yêu nước tiến bộ chịu ảnh hưởng của khuynh hướng dân chủ tư sản, hoặc binh lính yêu nước trong quân đội Pháp. |
Khuynh hướng |
Phong kiến. |
Dân chủ tư sản. |
Lực lượng |
Rất đông đảo (sĩ phu, trí thức phong kiến yêu nước, binh lính,..), nhất là nông dân. |
Rất đông đảo (sĩ phu, trí thức tiến bộ, binh lính, công nhân ...), nhất là nông dân. |
Mục tiêu |
-Đấu tranh chống Pháp, khôi phục lại chế độ phong kiến (phong trào Cần vương) hoặc để bảo vệ cuộc sống bình yên (khởi nghĩa Yên Thế-). |
- Đấu tranh chống Pháp nhằm khôi phục độc lập, xây dựng nhà nước mới. - Đấu tranh đòi quyền lợi vể kinh tế. |
Hình thức |
Khởi nghĩa vũ trang. |
Khởi nghĩa vũ trang, bạo động, cải cách, đình công... |
Quy mô |
Rộng khắp, chủ yếu là Bắc và Trung Kì. |
Rộng khắp, bao gồm cả Bắc Kì, Trung Kì và Nam Kì. |
Kết quả |
Thất bại. |
Thất bại. |