Tục ngữ là kho báu trí tuệ dân gian. Có biết bao bài học sâu sắc ta tìm thấy trong tục ngữ. Câu Thất bại là mẹ thành công vẫn được nhiểu người nhắc đi nhấc lại trong cuộc đời để tự động viên mình vươn lên.
Hai chữ ‘” thất bại” và “thành công” trong câu tục ngữ tương phản nhau. ‘Thất bại’’ dược nhân hoá thành “mẹ” người con ấy là “thành công” do người mẹ “thất bại” sinh ra. Ông cha ta đã có một cách nói quá thật sắc, thật gọn, thật hay để nêu lên một bài học quý báu khuyên mọi người đừng ngã lòng nản chí mà phải bền gan bền chí, quyết tâm vươn Lên sau mỗi lần thất bại. Thành công là hệ quả được tìm thấy trong bài học thất bại:
Thất bại là mẹ thành công.
Trong cuộc sống, ta luôn luôn đứng trước nhiều khó khăn thử thách. Bắt tay vào làm một công việc mới ai cũng cảm thấy: “Vạn sự khởi đầu nan”. Trong học tập, lao động, chiến đấu,… ta phải đối diện với bao cái khó, ngay những người thông minh, tài trí cũng thế. Có cái khó ta tìm được cách để vượt qua. Nhưng cũng có cái khó làm ta thất bại.
Có người bị thất bại thì nản chí, hoang mang, trở nên bi quan tiêu cực. Nhưng cũng có người, sau mỗi lần thất bại, mỗi lần ngã dau, họ đã dũng cảm đứng lên. dám nhìn thẳng vào sự thật, tỉnh táo tìm ra nguyên nhân thất bại, để ý chí, quyết tâm được nâng cao hơn bao giờ hết. Trước mọi thất bại, không nên cay cú, nóng vội, không được chủ quan mà càng phải thận trọng. Bài học thất bại là bài học cay đắng ở đời, ta cần phải biết bình tĩnh, sáng suốt tìm ra được phương pháp, để giành được thành công mới, thắng lợi mới. Sự lớn lên ấy là chân lý mà ta đã tìm được qua câu tục ngữ: Thất bại là mẹ thành công.
Có thất bại trong chiến đấu phải trả giá bằng xương máu. Có thất bại trong làm ăn phải tốn nhiều tiền của. Có thất bại… làm hao mòn trí lực, danh dự, thời gian. v.v… Mỗi một thất bại là một qẩ đắng ! Có thành công nào mà không hể gặp khó khăn. không hề trải qua ít, nhiều thất bại ? Phải đổ nhiều công sức, mổ hôi, tâm huyết, thời gian,… ta mới làm nên trái hạnh phúc ngọt ngào. Câu tục ngữ: Thất bại là mẹ thành công dạy ta bài học làm người, làm người chân chính, con người có nghị lực, có bản lĩnh, có niềm tin…
Đọc tiểu sử các vĩ nhân, ta càng thấy rõ những công hiến của họ cho nhân loại là sự kết tinh của tài năng và ý chí chiến thẳng khó khăn, thử thách. Sau hơn một thế kỉ chiến đấu anh dũng và hi sinh to lớn, nhân dân ta mới làm nên Cách mạng tháng Tám, chiến thắng Điện Biên Phủ, chiến thắng 30.4.1975 giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Trong đời học sinh mỗi chúng ta cũng vậy, sau mỗi bài tập, bài kiểm tra, sau mỗi kỳ thi ai cũng cảm thấy mình “lớn lên” tự tin hơn, càng thấm thía lời dạy bảo của ông cha: Thất bại là mẹ thành công
Cụ Phan Bội Châu (1867-1940) là nhà cách mạng vĩ đại, là nhà thơ lỗi lạc của đất nước ta đầu thế kỷ 20 đã có bài thơ Thất bại là mẹ thành công gồm có 30 câu thơ 4 chữ, viết năm 1926, giản dị mà sâu sắc vô cùng:
…”Càng nhiều thất bại,
Càng chắc thành công.
Xin chớ ngã lòng,
Xin càng bén chí
Ngã rồi liền dậy…”
(Trích “Nam quốc dân tu tri”)
Trong cuộc sống, ta phải tỉnh táo để giảm bớt mọi thất bại. Nhưng phải dũng cảm trước mọi rủi ro, thất bại. Phải học tập để nâng cao tầm trí tuệ, phải rèn luyện ý chí và bản lĩnh để khắc phục khó khăn thử thách, vươn lên giành nhiều thắng lợi. Câu tục ngữ:Thất bại là mẹ thành công không chỉ cổ vũ chúng ta dũng cảm đứng vững trước thử thách mà còn nhắc nhở mỗi người gần xa “Thắng không kiên, bại không nản”. Trên con đường học tập đi tới Ngày mai của tuổi trẻ, những câu tục ngữ ấy, bài học ấy là vô giá.
Trong cuộc sống, ai ai cũng ít nhất một lần gặp phải khó khăn, thử thách, thậm chí là thất bại. Song, có người nhanh chóng tự đứng lên sau vấp ngã, nhưng cũng có người mãi ngã quỵ và than thở về sự thất bại của mình. Để khuyên bảo, răn dạy người sau, ông cha ta có câu: “Thất bại là mẹ thành công”.
Thất bại và thành công là hai phạm trù hoàn toàn trái ngược nhau. Thành công có nghĩa là đạt được những kết quả tốt đẹp theo như ta mong muốn. Còn thất bại là những vấp ngã, là những khi khó khăn thử thách trong công việc, trong học tập hay trong cuộc sống. Hai phạm trù này đối lập hoàn toàn với nhau, tưởng chừng như không có mối quan hệ nào nhưng cha ông ta lại đúc kết ra rằng: Thất bại là mẹ thành công. Điều nay cho thấy giữa hai yếu tố này có mối quan hệ hữu cơ, mật thiết. Nói một cách khác đơn giản hơn: thất bại là một nhân tố tạo nên thành công.
Thật vậy! Với những người bền chí, kiên trì thì sau khi mỗi lần thất bại, họ sẽ hiểu được vì sao mình lại sai sót, từ đó tích lũy kinh nghiệm, giúp họ tránh phạm phải sai lầm đó nữa và ngày càng tiến bước đến thành công hơn. Khi đó, thất bại chính là một nhân tố giúp chúng ta thành công. Và khi nói: “Thất bại là mẹ thành công” thì có thể hiểu thất bại chính là nguồn cơn, là cái dẫn ta đến với thành công.
Tuy nhiên, đối với những người sợ thất bại hay không có ý chí thì điều này hoàn toàn không đúng với họ. Bởi những người sợ thất bại thì họ sẽ không dám làm, không dám mạo hiểm. Còn những người thiếu ý chí thì sau thất bại, họ ngã quỵ và không cố gắng nữa vì nghĩ rằng mình không thể làm gì tốt đẹp hơn. Với những người dúng cảm biết đứng dậy sau vấp ngã, họ biết rằng mình cần phải làm lại và làm tốt hơn. Qua lần thất bại ấy, họ cũng rút ra cho mình những kinh nghiệm quý báu để lần sau mình không phạm phải sai lầm ấy nữa. Những kinh nghiệm ấy sẽ giúp cho công việc của họ tiến triển tốt đẹp hơn. Và như thế, câu tục ngữ “Thất bại là mẹ thành công” mới thực sự có giá trị, có ý nghĩa.
Trong thực tế, để có được thành công, ai cũng từng trải qua thất bại ít nhất một lần, hiếm có ai không thất bại mà giành được thành công lớn ngay từ đầu. Điển hình như: Thomas Edison từng thất bại hàng nghìn lần trước khi phát minh ra bóng đèn điện. A. Nô-ben cũng từng làm nổ nhà máy của mình trước khi chế tạo ra được thuốc nổ dymatine. Hay như A. Anh-xtanh, bộ óc vĩ đại nhất của thế kỉ XX, thở nhỏ ông lại bị coi là chậm phát triển do thành tích học tập quá… bê bết!
Cuộc sống khó tránh khỏi những khó khăn và trở ngại. Đó giống như những thử thách để thử lòng và ý chí của con người. Khi gặp khó khăn, thất bại mà thiếu quyết tâm thì sẽ thất bại hoàn toàn, mất hết ý chí, khiến cho công việc và cuộc sống luốn chán nản và bế tắc. Ngược lại, nếu ý chí vững vàng, lấy thất bại để làm bài học kinh nghiệm, làm động lực để tiếp tục vươn lên và đạt được thành công như mong muốn. Thực tế cuộc sống đã chứng minh điều đó là hoàn toàn đúng đắn.
Vậy xin chớ lo thất bại. Điều thất bại lớn nhất chính là chúng ta không dám làm, bỏ qua rất nhiều cơ hội và không cố gắng hết sức mình. Câu tục ngữ “Thất bại là mẹ thành công” như một lời động viên đối với tất cả chúng ta cần phải rèn luyện ý chí, sự kiên trì để đạt được thành công trong cuộc sống.
