1. MỞ BÀI:
+ Dẫn vào vấn đề: " Tinh thần đoàn kết , yêu thương giúp đỡ lẫn nhau là 1 truyền thống tốt đẹp của nguười Việt Nam. Tinh thần ấy được ông cha ta nhắc nhở qua câu tục ngữ Lá lành đùm lá rách.
2. THÂN BÀI:
-Giair thích câu tục ngữ :
+ Nghĩa đen: khi gói bánh lá lành đùm lá rách để bảo vệ lớp nhân bánh bên trong
+ Nghãi bóng: yêu thương giúp đỡ nhau trong hoạn nạn , khó khắn
- Dẫn chứng các biểu hiện của tinh thần đoàn kết:
+ Từ xưa , nhân dân ta đã biết giúp đỡ nhau khi gặp thiên tai , nhường cơm xé áo , ủng hộ tiền để giúp đỡ ...........
+Trong những năm khánh chiế chống ngoại xâm , nhân dân vẫn tự do sẵn sàng nhường nhà cửa, đất cnah tác cho đồng bào tản cư để đảm bảo cuộc sống hay ugnr ộ tiền cho đòng bào bị hoạn nạn
+ngày nay, tinh thần yêu thương được phát huy mạnh mẽ hơn bao giờ hết như các hoạt đọng : nối vòng tay lớn, hiến máu nhân đạo , tết vì người nghèo ...
+ Người nước có tổ chức hội chữ thập đỏ luôn kề vai stas cnahs với nhân dân bị nghèo " Một miếng khi đói bằng 1 gói khi ăn"
Kết bài: Khẳng định lại câu tục ngữ ==> rút ra bài học
*Dàn ý bài giải thích: "Lá lành đùm lá rách''
1) Mở bài: < Giới thiệu dẫn dắt câu tục ngữ>
Trong cuộc sống của chúng ta, để đạt được thành công thì con người cần có sự đoàn kết đồng lòng. Và muốn nhắc nhở và động viên chúng ta tục ngữ đã có câu " Lá lành đùm lá rách"
2)Thân bài
*Giải thích câu tục ngữ
-Nghĩa đen:
+Lá lành là chiếc lá còn nguyên vẹn, lá rách là chiếc lá đã bị già héo khô và dập, rách
+Khi mưa bão nắng nóng thì lá dù lành hay rách vẫn phải chở che bao bọc lẫn nhau để không bị rụng, bị thôỉ bay.
-Ngiã bóng:
+Từ hai hình ảnh lá lành và lá rách ->> Câu tục ngữ muốn nói về hành động đoàn kết của con người.
+Lá lành tượng trưng cho những người giàu có, cuộc sống được ấm no đầy đủ
+Lá rách tuợng trưng cho những người ngèo khó cuộc sống khổ cực
< Hai yếu tố trên muốn nói về thái độ nhường cơm xẻ áo, tương thân tương ấi của xã hội>
\(->\)\(\) Nó đã là một truyền thống quý báu của dân tộc ta.
*Dẫn chứng:
-TRuỳen thuyết Âu Cơ -Lạc Long Quân đã cho ta thấy cùng sinh ra trong một bọc trứng. Và đã là một đồng bào vì thế mà phải yêu thương giúp đỡ như anh em một nhà.
-Những năm gần đây nước ta phải chịu nhiều thiên tai, hậu quả thiệt hại. Nhưng nhờ có tinh thần thương yêu đùm bọc nhau mà những thiệt hại đó nhanh chóng được khắc phục.
-Cuộc sống có rất nhiều con người bị chịu thiệt thòi như những người bị tàn tật ,nhiễu chất đọc màu da cam, trẻ mồ côi, những người bị ung thư. Thế nên đóng góp từ thiện để phần nào giúp ích cho cuộc sống của họ
-Có tinh thần đoàn kết đùm bọc sẽ làm được tấ cả: Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết-Thành công, thành công, đại thành công. đó chính là câu nói của Bác Hồ
-Là một học sinh em đã học hỏi được rằng cần phải đoàn kết với giai đình các bạn trong học tập xây dựng nên những mối quan hệ bền chặt.
3) Kết bài: Tóm lại câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" luôn đúng với mọi thời đại và có thể coi là một chân lí sống. Người Việt Nam cần tự hào và phát huy.
I. Mở bài
– Đoàn kết tương thân, tương ái là một tình cảm đặc biệt và nổi bật trong nhân sinh quan của người xưa.
-Trích dẫn.
– Đó là bài học về đạo lí làm người thể hiện rõ nét nốì quan hệ tình cảm đậm đà trong xã hội ta ngày nay.
II. Thân bài
2. Giải thích câu tục ngữ Lá lành đùm lá rách
– Nghĩa đen: Dùng lá để gói hàng, nếu bị rách, người ta lấy tâm lá lành bao bên ngoài.
– Nghĩa bóng: “lá lành” là con người lúc yên ổn, thuận lợi, giàu có. Còn 'lá rách” là con người lúc sa cơ, thất thế, nghèo khó.
– Câu tục ngữ khuyên con người nên biết giúp đờ, đùm bọc những người gặp cảnh khốn cùng, khó khăn.
2. Đánh giá
– Nhắc nhở chúng ta đừng thờ ơ, ghẻ lạnh trước khổ đau, thiếu may mắn của người khác; mà trái lại, phải biết hết lòng đùm boc, nâng đỡ người sa cơ, lỡ vận, giúp họ vượt qua bước khốn cùng, thể hiện sự cao đẹp trong mối quan hệ giữa người với người.
– Giữa cuộc đời, hoàn cảnh con người luôn biến đổi thăng trầm. Vì thế cần phải hiểu biết nhau trong sự tương thân tương ái, tạo tình đoàn kết, tránh chia rẽ, xung đột.
– Lòng nhân ái là đức tính mà mỗi con người đều cần phải có để làm nền móng xây dựng một xã hội tốt đẹp, công bằng, bác ái. Quay lưng hay ngoảnh mặt với nỗi đau của người khác là ích kỉ, vô nhân.
– Đặc biệt trong hoàn cảnh đất nước hiện nay, “lá lành” cần phải “đùm lá rách”. Đó là việc làm rất cần thiết, là ý thức tự giác của mỗi chúng ta.
3. Mở rộng
– Truyền thống đoàn kết, tương thân tương ái là truyền thống cao quý về đạo lí làm người của dân tộc ta.
– Chính truyền thống này là cơ sở tạo nên sức mạnh đoàn kết để bao đời nay dân tộc ta chiến thắng thù trong, giặc ngoài, giữ yên ổn, vững bền đất nước.
– Lòng nhân ái này phải xuất phát từ tình cảm chân thành, thâu hiểu, cảm thông giữa người với người chứ không phải là lối ban ơn trịch thượng.
– Người được đùm bọc, đỡ đần phải biết vươn lên chứ không được ỷ lại, Sống nhờ lòng nhân ái của người khác để mình trở thành bị động, biếng nhác.
III. Kết bài
– Nhấn mạnh ý nghĩa và giá trị câu tục ngữ Lá lành đùm lá rách trong đời sống thực tế ngày nay.
– Liên hệ bản thân: cần có lòng nhân ái, ý thức đoàn kết, tương thân, tương trợ.
Đoàn kết, tương thân tương ái là một tình cảm đặc biệt và nổi bật trong nhân sinh quan của mỗi con người Việt Nam xưa và nay. Nhờ vậy mà dân tộc ta đã vượt qua biết bao nhiêu khó khăn, thử thách, thiên tai, dịch bệnh…, đứng vững vàng giữa năm châu, bốn bể. Đã có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ trong kho tàng ca dao, tục ngữ của dân tộc đề cập đến vấn đề này. Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” là một trong số đó. Câu tục ngữ trên cho ta thấy bài học làm người, phản ánh mối quan hệ tình cảm đậm đà giữa người với người.
Nghĩa đen của câu tục ngữ phản ánh một hiện tượng rất đỗi bình thường trong sinh hoạt hằng ngày của nhân dân ta. Đó là việc dùng lá để gói hàng, ngày xưa thì lá thông dụng được dùng để gói mọi thứ. Khi lá bị rách thì người ta sẽ lấy một tấm lá khác bao bọc bên ngoài cho. thêm phần chắc chắn. Nhưng không chỉ vậy, hình ảnh “lá lành”, “lá rách” ở đây mang ý nghĩa tượng trưng cho con người chúng ta trong những hoàn cảnh, thời điểm khác nhau. “Lá lành” là con người lúc yên ổn, thuận lợi, giàu có. Còn ngược lại “lá rách” là con người lúc sa cơ, thất thế, nghèo khó. Bằng lối nói tượng trưng, dùng hình ảnh cụ thể và giản dị, câu tục ngữ ngụ ý khuyên chứng ta nên biết chia sẻ, giúp đỡ, cảm thông, xót thương những người bị rơi vào cảnh ngộ cùng quẫn, cô đơn.
Câu tục ngữ đã thể hiện mối quan hệ tình cảm tốt đẹp đậm đà của nhân dân ta từ xưa đến nay trong xã hội. Đoàn kết, tương thân tương ái vốn là một truyền thống tốt đẹp đáng tự hào của dân tộc ta. Ngoài câu tục ngữ trên, trong kho tàng ca dao, tục ngữ còn rất nhiềụ^câu tương tự như thế: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người chung một nước phải thương nhau cùng” hay “Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ”… Các câu trên đều khuyên nhủ ta: Hễ là đồng bào thì nên đoàn kết, hợp tác chặt chẽ với nhau trên tinh thần tương thân tương ái, không nên thờ ơ, ngoảnh mặt, quay lưng trước nỗi bất hạnh của người khác; mà trái lại, phải luôn luôn quan tâm, giúp đỡ, đùm bọc, che chở người khó khăn, thất thế. Những người giàu có nên yêu thương, giúp đỡ cho những người nghèo khổ, nhất là những khi họ gặp hoạn nạn, tai ương. Những người có địa vị cao trong xã hội nên tạo điều kiện giúp đỡ quần chúng được sống một đời sông ấm no, hạnh phúc. Đúng như tinh thần của người xưa đã từng khuyên dạy: “Thấy ai đói rách thì thương, Rét thường cho mặc, đói thường cho ăn”.
Trong đời sống xã hội, hoàn cảnh con người dễ thay đổi thất thường, khi thành công khi thất bại, khi được khi mất, khi giàu có khi nghèo khổ. Vì thế tinh thần tương thân tương ái giúp cho xã hội tránh được mầm móng chia rẽ, xung đột, xây dựng được tình đoàn kết, tương thân tương ái. Điều đó cho thấy rằng lòng nhân ái hay tình cảm nhân đạo chính là một phẩm chất tốt đẹp mà mỗi cá nhân cần phải có để lấy đó làm nền tảng xây dựng nên một xã hội bình đẳng, thân ái, hoà bình, ổn định. Cũng phải nhận ra rằng thờ ơ trước nỗi đau, bất hạnh của ngữời khác là một thói xấu, một thái độ ích kỉ, vô lương tâm.
Trong đời sống còn nhiều khó khăn của xã hội ta hiện nay, hơn lúc nào hết, lòng nhân ái, tình cảm thương yêu, đùm bọc lẫn nhau, phải được nâng lên thành ý thức tự giác trong mỗi con người chúng ta.
Câu tục ngữ này đã được tiếp nối bao đời trong các thế hệ người Việt, khẳng định truyền thống cao quý trong đạo lí làm người của dân tộc ta. Chính nhờ sự đoàn kết keo sơn, tinh thần tương thân tương ái đậm đà nèn trải qua bao cuộc xâm lược dã man, nhân dân vẫn bảo vệ được nền độc lập, bảo vệ được sự sống còn, vững mạnh của đất nước cho đến ngày nay.
Và một điều quan trọng nữa là “Lá lành đùm lá rách” nghĩa là người khoè mạnh, bình thường phải giúp đỡ người yếu đuối, khó khăn là một bổn phận cần thiết nhưng không được xuất phát từ động cơ cá nhân thấp hèn và cũng không phải là hành động ban ơn kiểu bố thí; mà nhất thiết là phải bắt nguồn từ lòng nhân ái hay tình cảm nhân đạo thực sự. Và người được giúp đỡ cũng không được ỷ lại, hoàn toàn sống nhờ vào tình thương xót của người khác để trở nên thụ động, biếng nhác, mà phải biết vươn lên hoàn cảnh.
Tóm lại, tình yêu thương, đùm bọc nhau là một truyền thống tốt đẹp về đạo lí làm người của dân tộc ta đã được giữ vững và phát huy qua nhiều thế hệ, giai đoạn lịch sử của đất nước.
Ngày nay truyền thống ấy cần được kế thừa và phát huy manh mẽ hơn nữa. Mỗi người chứng ta phải có ý thức đoàn kết tương ái, tương thân, tương trợ lẫn nhau trong sinh hoạt, học tập, sẵn sàng, tích cực tham gia các công tác cứu trợ xã hội, hoạt động từ thiện. Đồng thời, hơn ai hết, thanh niên chúng ta cần kiên quyết chống tư tưởng ỷ lại, đề cao tinh thần tự lực cánh sinh.
