pHßNG gd&®t hßA b×NH
Tr¦êng THCS H÷u NghÞ
§Ò thi häc sinh giái cÊp tr¦êng
M«n: V¡N - Líp 6 - N¨m häc 2008 - 2009
Thêi gian: 120 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
C©u 1: (3,0 ®iÓm) Em cã c¶m nhËn g× khi ®äc bèn c©u th¬ sau trÝch trong bµi Th¬ “ Tr¨ng ¬i...Tõ ®©u ®Õn?” cña nhµ th¬ “nhÝ” mêi tuæi TrÇn §¨ng Khoa (viÕt n¨m 1968) nh sau:
....Tr¨ng ¬i ...Tõ ®©u ®Õn?
Hay tõ c¸nh rõng xa.
Tr¨ng hång nh qu¶ trøng
Löng l¬ lªn tríc nhµ.
C©u 2: TËp lµm v¨n: ( 7,0 ®iÓm):
Mïa hÌ ®· vÒ thËt råi. C¶nh vËt hÇu nh ®Òu thay ®æi. Êm ¸p vµ rén rµng h¬n. H·y t¶ l¹i c¶nh vµo hÌ trªn quª h¬ng em.
----------------------- HÕt -----------------------
pHßNG gd&®t hßA b×NH
Tr¦êng THCS H÷u NghÞ
§Ò thi häc sinh giái cÊp tr¦êng
M«n: V¡N - Líp 6 - N¨m häc 2008 - 2009
Thêi gian: 120 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
C©u 1: (3,0 ®iÓm) Em cã c¶m nhËn g× khi ®äc bèn c©u th¬ sau trÝch trong bµi Th¬ “ Tr¨ng ¬i...Tõ ®©u ®Õn?” cña nhµ th¬ “nhÝ” mêi tuæi TrÇn §¨ng Khoa (viÕt n¨m 1968) nh sau:
....Tr¨ng ¬i ...Tõ ®©u ®Õn?
Hay tõ c¸nh rõng xa.
Tr¨ng hång nh qu¶ trøng
Löng l¬ lªn tríc nhµ.
C©u 2: TËp lµm v¨n: ( 7,0 ®iÓm):
Mïa hÌ ®· vÒ thËt råi. C¶nh vËt hÇu nh ®Òu thay ®æi. Êm ¸p vµ rén rµng h¬n. H·y t¶ l¹i c¶nh vµo hÌ trªn quª h¬ng em.
----------------------- HÕt -----------------------
§Ò 2:
C©u 1: Trong bµi th¬ “Bãng m©y” nhµ th¬ Thanh Hµo cã viÕt:
H«m nay trêi n¾ng nh nung
MÑ em ®i cÊy ph¬i lng c¶ ngµy.
¦íc g× em hãa thµnh m©y,
Em che cho mÑ suèt ngµy bãng r©m.
H·y tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ trªn.
C©u2: TËp lµm v¨n :( 7,0 ®iÓm):
Mïa xu©n vÒ thËt ®Ñp vµ Êm ¸p. Em h·y t¶ l¹i c¶nh quª h¬ng em vµo mét buæi s¸ng mïa xu©n.
§¸p ¸n:
§Ò1:
C©u1: ( 3,0 ®iÓm):
Häc sinh c¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp cña tr¨ng qua nghÖ thuËt:
- Nh©n hãa: v× tr¨ng qóa ®Ñp , nªn t¸c gi¶ muèn gäi, muèn hái tõ ®©u ®Õn.BiÕn tr¨ng tõ n¬i cao xa x«i, bçng gÇn gòi nh ngêi b¹n.
- Ba c©u sau( 2,3,4) ®a ra mét gi¶ thiÕt tù thó vÞ vµ lÝ gi¶i:
+ So s¸nh: “Tr¨ng hång nh qu¶ trøng”-> hîp lÝ vµ hay.
+ Ph©n tÝch ®îc c¸i hay cña tõ l¸y “ löng l¬”
-> thÊy ®îc c¸i hay sù thó vÞ vµ ngé nghÜnh ®¸ng yªu mµ chØ cã ë TrÇn §¨ng Khoa.
C©u2: TËp lµm v¨n: ( 7,0 ®iÓm):
Yªu cÇu chung: Ph¶i th«ng qua bµi v¨n ®Ó dùng l¹i bøc tranh vÒ c¶nh vµo hÌ trªn quª h¬ng .§©y lµ c¶nh thiªn nhiªn.
* Yªu cÇu cô thÓ:
A. Më bµi: ( 0,5 ®iÓm):
- DÉn d¾t giíi thiÖu ®îc : c¶nh hÌ vÒ trªn quª h¬ng em c¶nh vËt hÇu nh thay ®æi . Êm ¸p vµ rén rµng.
B. Th©n bµi: ( 6,0 ®iÓm):
- Nªn giíi thiÖu chung vÒ c¶m nhËn cña m×nh khi hÌ ®Õn trªn quª h¬ng:
+ C¶m nhËn vÒ thêi gian
+ C¶m nhËn vÒ c¶nh vËt
+ C¶m nhËn vÒ kh«ng khÝ...
- T¶ mét sè c¶mh tiªu biÓu lµm næi bËt nÐt ®Æc trng cña thiªn nhiªn khi mïa hÌ ®Õn:
+ ¸nh s¸ng
+ C©y cèi
+ Giã...
- Cã thÓ chän mét vµi h×nh ¶nh tiªu biÓu ®Ó t¶ kÜ.
* Chó ý: NghÖ thuËt sö dông tõ ng÷, h×nh ¶nh, so s¸nh, nh©n hãa... . ( ¢m thanh cña ve, tiÕng chim tu hó, mµu s¾c: ®á cña phîng, tÝm cña b»ng l¨ng..-> ®Ó lµm bËt sù rùc rì, rén rµng cña c¶nh vËt)
C. KÕt bµi:
- Nªu c¶m nghÜ cña m×nh ( Yªu mÕn - Tù hµo...)
§ª2:
C©u1: ( 3,0 ®iÓm):
Häc sinh c¶m nhËn ®îc:
- NghÖ thuËt so s¸nh : “ Trêi n¾ng nh nung” -> H×nh ¶nh mÑ ®i cÊy trong hoµn c¶nh vÊt v¶ cùc nhäc “ B¸n mÆt cho ®Êt, b¸n lng cho trêi”
- Th«ng qua íc muèn “ hãa thµnh m©y...” ®Ó thÊy ®îc t×nh c¶m yªu th¬ng ®Ñp ®Ï cña con giµnh cho mÑ .
C©u2: TËp lµm v¨n: ( 7,0 ®iÓm):
Yªu cÇu chung: Ph¶i th«ng qua bµi v¨n ®Ó dùng l¹i bøc tranh vÒ c¶nh xu©n vÒ trªn quª h¬ng .§©y lµ c¶nh thiªn nhiªn.
* Yªu cÇu cô thÓ:
A. Më bµi: ( 0,5 ®iÓm):
- DÉn d¾t giíi thiÖu ®îc : c¶nh xu©n vÒ trªn quª h¬ng em thËt ®Ñp vµ Êm ¸p.
B. Th©n bµi: ( 6,0 ®iÓm):
- Nªn giíi thiÖu chung vÒ c¶m nhËn cña m×nh khi xu©n ®Õn trªn quª h¬ng:
+ C¶m nhËn vÒ thêi gian
+ C¶m nhËn vÒ c¶nh vËt
+ C¶m nhËn vÒ kh«ng khÝ...
- T¶ mét sè c¶mh tiªu biÓu lµm næi bËt nÐt ®Æc trng cña thiªn nhiªn khi mïa xu©n vÒ:
+ ¸nh s¸ng
+ C©y cèi ( Chåi non léc biÕc, hoa ®µo.....)
+ Giã...
- Cã thÓ chän mét vµi h×nh ¶nh tiªu biÓu ®Ó t¶ kÜ. .
* Chó ý: NghÖ thuËt sö dông tõ ng÷, h×nh ¶nh, so s¸nh, nh©n hãa...®Ó lµm bËt c¶nh vËt .
C. KÕt bµi:
- Nªu c¶m nghÜ cña m×nh ( Yªu mÕn - Tù hµo...)
|
ĐỀ THI CHỌN HSG CẤP TRƯỜNG (LẦN 1) |
ĐỀ 1
Câu 1: (4,0 điểm).
Phân tích giá trị nghệ thuật của hình ảnh hoán dụ trong đoạn thơ sau:
"Hỡi những trái tim không thể chết
Chúng tôi đi theo bước các anh
Những hồn Trần Phú vô danh
Sóng xanh biển cả cây xanh núi ngàn"
(Tố Hữu)
Câu 2: (6,0 điểm).
Đọc thầm câu chuyện sau: "Câu chuyện về túi khoai tây" và trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa câu chuyện bằng một bài văn ngắn.
Vào một buổi học, thầy giáo chúng tôi mang vào lớp rất nhiều túi nhựa và một bao khoai tây thật to. Thầy chậm rãi giải thích với mọi người rằng, mỗi khi cảm thấy oán giận hoặc không muốn tha thứ lỗi lầm cho ai, hãy viết tên người đó lên một củ khoai tây rồi cho vào túi nhựa. Chúng tôi thích thú viết tên những người không ưa hay ghét hận rồi cho vào túi. Chỉ một lúc sau, chiếc túi nào của chúng tôi cũng đã căng nặng, đầy khoai tây. Thậm chí có người một túi không chứa hết khoai, phải thêm một túi nhỏ kèm theo.
Sau đó, thầy yêu cầu chúng tôi hãy mang theo bên mình túi khoai tây đó bất cứ nơi đâu và bất cứ lúc nào trong thời gian một tuần lễ. Đến lớp thì mang vào chỗ ngồi, về nhà thì mang vào tận giường ngủ, thậm chí khi vui chơi với bạn bè cũng phải đem theo.
Chỉ sau một thời gian ngắn, chúng tôi đã bắt đầu cảm thấy mệt mỏi và phiền toái vì lúc nào cũng có một túi khoai tây nặng nề kè kè bên cạnh. Tình trạng này còn tệ hơn nữa khi những củ khoai tây bắt đầu thối rữa, rỉ nước. Cuối cùng, chúng tôi quyết định xin thầy cho quẳng hết số khoai tây ấy đi và cảm thấy thật nhẹ nhàng, thoải mái trong lòng.
Lúc ấy, thầy giáo của chúng tôi mới từ tốn nói: "Các em thấy không, lòng oán giận hay thù ghét người khác đã làm cho chúng ta thật nặng nề và khổ sở! Càng oán ghét và không tha thứ cho người khác, ta càng giữ lấy gánh nặng khó chịu ấy mãi trong long. Lòng vị tha, sự cảm thông với những lỗi lầm của người khác không chỉ là món quà quý giá để ta trao tặng mọi người, mà đó còn là món quà tốt đẹp mỗi chúng ta dành tặng cho bản thân mình".
Câu 3: (10 điểm)
Bướm và Ong gặp nhau trong một vườn hoa cùng nhau trò truyện về cách sống của mình. Em hãy kể lại cuộc đối thoại đó theo trí tưởng tượng của em.
Đáp án đề thi chọn HSG môn Ngữ Văn lớp 6 cấp trường
Câu 1. (4 điểm)
Chỉ ra các hình ảnh hoán dụ: (2 điểm)
· Hình ảnh "Những trái tim không thể chết", "trái tim" chỉ tình yêu nước thương dân, tình yêu lí tưởng cách mạng của các anh hùng liệt sĩ.
· Hình ảnh hồn Trần Phú vô danh chỉ các liệt sĩ cách mạng của Đảng, của dân tộc.
· Hình ảnh "sóng xanh" và "cây xanh" là những dấu hiệu biểu thị sự trường tồn, bất diệt của các anh hùng liệt sĩ đó.
Phân tích tác dụng của các hình ảnh hoán dụ: (2 điểm)
Qua những hình ảnh ấy, Tố Hữu ca ngợi tình yêu nước thương dân, lòng trung thành với lí tưởng cộng sản của các liệt sĩ cách mạng. Nhà thơ khảng định tên tuổi và tinh thần cách mạng của các liệt sĩ đời đời bất tử, trường tồn với đất nước, với dân tộc Việt Nam.
Câu 2: (6 điểm)
Yêu cầu về kĩ năng: (1 điểm)
· Bài viết có bố cục và cách trình bày hợp lí.
· Hệ thống ý (luận điểm) rõ ràng và được triển khai tốt.
· Diễn đạt tốt không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ và ngữ pháp.
Yêu cầu về nội dung: (5 điểm)
Tóm tắt mẩu chuyện: (1 điểm)
· Câu chuyện kể về việc thầy giáo yêu cầu các em học sinh luôn mang theo bên mình túi khoai tây có ghi tên những người các em ghét, giận trong một tuần.
· Chỉ trong một thời gian ngắn các em thấy khó chịu về việc đó và xin thầy cho phép bỏ các túi khoai ấy đi.
· Ý nghĩa câu chuyện: (2 điểm)
· Trong câu chuyện trên, khi quẳng được số khoai tây nặng nề, rỉ nước đầy tên những người mình không ưa hay giận ghét, ai cũng thấy nhẹ nhõm trong lòng.
· Tha thứ cũng vậy, người được tha thứ vui mừng đã đành, người tha thứ cũng chút bỏ được hận thù , thấy tâm hồn mình thanh thản nhẹ nhàng. Như thế phải chăng đó là một món quà quý giá, tốt đẹp mà chúng ta đã dành tặng cho bản thân chúng ta.
· Bài học rút ra cho bản thân: (2 điểm)
· Không nên ghi nhớ thù hận người khác. Cần biết tha thứ để có một tâm hồn nhẹ nhõm thanh cao.
· Đừng để mất đi sự ấm cúng, tương hỗ trong quan hệ giữa con người với con người. Tha thứ là điều dễ dàng nhất chúng ta có thể làm trên thế giới này. Hãy quý trọng những điều mình có, đừng nhân thêm nỗi đau hay giữ khư khư lòng vị tha mà không chịu ban phát.
Câu 3: (10 điểm)
Yêu cầu chung:
Yêu cầu về hình thức:
· Nên dùng ngôi kể thứ ba và chỉ cần nhân vật mà đề đã nêu thể hiện được suy nghĩ, tâm sự của mình (tức là đã được nhân hoá).
· Bố cục rõ ràng mạch lạc ( Khuyến khích bài làm có cách mở bài và kết thúc độc đáo).
· Viết dưới dạng bài kể chuyện .
Yêu cầu về nội dung:
Bài văn phải ghi lại lời trò truyện của Ong và Bướm về cách sống của chúng. Qua cuộc trò truyện này, người kể phải gửi gắm trong đó một nội dung giáo dục cụ thể. Đây là một câu chuyện tưởng tượng hoàn toàn.
Yêu cầu cụ thể:
Bài viết thể hiện được các nội dung cơ bản sau:
Mở bài:
Bướm đang xập xòe bay lượn nhởn nhơ trong vườn hoa, bỗng gạp chú Ong cặm cụi hút mật nhụy hoa.
Thân bài:
· Bướm tự hào về đôi cánh đẹp trời cho nên cảm thấy hạnh phúc, tha hồ vui chơi,du ngoạn trong bộ áo lộng lẫy.
· Ong không đồng ý về cách sống của Bướm. Theo Ong ,cuộc sống phải đem lại cho đời một cái gì có ích, những dòng mật ngọt chữa trị bệnh, nuôi con người...
· Bướm cho rằng cuộc sống của Ong có ích nhưng gò bó, vất vả. dòng họ nhà Ong không được tự do, mỗi lần đi về phải giữ đúng nguyên tắc, không được quên cửa nhầm nhà, chân không có phấn hoa thi không được vào tổ....
· Ong không có nhiều thời gian để tiếp chuyện Bướm bay đi tìm mât. Trước khi bay đi Ong đã nhắn nhủ với Bướm: Sống ở trên đời phải sống sao cho xứng đáng ..
Kết bài:
Nói xong Ong bay đi, bỏ lại Bướm rong chơi.
Cách cho điểm:
Điểm 9 - 10: Bài đạt xuất sắc các yêu cầu trên, có nhiều sáng tạo.
Điểm 7 - 8: Bài có đủ nội dung, có một số lỗi nhỏ về hình thức.
Điểm 5 - 6 : Bài có đủ nội dung nhưng sơ sài,còn một số lỗi hình thức diễn đạt...
Điểm 3 - 4: Bài đạt khoảng một nửa nội dung, còn lỗi hình thức.
Điểm 1: Bài có nội dung mờ nhạt, mắc nhiều lỗi hình thức.
Lưu ý: Giáo viên chấm bài. Tuỳ theo bài làm học sinh mà cho điểm thích hợp – khuyến khích đối với các bài làm sáng tạo, có cảm xúc văn viết hay để cho điểm phù hợp.
Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 6
Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 6 năm học 2013 - 2014 huyện Lâm Thao, Phú Thọ là đề thi học sinh giỏi cấp huyện lớp 6 môn văn có đáp án. Hi vọng đề thi này giúp thầy cô và các bạn bồi dưỡng và ôn thi học sinh giỏi hiệu quả. Chúc các em đạt thành tích tốt trong bài thi của mình.
Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ Văn lớp 6 năm 2015 trường THCS Sông Lô, Vĩnh Phúc
Đề thi học sinh giỏi Ngữ Văn lớp 6 THCS Bình Minh năm 2013 - 2014
Đề ôn tập học kì 2 môn Toán lớp 6 năm học 2014 - 2015
|
PHÒNG GD&ĐT LÂM THAO
|
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN |
Câu 1: (4,0 điểm)
Viết đoạn văn khoảng 8-10 câu trình bày suy nghĩ của em về nhân vật người Anh (Truyện Bức tranh của em gái tôi - Tạ Duy Anh, Ngữ văn Lớp 6, Tập I) qua đoạn văn sau:
"Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn khóc quá. Bởi vì nếu nói được với mẹ, tôi sẽ nói rằng: Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy".
Câu 2: (4,0 điểm)
Phân tích tác dụng của phép so sánh trong bài ca dao sau:
"Trên trời mây trắng như bông,
Ở dưới cánh đồng bông trắng như mây.
Mấy cô má đỏ hây hây,
Đội bông như thể đội mây về làng ."
(Ngô Văn Phú)
Câu 3: (12,0 điểm)
Miêu tả cảnh lũy tre làng em vào một ngày giông bão.
Đáp án đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 6
Câu 1: (4 điểm)
Yêu cầu:
· Về hình thức: Nêu đúng yêu cầu 1 đoạn văn. (1,0 điểm)
· Về nội dung:
o Người anh không trả lời mẹ vì quá ngạc nhiên và bất ngờ trước vẻ đẹp của bức tranh và tài năng của em gái mình. (0,5 điểm)
o Người anh muốn khóc vì quá xúc động và xấu hổ với sự đố kỵ, cố tình xa lánh của mình đối với em gái trước đây. (0,5 điểm)
o Người anh cảm thấy đó không phải là bức tranh vẽ mình vì hình ảnh trong bức tranh quá đẹp, trong sáng và ngoài sức tưởng tượng của người anh. (0,5 điểm)
o Người anh hiểu rằng chính lòng nhân hậu của em gái là cơ sở để tạo nên tài năng. (0,5 điểm)
o Câu nói thầm của người anh thể hiện sự hối hận chân thành, ăn năn, bị thuyết phục, tự nhận thức về bản thân cũng như về em gái của mình. (1,0 điểm).
Câu 2: (4 điểm)
Yêu cầu:
· Chỉ ra các phép so sánh được sử dụng trong bài ca dao: Mây trắng như bông, bông trắng như mây, đội bông như thể đội mây. (1 điểm)
· Phân tích tác dụng: (3,0 điểm)
o Mây trắng như bông: Câu mở đầu miêu tả cảnh những đám mây trắng, xốp trôi nhẹ nhàng trên bầu trời.
o Bông trắng như mây: Cảnh mặt đất: Những "núi" bông nối tiếp nhau như những đám mây bồng bềnh trắng xốp.
o 2 câu ca dao sử dụng 2 phép so sánh tạo sự đối chiếu từ trên trời xuống mặt đất, từ mặt đất đến bầu trời. Cả không gian rộng lớn tràn ngập 1 màu trắng tinh khiết, tuy nhiên 2 phép so sánh tập trung nhấn mạnh 1 vụ mùa bông bội thu.
o Trên nền màu trắng của bông và mây, xuất hiện màu đỏ trên sắc má các cô gái, màu đỏ trở nên nổi bật và tràn đầy sức sống, đó chính là vẻ đẹp của người lao động.
o Đội bông như đội mây: Hình ảnh con người lao động đang chuyển bông về làng một cách nhanh nhẹn, thanh thoát. Công việc lao động không những không phải là gánh nặng của con người, không đè bẹp con người mà trái lại, như nâng tầm vóc và vẻ đẹp con người, hình ảnh những cô gái đội bông như những nàng tiên nữ xinh đẹp đang bay lượn trong không gian tràn ngập màu trắng đó.
Bài ca dao là bài ca về tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương đất nước và trân trọng đối với người lao động.
Câu 3: (12 điểm)
Yêu cầu: Bài làm cần đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau:
· Về hình thức: Nêu đúng thể loại văn miêu tả, bố cục chặt chẽ biết sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh, các biện pháp tu từ, biết liên tưởng và tưởng tượng, văn viết có cảm xúc. (2 điểm)
· Về nội dung: (10 điểm)
o Cảnh luỹ tre làng trước khi có giông bão: Trời xanh trong, gió nhẹ, luỹ tre rì rào ca hát... (2 điểm)
o Cảnh luỹ tre làng trong giông bão: (6 điểm) Cần tập trung miêu tả những hình ảnh, màu sắc và âm thanh chủ đạo như:
o Hình ảnh: Thân tre lắc lư, ngọn tre vút cong, những cành tre đan vào nhau chống chọi với cơn bão tố.
o Âm thanh: Sấm chớp, gió rít, nước chảy, mưa...
o Một số cây khác gẫy cành, đổ gục, riêng lũy tre vẫn kiên cường tựa vào nhau vững chắc như một bức tường thành. (cần kết hợp tả cảnh chung và riêng).
o Cảnh luỹ tre sau cơn mưa: Con người tiếp tục làm việc, mọi vật như đổi thay, riêng luỹ tre có một sự thay đổi kỳ diệu, tươi mới, màu sắc như xanh hơn, những búp măng như cao hơn, luỹ tre lại rì rào như ca hát... (2 điểm)
Lưu ý:
· Trên đây chỉ là những gợi ý. Giám khảo cần vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm. Chú ý những bài làm có tính sáng tạo.
· Điểm toàn bài là điểm từng phần cộng lại. Cho điểm lẻ đến 0,25 điểm.
|
TRƯỜNG THCS SÔNG LÔ ĐỀ CHÍNH THỨC |
ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HSG CẤP TRƯỜNG (VÒNG 2) |
Câu 1 (3 điểm):
Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
"Rừng mơ ôm lấy núi
Mây trắng đọng thành hoa
Gió chiều đông gờn gợn
Hương bay gần bay xa..."
(Rừng mơ - Trần Lê Văn)
Câu 2 (7 điểm):
Dựa vào bài thơ: “Đêm nay Bác không ngủ” của nhà thơ Minh Huệ (Ngữ văn 6 - Tập hai), em hãy đóng vai người chiến sĩ kể về kỉ niệm trong đêm được ở bên Bác Hồ khi đi chiến dịch.
Đáp án đề thi học sinh giỏi lớp 6 môn Văn
Câu 1 (3 điểm)
1/ Yêu cầu về kỹ năng:
· HS biết cách viết bài văn cảm thụ có bố cục rõ ràng, văn viết trôi chảy, giàu cảm xúc.
· Lời văn chuẩn xác, không mắc lỗi chính tả.
2/ Yêu cầu về kiến thức:
Học sinh có nhữngcảm nhận khác nhau song cần đảm bảo những yêu cầu cơ bản sau:
· Cảm nhận được vẻ đẹp của bức tranh rừng mơ đẹp, thơ mộng, và đầy hấp dẫn trong một buổi chiều:
o Với nghệ thuật nhân hóa “rừng mơ ôm lấy núi” đã gợi tả hình ảnh một rừng mơ bạt ngàn, mơ bao trùm ôm ấp lên tất cả ngọn núi tưởng như là cánh rừng mênh mông bất tận.
o Câu thơ thứ 2 có lẽ là câu thơ hay nhất trong đoạn. Bằng nghệ thuật liên tưởng nhà thơ vẽ ra một hình ảnh thật thơ mộng: màu trắng của hoa hòa vào màu trắng của mây trời tưởng như là những đám mây trắng trên trời đậu xuống, kết đọng thành muôn nghìn bông hoa mơ trắng tinh khôi...
o Từ láy “gờn gợn” gợi cơn gió nhẹ nhàng lướt qua làm cả rừng mơ trắng bạt ngàn đong đưa theo chiều gió, gió mang hương thơm lan tỏa khắp núi rừng “bay gần bay xa” khiến không gian như tràn ngập mùi hương.
· Từ vẻ đẹp của thiên nhiên rừng mơ, ta thấy được tâm hồn nhạy cảm tinh tế của nhà thơ trước vẻ đẹp của đất trời, từ đó gửi gắm tình yêu thiên nhiên tha thiết, sự gắn bó với quê hương, đất nước. Đoạn thơ bồi đắp cho ta tình yêu và niềm tự hào trước vẻ đẹp của đất nước mình
Câu 2 (7 điểm)
1/ Yêu cầu chung:
· Học sinh dựa vào bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của nhà thơ Minh Huệ (Sách Ngữ văn 6 - Tập hai), để viết bài văn ngắn bằng lời của người chiến sĩ kể về kỉ niệm một đêm được ở bên Bác Hồ khi đi chiến dịch.
· Yêu cầu học sinh phải thuộc và nhớ được nội dung bài thơ, dùng ngôi thứ nhất (nhân vật tôi - anh đội viên để kể lại câu chuyện). Biết vận dụng văn kể chuyện để kể lại một câu chuyện từ văn bản thơ, có kết hợp yếu tố miêu tả, kể chuyện với bộc lộ cảm xúc, tâm trạng ...
· Khi kể chuyện, cần phải tạo dựng được câu chuyện có hoàn cảnh, có nhân vật, sự việc và diễn biến câu chuyện ...
2/ Yêu cầu cụ thể: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng chuyện kể phải theo diễn biến sự việc như trình tự bài thơ và nêu được các ý cơ bản như sau:
a. Mở bài: 0,5 điểm
· Giới thiệu hoàn cảnh, thời gian, không gian nơi xảy ra câu chuyện...
· Giới thiệu nhân vật trong câu chuyện: tôi (tự giới thiệu) được ở cùng Bác Hồ trong mái lều tranh xơ xác vào một đêm mưa lạnh trên đường đi chiến dịch ...
b. Thân bài: Kể lại diễn biến câu chuyện, trong đó có kết hợp giữa kể chuyện với miêu tả và bộc lộ cảm xúc, câu chuyện được kể lại qua lời kể của anh đội viên (nhân vật tôi: vừa là người chứng kiến, vừa là người tham gia vào câu chuyện).
· Lần đầu thức giấc:
o Nhân vật tôi ngạc nhiên, băn khoăn vì trời đã khuya lắm rồi mà Bác vẫn ngồi “trầm ngâm” bên bếp lửa. Từ ngạc nhiên đến xúc động khi nhân vật tôi hiểu rằng Bác vẫn ngồi đốt lửa sưởi ấm cho các chiến sĩ.
o Nhân vật tôi ngỡ như nằm mơ khi được chứng kiến cảnh Bác đi “dém chăn” cho từng chiến sĩ với bước chân nhẹ nhàng…
o Hình ảnh Bác Hồ hiện ra với nhân vật tôi trong tâm trạng mơ màng: Bác vừa lớn lao, vĩ đại, vừa gần gũi, thân thương như một người Cha đối với các con - những người chiến sĩ... Trong sự xao xuyến cao độ, nhân vật tôi thổn thức, thầm thì hỏi nhỏ: “Bác ơi! Bác chưa ngủ? Bác có lạnh lắm không?”
o Khi Bác ân cần trả lời: “- Chú cứ việc ngủ ngon/ Ngày mai đi đánh giặc”, nhân vật tôi vâng lời nhắm mắt nhưng bụng vẫn bồn chồn, bề bộn, lo lắng cho sức khoẻ của Bác, lo cho chiến dịch, lo cho vận mệnh của đất nước…)
· Lần thứ ba thức dậy:
o Trời sắp sáng mà thấy Bác vẫn “Ngồi đinh ninh - chòm râu im phăng phắc”, nhân vật tôi “hốt hoảng giật mình” và: Anh vội vàng nằng nặc: - Mời Bác ngủ Bác ơi!
o Khi được bác tâm sự về những điều Người trăn trở trong đêm không ngủ, nhân vật tôi thấu hiểu tình thương yêu của Bác với bộ đội và nhân dân, anh như lớn thêm lên về tâm hồn, như được hưởng một niềm hạnh phúc lớn lao, bởi thế nên: “Lòng vui sướng mênh mông”, nhân vật tôi “thức luôn cùng Bác”
o Nhân vật tôi tự bộc lộ diễn biến tâm trạng:
o Hình tượng Bác Hồ: giản dị, gần gũi nhưng cũng thật vĩ đại, lớn lao…
o Đêm không ngủ được kể lại trên đây chỉ là một trong vô vàn đêm không ngủ của Bác. Việc Bác không ngủ vì lo việc nước và thương bộ đội, dân công là một “lẽ thường tình” vì “Bác là Hồ Chí Minh” …
c. Kết bài: Cảm nghĩ của nhân vật tôi:
Qua câu chuyện về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường đi chiến dịch, thể hiện rõ tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác với bộ đội và nhân dân, đồng thời thể hiện tình cảm kính yêu, cảm phục của người chiến sĩ, của nhân dân ta đối với Bác Hồ….
|
PHÒNG GD& ĐT THANH OAI |
ĐỀ THI OLYMPIC MÔN NGỮ VĂN 6 |
Câu 1 (4 điểm).
Chỉ ra và phân tích nghệ thuật của biện pháp tu từ được dùng trong đoạn văn sau:
“Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh, phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào, thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc, đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời mầu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên muôn thuở biển Đông”.
(Trích “Cô Tô” – Nguyễn Tuân – Ngữ văn 6, tập II)
Câu 2 (6 điểm):
“Ở đâu có tình yêu, ở đó có sự sống”
(Lep Tôn- xtôi).
Trình bày suy nghĩ của em về câu nói trên.
Câu 3 (10 điểm).
Sân trường của em vào buổi sáng mùa xuân.
Đáp án đề thi học sinh giỏi lớp 6 môn Văn
Câu 1 (4 điểm)
- Học sinh phải chỉ ra được các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn (2 điểm, đúng mỗi ý sau cho 1 điểm)
· Biện pháp so sánh (1 điểm)
o "Tròn trĩnh, phúc hậu như lòng đỏ ... đầy đặn
o " Y như một mâm lễ phẩm....biển Đông"
· Các từ láy gợi tả: tròn trĩnh, đầy đặn, hồng hào, thăm thẳm. Đặc biệt là hình ảnh ẩn dụ quả trứng hồng hào, thăm thẳm.... (1điểm)
- Học sinh nêu giá trị nghệ thuật của các phép tu từ (2 điểm)
· Cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô thật sự rực rỡ, tráng lệ. Đó là một bức tranh thiên nhiên đầy mầu sắc kì ảo nhưng lại chân thực và sống động.
· Diễn đạt lưu loát tác dụng của việc sử dụng nghệ thuật so sánh, ẩn dụ, lời văn đậm chất trữ tình.
Câu 2 (6 điểm)
Yêu cầu:
1. Kĩ năng (1 điểm)
· Trình bày suy nghĩ thành một đoạn văn hoặc một bài văn ngắn.
· Diễn đạt lưu loát.
2. Nội dụng (5 điểm)
Có nhiều cách trình bày khác nhau nhưng cơ bản nêu được các ý sau:
· Đây là chân lý của cuộc sống. (1 điểm)
· Dùng những văn bản đã được học để minh họa cho chân lí đã nêu, để thấy tình yêu mang đến cho con người ta những niềm vui, niềm hạnh phúc, sức mạnh và khát vọng sống bền bỉ. (2 điểm)
· Tình yêu không phân biệt giầu nghèo, đẳng cấp, mầu da. (1 điểm)
· Liên hệ bản thân. (1 điểm)
Câu 3 (10 điểm)
1. Yêu cầu chung:
a. Về hình thức:
· Bố cục rõ ràng mạch lạc.
· Kiểu bài miêu tả.
b. Nội dung: Sân trường vào buổi sáng mùa xuân tùy thuộc vào khả năng của học trò.
2. Yêu cầu cụ thể:
a. Mở bài:
Giới thiệu được mùa xuân vào buổi sáng ở sân trường.
b. Thân bài:
Có thể theo các trình tự khác nhau nhưng về cơ bản đảm bảo các ý:
· Nắng xuân (mưa mà không nắng hoặc cả hai).
· Không gian bao quát.
· Gió xuân.
· Hương xuân.
· Âm thanh mùa xuân.
· Cảm xúc người viết trước mùa xuân.
c. Kết bài:
Dư âm của mùa xuân trong tâm hồn người học trò.
|
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN HOẰNG HÓA
|
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 6 NĂM HỌC: 2014 - 2015 Môn thi: Ngữ văn Ngày thi: 17/03/2015 Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề) |
Câu 1: (4.0 điểm)
Đọc kĩ đoạn văn sau rồi thực hiện những yêu cầu bên dưới:
"Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng. Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất lũy mà trỗi dậy, bẹ măng bọc kín thân cây non ủ kỹ như áo mẹ trùm lần trong lần ngoài cho đứa con non nớt. Ai dám bảo thảo mộc tự nhiên không có tình mẫu tử ?".
(Ngô Văn Phú)
a) Chỉ ra các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn trên.
b) Trình bày giá trị diễn đạt của của những biện pháp tu từ đó.
Câu 2: (6.0 điểm)
Trong văn bản "Buổi học cuối cùng" của An-phông-xơ Đô - đê (SGK Ngữ văn 6- T2), trước khi chia tay các em học sinh thân yêu của mình, thầy Ha- men đã nói: "... khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ vững tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khóa chốn lao tù...".
Hãy trình bày cảm nhận của em về lời nói trên bằng một đoạn văn ngắn.
Câu 3: (10.0 điểm)
Trong thiên nhiên, có những sự biến đổi thật kì diệu: mùa đông, lá bàng chuyển sang màu đỏ rồi rụng hết; sang xuân, chi chít những mầm non nhú lên, tràn trề nhựa sống.
Em hãy tưởng tượng và viết thành một câu chuyện có các nhân vật: Cây Bàng, Đất Mẹ, Lão già Mùa Đông, Nàng tiên Mùa Xuân để gợi tả điều kì diệu ấy của thiên nhiên.
Đáp án đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 6
Câu 1 (4.0 điểm)
a) Yêu cầu chỉ ra được các biện pháp nghệ thuật:
· So sánh: (măng trồi lên như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất lũy; ủ kĩ như áo mẹ trùm lần trong lần ngoài cho đứa con non nớt)
· Nhân hóa (áo mẹ trùm lần trong lần ngoài cho đứa con non nớt)
Trình bày được giá trị diễn đạt của các biện pháp nghệ thuật như sau:
· Khơi gợi được hình ảnh mầm măng mạnh mẽ, đầy sức sống ...
· Làm cho hình ảnh mầm măng hiện lên sống động, có hồn....
· Thể hiện rõ tình cảm của người miêu tả: Không chỉ quan sát mầm măng bằng thị giác mà còn cảm nhận nó bằng sự rung động của một tâm hồn đồng cảm....
* Lưu ý:
· Thí sinh có thể trình bày giá trị diễn đạt của từng biện pháp tu từ hoặc có thể trình bày chung. Giám khảo linh hoạt cho mức điểm phù hợp.
· Khuyến khích những bài làm thí sinh chỉ ra được những đặc sắc nghệ thuật khác như: sử dụng từ ngữ giàu giá trị gợi tả, sử dụng câu hỏi tu từ, đảo ngữ...
Câu 2 (6.0 điểm)
* Yêu cầu về kĩ năng:
· Thí sinh phải biết xây dựng thành một đoạn văn, diễn đạt mạch lạc, trôi chảy, ít mắc lỗi về dùng từ, đặt câu...
· Nếu học sinh không viết thành một đoạn văn thì giám khảo không cho điểm.
* Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể có những cách diễn đạt khác nhau nhưng cần đảm bảo được các ý sau:
· Đây chính là điều tâm niêm của thầy Ha- men về giá trị và sức mạnh của tiếng nói dân tộc (tiếng nói không chỉ là tài sản quý báu mà còn là phương tiện quan trọng để đấu tranh giành độc lập, tự do, là linh hồn của dân tộc).
· Khẳng định một chân lí: Giữ được tiếng nói là giữ được độc lập ,tự do còn mất tiếng nói dân tộc là mất độc lập, tự do.
· Thể hiện rõ tình cảm của thầy Ha- men đối với tiếng nói dân tộc: giữ gìn, nâng niu, tự hào...
· Khơi dậy tình cảm của mọi người đối với tiếng nói dân tộc mình. Liên hệ với bản thân tình yêu tiếng nói dân tộc, tình yêu tổ quốc, quê hương mình ....
Câu 3 (10.0 điểm)
* Yêu cầu chung:
· Thí sinh cần viết đúng thể loại văn tự sự - kể chuyện tưởng tượng, có bố cục rõ ràng, lời văn trong sáng, mạch lạc; ít mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt; cách kể chuyện tự nhiên, lời thoại hợp lí...
· Thí sinh phải kể được câu chuyện tưởng tượng về sự biến đổi kì diệu của thiên nhiên với sự xuất hiện của các nhân vật: Cây Bàng, Đất Mẹ, Lão già Mùa Đông, Nàng tiên Mùa Xuân .
* Yêu cầu cụ thể:
Mở bài: Giới thiệu chung về câu chuyện mình định kể.
· Giới thiệu hoàn cảnh xảy ra câu chuyện.
· Ấn tượng chung về câu chuyện đó.
Thân bài: Kể lại diễn biến của câu chuyện:
· Lão già Mùa Đông: già nua, xấu xí, cáu kỉnh, xuất hiện mang theo cái rét như cắt da, cắt thịt. Hoạt động của lão: len lách vào từng đường thôn ngõ xóm, lão leo lên tất cả cây cối trong vườn...Lão đi đến đâu, tàn sát không thương tiếc đến đó, khiến mọi vật đều vô cùng run sợ.
· Hình ảnh Cây Bàng về mùa đông: bị lão già Mùa Đông đến hành hạ, lão bẻ từng chiếc lá khiến cành cây trơ trụi, gầy guộc, run rẩy, cầu cứu Đất Mẹ.
· Đất Mẹ: hiền hậu nhân từ, điềm đạm, dịu dàng động viên Cây Bàng dũng cảm chờ đợi Nàng tiên Mùa Xuân đến và dồn chất cho cây.
· Nàng tiên Mùa Xuân xuất hiện: trẻ trung, tươi đẹp, dịu dàng, mang theo những tia nắng ấm áp xua đi cái lạnh giá của mùa đông. Mọi vật đều vui mừng phấn khởi khi Nàng tiên Mùa Xuân đến. Cây cối như được hồi sinh, trăm hoa khoe sắc....Cây Bàng đâm chồi nảy lộc....Tất cả như được tiếp thêm sức mạnh, tràn trề nhựa sống....
· Cây Bàng cảm ơn Đất Mẹ, cảm ơn Nàng tiên Mùa Xuân...
Kết bài:
· Suy nghĩ về câu chuyện vừa kể.
· Bài học từ câu chuyện (Cần có nghị lực vươn lên trong cuộc sống. Biết quan tâm giúp đỡ lẫn nhau đặc biệt khi khó khăn hoạn nạn).
* Lưu ý:
· Giám khảo đọc kĩ bài làm của thí sinh để vận dụng linh hoạt hướng dẫn.
· Khuyến khích, động viên những bài làm có sáng tạo, câu chuyện t
Câu 2: (15 điểm)
Nhà thơ Tố Hữu có đoạn thơ sau:
"Ôi lòng Bác vậy cứ thương ta
Thương cuộc đời chung, thương cỏ hoa
Chỉ biết quên mình cho hết thảy
Như dòng sông chảy nặng phù sa"
Em hãy làm rõ nội dung của đoạn thơ trên qua 3 tác phẩm sau đây: "Đêm nay Bác không ngủ" Minh Huệ , "Cảnh khuya" và "Rằm tháng riêng" Hồ Chí Minh
Câu 2:
Yêu cầu chung:
1. Kiến thức: học sinh nắm được nội dung chính của đoạn thơ và biết làm rõ nội dung ấy qua 3 bài thơ đã học.
2. Kĩ năng: học sinh biết cách vận dụng văn biều cảm về tác phẩm văn học, bước đầu biết vận dụng văn nghị luận vào để làm bài, diễn đạt dễ hiểu
A. Mở bài:
· Giới thiệu tác giả Tố Hữu hoặc đề tài về Bác
· Trích dẫn đoạn thơ.
B. Thân bài
1. Làm rõ nội dung đoạn thơ
Học sinh bám vào các từ ngữ trong đoạn thơ để làm rõ nội dung của bài thơ:
· "thương": tình cảm yêu thương tha thiết thể hiện ở sự quan tâm chăm sóc.
· "Thương cuộc đời chung": cảnh dân tộc và người dân Việt Nam trong vòng nô lệ, chịu nhiều khó khăn, vất vả.
· "thương cỏ hoa": tình yêu dành cho những cảnh vật thiên nhiên (yêu trăng....)
· "như dòng sông chảy nặng phù sa": nghệ thuật so sánh gợi lên sự cống hiến suốt đời âm thầm, lặng lẽ.
=> Đoạn thơ thể hiện tình cảm lo lắng cho dân,cho nước và tình yêu thiên nhiên tha thiết của Bác.
2. Làm rõ nội dung đoạn thơ qua 3 tác phẩm: học sinh biết cách vận dụng văn chứng minh và phát biểu cảm về tác phẩm văn học để làm bài.
a. Tâm trạng lo lắng trăn trở cho vận mệnh đất nước, cho cuộc sống của người dân
- Nhiều đêm không ngủ để suy nghĩ việc nước:
"Lặng yên bên bếp lửa
Vẻ mặt Bác trầm ngâm"
"Bác vẫn ngồi đinh ninh
Chòm râu im phăng phắc"
=> Các từ láy gợi lên hình ảnh Bác trong đêm khuya ngồi một mình đang lặng lẽ tập trung cao độ để suy nghĩ về việc nước.
"Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà"
=> Nghệ thuật so sánh khắc hoạ hình ảnh Bác nhiều đêm trằn trọc không ngủ vì vận mệnh của nước nhà.
"Giữa dòng bàn bạc việc quân"
=> Hình ảnh thơ vừa đẹp, lãng mạn khắc hoạ hình ảnh Bác vừa mang tâm hồn thi sĩ, vừa mang cốt cách chiến sĩ. Giữa bức tranh nên thơ đầy ắp ánh trăng Bác và các cán bộ đang bàn việc nước. Câu thơ toát lên một phong thái ung dung lạc quan của Bác.
- Lo lắng cho cuộc sống của người dân:
"Bác thương đoàn dân công
..........................................
Làm sao cho khỏi ướt."
"Người cha mái tóc bạc
......................................
Bác nhón chân nhẹ nhàng."
=> Hình ảnh Bác hiện lên lo lắng cho từng giấc ngủ của đoàn dân công, đi dém chăn cho từng chiến sĩ... Những câu thơ mang tính hiện thực gợi lên hình ảnh Bác cao cả với tấm lòng yêu thương mênh mông, gần gũi như người cha.
b. Tình yêu thiên nhiên tha thiết:
Tình yêu trăng:
"Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa"
Hai câu thơ như một bức tranh quả đúng thật là "thi trung hữu hoạ". ánh trăng lồng vào lá cổ thụ tạo nên những mảng tối đậm nhạt, đen, trắng ... gợi nên cảnh chập chùng nhiều tầng lớp, đường nét, hình khối. Nghệ thuật điệp từ tạo nên một bức tranh hoà hợp, quấn quýt, ấm áp.
=> Với những chi tiết, hình ảnh chọn lọc, đặc biệt việc sử dụng ba từ "xuân" trong một câu thơ tác giả đã cho ta thấy một bức tranh thiên nhiên đầy sắc xuân lung linh, huyền ảo, tràn ngập ánh sáng... Dù bận trăm công ngàn việc song lúc nào Bác vẫn dành cho trăng một tình cảm đậm sâu tha thiết. Các câu thơ giúp ta hiểu thêm những rung động nhạy cảm, tinh tế trước cái đẹp và tâm hồn thanh cao trong sáng của Bác.
C. Kết bài:
· Đánh giá đoạn thơ.
· Cảm nghĩ chung về hình ảnh Bác Hồ.
