Dân ta vốn có những truyền thống tốt đẹp.Đó là hiếu thảo với cha mẹ, thuận hòa trong tình nghĩa anh em, thủy chung trong tình nghĩa vợ chồng, đoàn kết trong tình bạn, yêu nước thương nói, ân nghĩa thủy chung…. Và lòng biết ơn là một trong những đạo đức sáng ngời của nhân dân ta. Truyền thống cao quý đó đã ngấm vào máu thịt của bao người dân trong cuộc sống xã hội. Truyền thống đó đã đúc kết câu tục ngữ ngắn gọn mà sâu sắc “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”
Trước tiên, chúng ta phải hiểu câu tục ngữ “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây là gì?” Có thể tìm hiểu câu tục ngữ ở cả nghĩa đen và nghĩa bóng.Nghĩa đen của câu là mượn hình ảnh quen thuộc là “ quả” là thành quả, vật chất, tinh thần. Quả là thứ trái ngon nhất của cây, là thành quả cuối cùng sau một thời gian lao động mà người trồng cây có được.
Câu tục ngữ “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” muốn nhắc chúng ta: Khi ăn, hưởng những trái ngon thì phải nhớ đến người đã làm ra, trồng ra cây đó. Họ là những người đã bỏ công sức vất vả có khi cả xương máu để tạo ra thành quả đó. Còn “ Nhớ” là thái độ, tình cảm của mỗi người Nghĩa bóng của câu tục ngữ là Ở bất cứ nơi nào, hoàn cảnh nào thì câu tục ngữ luôn luôn đúng và ý nghĩa sâu sắc giáo dục mỗi con người. Bởi lẽ ông cha ta đã gửi gắm một bài học vào câu tục ngữ này. Bằng biện pháp ẩn dụ, hình ảnh giản dị câu tục ngữ muốn nhắn nhủ chúng ta phải luôn biết ơn, nhớ đến công lao của những người đi trước, những người đã cho ta hưởng được thành quả như bây giờ. Tóm lại câu tục ngữ muốn giáo dục chúng ta lòng biết ơn.
Vậy tại sao “ Ăn quả “ phải “ nhớ kẻ trồng cây”? Bởi lẽ không phải tất cả những thành quả mà chúng ta đã hưởng tự nhiên mà có. Nó là những thành quả của mồ hôi, công sức, trí tuệ, có khi xương máu của lớp lớp người đi trước. Chúng ta hưởng sự hòa bình, tự do là nhớ công lao, công sức, xương máu của các vị anh hung, các chiến sĩ. Chúng ta được lớn lên, đầy đủ, học hành là nhờ công lao trời bể của cha mẹ, thầy cô. Ý nghĩa của câu tục ngữ còn được đúc kết quả những câu tục ngữ, ca dao khác như :“ Uống nước nhớ nguồn” “ Ăn khoai nhớ kẻ cho dây mà trồng”. Chúng ta có thể thấy hai câu tục ngữ này đều cùng nội dung với câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây'.Câu tục ngữ “Uống nước nhớ nguồn” có nghĩa là chúng ta phải nhớ đến nguồn gốc, cội nguồn là con dân đất Việt. Đó là lòng nhớ ơn, biết ơn tổ tiên của mình. Trong gia đình, con cháu biết ơn ông bà, tổ tiên. Điều đó đã được thể hiên trong câu ca dao ngọt ngào thấm đẫm tình cảm
“ Con người có cố có ông
Như cây có cội như sông có nguồn''
Những câu tục ngữ, ca dao này đã phản ánh một truyền thống vô cùng tốt đẹp của ông cha ta. Thế hệ trẻ chúng ta cần giữ gìn, phát huy những truyền thống ấy
Vì đó truyền thống tốt đẹp của dân tộc, chúng ta không chỉ nói bằng miệng mà phải thể hiện qua hành động đẻ giữ gìn và phát huy. Những hành động thiết thực như thờ cúng tổ tiên, làm cơm ngày giỗ đều thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với ông bà tổ tiên. Ở ngoài xã hội, nhân dân ta từ xưa đã luôn sống với đạo lí này. Những hoạt động thiết thực như xây dựng đến thờ và tổ chức lễ hội ở khắp mọi nơi trên đất nước để ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa như đền thờ Hùng Vương ở Phú Thọ, đền Gióng ở Sóc Sơn, Nguyễn Trãi ở Hải Dương, Nguyễn Du ở Hà Tĩnh…..Cho đến ngày nay nhân dân ta vẫn tiếp tục truyền thống đạo lí của cha ông. Nhà nước trao tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng, cho những người có công với đất nước, xây dựng những ngôi nhà tình nghĩa, tổ chức ngày Thương binh liệt sĩ,….thể hiện lòng biết ơn đối với những người hi sinh vì tổ quốc, có công với đất nước. Thế hệ trẻ Việt Nam vẫn luôn phát huy và tiếp nối: Như lời biết ơn cha mẹ, thầy cô những người đã nuôi dưỡng, dạy dỗ mình nhất là thể hiện vào ngày 20/10, 201/11, 8/3…. Học sinh cũng thể hiện tình cảm của mình trong những hành động cụ thể như chăm ngoan học giỏi,
Câu tục ngữ này đã mang một đạo lí có ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Nó không chỉ có ý nghĩa giáo dục giới trẻ ngày nay mà còn để thể hệ trẻ mai sau. Chúng ta phải luôn giữ gìn và phát huy đạo đức tốt đẹp này.
nhớ tick đúng nha bạn''nếu đúng''