Tham khảo!
- Phương châm quan hệ: cần nói đúng vào đề tài giao tiếp, tránh nói lạc đề.
“Ông nói gà, bà nói vịt” có nghĩa là hai người đang nói chuyện với nhau nhưng mỗi người hướng đến một chủ đề khác nhau. Bởi vậy vi phạm phương châm quan hệ.
Cho biết câu thành ngữ ' nữa úp , nữa mở ' liên quan đến phương châm hội thoại nào ? Vì sao ?
Câu 1: Các câu thành ngữ, tục ngữ sau liên quan đến phương châm hội thoại nào?
- Nói phải củ cải cũng nghe.
- Nói có sách, mách có chứng.
- Nói hươu nói vượn.
- Người khôn nói ít, làm nhiều.
Không như người dại nói nhiều nhàm tai.
giúp với
Những câu sau đây đã liên quan đến phương châm hội thoại nào?
a/ Cãi chày cãi cối.
b/Dĩ hòa vi quý.
c/Nói phải củ cải cũng nghe.
d/Lắm mồm lắm miệng.
e/Cú nói có, vọ nói không.
f/Ăn không nên đọi nói không nên lời.
Tìm các câu liên quan đến phương châm về chất trong đoạn hội thoại ssa:
MẤY GIỜ THÌ ĐẾN
Có người đi đường hỏi ông cụ già:
Cụ ơi cháu muốn đến làng Vệ Xá, liệu độ mấy giờ thì đến nơi cụ nhỉ? Ông cụ không nói gì. Tương cụ nghễnh ngãng nên người đó lại đi tiếp.
Đi được một đoạn, ông cụ gọi lại:
- Này bác ơi, quay lại đây, tôi bảo! Người bộ hành quay lại:
- Thưa, cụ bảo gì ạ?
Ông cụ ôn tồn:
- Bác đi thế độ năm giờ chiều thì đến Vệ Xá! Người nọ làu bàu:
- Cụ thật lẩm cẩm quá, lúc hỏi cụ thì cụ không nói, bây giờ đang đi thì cụ lại gọi lại. Ông cụ cũng gắt lại:
- Giờ bác hỏi đây về Vệ Xá bao nhiêu cây số thì tôi nói được ngay, nhưng bác lại hỏi đi mấy giờ đến nên tôi còn phải xem bác đi nhanh hay chậm đã chứ.
(Theo Tuyển tập truyện cười dân gian)
Giải thích các thành ngữ sau và cho biết các thành ngữ đó đã vi phạm hay đã tuân thủ pc hội thoại nào ?
a) Nói phải củ cải cũng nghe
b) Mồm loa mép giải
c) Nói băm nói bổ
d) Nói ra đầu ra đũa
Đặt câu với mỗi thành ngữ trên .
Câu in đậm trong truyện sau có tuân thủ phương châm về lượng không? Tại sao?
GIẤU ĐẦU HỞ ĐUÔI
Một ông nọ sai người hầu đi mua thịt gà nhưng dặn không được nói cho ai biết. Người hầu xăm xăm đi mua. Gần về đến nhà thì gặp khách. Khách thấy anh ta cầm cái gói, mới hỏi:
- Chú cầm gói gì trong tay đấy?
Người hầu nhớ lời chủ dặn, không dám nói thật, nhưng lại giơ cao cái gói và đố:
- Ông đoán đi…Ông mà đoán đúng thì tôi xin biếu ông cả gói thịt gà này!
Câu 11: Giải thích vì sao trong hội thoại, đôi khi người nói phải dùng cách nói như: “Xin lỗi, biết là làm anh không vui, nhưng tôi nói điều này có gì không phải mong anh bỏ qua cho.” (VD)
A. Vì để giảm nhẹ sự tổn thương đối với người đối thoại -> tuân thủ phương châm lịch sự
B. Vì khi người nói chuẩn bị hỏi về một vấn đề không đúng vào đề tài đang trao đổi, tránh để người nghe hiểu mình không tuân thủ phương châm quan hệ
C. Vì báo hiệu cho người nghe (đối thoại) biết là người đó đã không tuân thủ phương châm lịch sự và phải chấm dứt sự không tuân thủ đó
D. Vì báo hiệu cho người nghe (đối thoại) biết là người đó đã tuân thủ phương châm lịch sự và không cần chấm dứt sự tuân thủ đó
6. Đọc các thành ngữ sau và thực hiện yêu cầu bên dưới: ăn đơm nói đặt; ăn ốc nói mò; ăn không nói có; cãi chày cãi cối; khua môi múa mép; nói dơi nói chuột; hứa hươu hứa vượn. Giải thích nghĩa của các thành ngữ. Các thành ngữ trên có liên quan đến những phương châm hội thoại nào? Gợi ý: Tra từ điển thành ngữ để nắm được nghĩa của các thành ngữ; Các thành ngữ trên đều chỉ những trường hợp vi phạm phương châm về chất. Phải tránh những cách nói, nội dung nói được chỉ ra trong các thành ngữ trên.
CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
I. Phần I: Phương châm về lượng
1.Đọc ngữ liệu để trả lời câu hỏi nghiên cứu
Yêu cầu hs đọc đoạn hội thoại ở mục 1(trang 8) và truyện cười Lợn cưới áo mới (trang 9)
2.Câu hỏi nghiên cứu
a. Ví dụ 1
Câu hỏi 1: Từ ‘bơi’ trong câu hỏi của An có nghĩa là gì ?
Câu hỏi 2: Câu trả lời của Ba có đáp ứng yêu cầu của An không ,vì sao ?
Câu hỏi 3: Vậy Ba cần trả lời như thế nào để đáp ứng điều An muốn biết?
Câu hỏi 4: Từ đó em rút ra bài học gì về giao tiếp ?
b.Ví dụ 2
Câu hỏi 1: Vì sao truyện '' Lợn cưới, áo mới '' lại gây cười?
Câu hỏi 2: Theo em hai anh có '' lợn cưới '' và '' áo mới '' cần phải hỏi và trả lời như thế nào để người nghe đủ biết được điều cần hỏi và điều cần trả lời?
Câu hỏi 3: Như vậy, chúng ta cần phải tuân thủ yêu cầu gì khi giao tiếp ?
Câu hỏi 4: Cả 2 trường hợp trên là những trường hợp vi phạm phương châm về lượng. Vậy trong giao tiếp, nói như thế nào để đảm bảo phương châm về lượng?
II. Phần II: Phương châm về chất
1.Đọc ngữ liệu để trả lời câu hỏi nghiên cứu
Đọc truyện cười: Quả bí khổng lồ
2.Câu hỏi nghiên cứu
Câu hỏi 1: Truyện cười này phê phán điều gì?
Câu hỏi 2: Như vậy trong giao tiếp cần tránh điều gì ?
Câu hỏi 3: Qua các ví dụ trên, em thấy phải nói như thế nào để đảm bảo phương châm về chất?
