1. Trong bài tập này nên chú ý : Tuỳ bút, thơ trữ tình rõ ràng là văn biểu cảm. Còn tin buồn, tuy có nội dung buồn, nhưng nó chỉ là bản tin cho biết : ai chết, chết lúc nào, lúc nào đưa tang, tại đâu,... cho nên không phải là văn biểu cảm. Các em tự suy ra các loại văn bản và đề văn khác nêu trong bài tập.
2. Bài tập nêu bốn ý kiến. Có hai ý kiến đúng, có hai ý kiến vừa đúng, vừa cực đoan, phiến diện thành ra không đúng. Em hãy tự nhận xét và chỉ ra các ý kiến đó.
3. Lúa có đòng đòng mà được phơi màu dưới nắng thì chắc chắn sẽ sây hạt trĩu bông, hứa hẹn mùa lúa bội thu. Câu thơ nói niềm vui của chẽn lúa đòng đòng. Qua niềm vui của chẽn lúa mà nói niềm vui của cô gái. Đó là cách biểu cảm gián tiếp.
4. Đoạn thơ của Tố Hữu trong bài thơ Bài ca mùa xuân 1961 là biểu cảm trực tiếp, nhà thơ trực tiếp bộc lộ những tình cảm rạo rực, sôi nổi, muốn lên đường thăm dò, cải tạo, xây dựng trên đất nước những hầm mỏ, nhà máy điện ; kêu gọi, giục giã thế hệ thanh niên lên đường.
5. Nhà văn đã biến hoa hải đường thành biểu tượng của tình cảm, bằng cách thêm cho nó những so sánh, ẩn dụ : hoa nở rộ phơi phới như lời chào hạnh phúc, màu đỏ hân hoan say đắm, hải đường rạng rỡ, nồng nàn... mỗi đoá hoa đều nói lên cảm xúc trào dâng của tác giả.
6. Túi tiền là tài sản, là kết quả của lao động trí óc và lao động chân tay. Tài sản bị mất ai mà không tiếc. Nhưng giá trị của của cải thấp hơn giá trị của cuộc sống, nhân cách và giá trị tinh thần. Người ta nói có tiền không mua được hạnh phúc, không mua được sự kính trọng. Người ta chế giễu những ai quý tiền bạc hơn sinh mệnh như nhân vật trong truyện cười Thà chết còn hơn, hay người anh trong truyện cổ tích Cây khế. Do đó không ai làm văn thể hiện tình cảm yêu tiền, làm văn khóc tiền. Trái lại, tình bạn là một giá trị tinh thần rất lớn, mất bạn là một mất mát lớn. Xưa nay thơ văn viết về tình bạn rất nhiều. Điều đó chứng tỏ không phải tình cảm nào có trong thực tế cũng có thể trở thành nội dung của văn biểu cảm. Những tình cảm nhân văn, như lòng yêu nước, yêu con người (cha, mẹ, anh, em, thầy cô, đồng loại,...), yêu thiên nhiên, yêu các giá trị văn hoá mới là những nội dung của văn biểu cảm.
Túi tiền là tài sản, là kết quả của lao động trí óc và lao động chân tay. Tài sản bị mất ai mà không tiếc. Nhưng giá trị của của cải thấp hơn giá trị của cuộc sống, nhân cách và giá trị tinh thần. Người ta nói có tiền không mua được hạnh phúc, không mua được sự kính trọng. Người ta chế giễu những ai quý tiền bạc hơn sinh mệnh như nhân vật trong truyện cười Thà chết còn hơn, hay người anh trong truyện cổ tích Cây khế. Do đó không ai làm văn thể hiện tình cảm yêu tiền, làm văn khóc tiền. Trái lại, tình bạn là một giá trị tinh thần rất lớn, mất bạn là một mất mát lớn. Xưa nay thơ văn viết về tình bạn rất nhiều. Điều đó chứng tỏ không phải tình cảm nào có trong thực tế cũng có thể trở thành nội dung của văn biểu cảm. Những tình cảm nhân văn, như lòng yêu nước, yêu con người (cha, mẹ, anh, em, thầy cô, đồng loại,...), yêu thiên nhiên, yêu các giá trị văn hoá mới là những nội dung của văn biểu cảm
