CÂU 1: Nêu nguyên nhân, diễn biến, kết quả của chiến tranh Nam- Bắc triều, Trịnh- Nguyễn ? Nhận xét về tính chất và cho biết ý kiến của 2 chiến tranh đó ? Giải thích vì sao ?
CÂU 2 : Trình bày hoàn cảnh, diễn biến, kết quả, ý nghĩa của trận Tốt Động- Chúc Động và Chi Lăng- Xương Giang
CÂU 3 : Trình bày kết quả, nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Theo em, nguyên nhân nào là quan trọng nhất ? Vì sao ?
CÂU 4 : Chỉ ra những điểm khác nhau của bộ luật Hồng Đức với các bộ luật thời Lý- Trần. Sự khác biệt đó thể hiện điều gì của bộ luật Hồng Đức
CÂU 5 : Nêu nguyên nhân và kể tên các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài trong thế kỉ XVIII. Nhận xét về phong trào nhân dân Đàng Ngoài
Cho mình xin lỗi:
Năm 1546, Mạc Hiến Tông chết chứ không phải Mạc Đăng Dung
Câu 1:
a, Chiến tranh Nam - Bắc triều:
*Nguyên nhân:
- Triều đình nhà lê suy yếu, sự tranh chấp giữa các phe phái phong kiến diễn ra quyết liệt.
-Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê, lập ra nhà Mạc.
-Nguyễn Kim lập một người thuộc dòng dõi nhà Lê lên làm vua, sử cũ gọi là Nam triều.
* Diễn biến:
-Hai tập đoàn phong kiến này đánh nhau liên miên ,dai dẳng hơn 50 năm.
-Suốt một vùng từ Thanh Nghệ ra Bắc đều là chiến trường, làng mạc điêu tàn, xơ xác.
-Năm 1592, Nam triều chiếm được Thăng Long, họ Mạc chạy lên Cao Bằng, chiến tranh Nam - Bắc triều mới chấm dứt.
*Kết quả:
-Mùa màng bị tàn phá nặng nề,dân phiêu tán.
2.Chiến tranh Trịnh - Nguyễn.
*, Nguyên nhân.
-Năm 1545, Nguyễn Kim chết con rể là Trịnh Kiểm lên thay nắm toàn bộ binh quyền.
*Diễn biến:
-Đầu thế kỉ XVII, cuộc chiến tranh giữa hai thế lực bùng nổ.
-Trong gần nửa thế kỉ (1627-2672),họ Trịnh và họ Nguyễn đánh nhau bảy lần,vùng đất Quảng Bình, Hà Tĩnh ngày nay trở thành chiến trường ác liệt.
*Kết quả:
-Chia cắt đất nước lâu dài.
-Gây bao đau thương cho dân tộc và tổn hại sự phát triển của đất nước.
Câu 5:
*Nguyên nhân:
-Giữa thế kỉ XVII, chính quyền phong kiến Đàng Ngoài suy sụp,vua quan phung phí tiền của, quan lại, binh lính hoành hành, đục khoét nhân dân.
-Ruộng đất của nông dân bị địa chủ, quan lại lấn chiếm.
*Các cuộc khởi nghĩa:
-Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng(1737)
-Khởi nghĩa Lê Duy Mật (1738-1770)
-Khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương(1740-1751)
-Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu (1741-1751)
-Khởi nghĩa Hoàng Công Chất(1739-1769)
*Nhận xét:
-Các cuộc khởi nghĩa đều thất bại, nhiều thủ lĩnh bị bắt, xử tử nhưng ý chí đấu tranh của nghĩa quân đã làm lung lay cơ đồ họ Trịnh.
Câu 1:
*Nguyên nhân :Vào đầu thế kỉ XVI, triều đình nhà Lê bắt đầu suy yếu. Vua, quan chỉ biết ăn chơi xa xỉ, xây dựng lâu đài cung điện tốn kém. Các phe phái hình thành và mâu thuẫn với nhau.
*Diễn biến : Một võ tướng nhà Lê là Mạc Đăng Dung đứng ra trấn áp các cuộc nổi dậy bên ngoài, nắm lấy quyền hành triều Lê. Sau đó, ông đánh dẹp các lực lượng chống đối và đến năm 1527 thì phế truất Lê Cung Hoàng, lập ra nhà Mạc. Năm 1529, Nguyễn Kim, bỏ chạy vào miền núi Thanh Hoá và sang Ai Lao (Lào). Năm 1533, Nguyễn Kim tìm lập một người dòng dõi nhà Lê lên làm vua.Năm 1545, Nguyễn Kim bị hàng tướng Dương Chấp Nhất đầu độc giết chết. Con rể Nguyễn Kim là Trịnh Kiểm lên thay cầm quyền chỉ huy quân đội.
Năm 1546, Mạc Đăng Dung chết, con là Phúc Nguyên còn nhỏ lên thay, tức là Mạc Tuyên Tông, chú là Khiêm Vương Mạc Kính Điển làm phụ chính. Bắc triều xảy ra biến loạn do bất đồng trong việc chọn người thừa kế nghiệp. Tướng Phạm Tử Nghi muốn lập con Mạc Thái Tổ là Hoằng Vương Mạc Chính Trung đã trưởng thành nhưng không được nên cùng Chính Trung khởi binh nổi loạn. Mạc Kính Điển phải vất vả đối phó tới năm 1551 mới dẹp được.
Cùng lúc, do mâu thuẫn với sủng thần Phạm Dao, thái tể Lê Bá Ly cùng thông gia Nguyễn Thiến mang gia quyến gồm một loạt tướng sĩ vào Thanh Hóa hàng nhà Lê. Nhà Mạc chỉ còn dựa vào một số tướng lĩnh trung thành như Mạc Kính Điển, Nguyễn Kính và trụ vững trước các đợt tấn công của Nam triều.
Nhân sự tổn thất lực lượng của Bắc triều, Nam triều chiếm lại được Thanh Hóa và Nghệ An. Năm 1572, sau khi tướng Nam triều là Nguyễn Hoàng chiếm được Thuận Hóa, nhà Mạc mất hẳn phía nam và chỉ còn kiểm soát Bắc Bộ.
Sau đó Nam triều cũng xảy ra biến loạn. Trịnh Kiểm mất (1570), hai con Trịnh Cối và Trịnh Tùng tranh ngôi. Trịnh Cối yếu thế sang hàng nhà Mạc.
Trong suốt những năm 1545-1580 là giai đoạn hai bên giằng co, chiến sự nổ ra chủ yếu tại Sơn Nam, Ninh Bình, Thanh Hóa - Nghệ An. Hai bên khi được khi thua. Ngoài vai trò của người phụ chính như Mạc Kính Điển và cha con Trịnh Kiểm, Trịnh Tùng, cuộc chiến đã nổi lên tên tuổi các danh tướng Nguyễn Quyện phía Bắc triều và Hoàng Đình Ái, Nguyễn Hữu Liêu phía Nam triều.
Tháng 10 năm 1580, Mạc Kính Điển mất, em là Mạc Đôn Nhượng lên thay làm phụ chính. Lực lượng quân đội nhà Mạc suy yếu đi nhiều vì thiếu đi người chỉ huy có tầm cỡ và uy tín. Mạc Mậu Hợp từ nhỏ lên ngôi, khi lớn vẫn dựa vào các hoàng thân phụ chính, không chú trọng việc chính sự. Uy thế quân Mạc suy sút nhiều và thường bị thua trận.
Đầu năm 1592, Trịnh Tùng thúc quân tổng tiến công ra bắc. Quân Mạc đại bại, chết rất nhiều. Cuối năm 1592, Trịnh Tùng lại tiến đánh Thăng Long. Cha con Mạc Mậu Hợp và Mạc Toàn thua chạy rồi lần lượt bị bắt và bị hành hình.
Bắc triều chấm dứt. Nhà Hậu Lê chiếm lại được Thăng Long, việc trung hưng hoàn thành. Họ Mạc chạy lên Cao Bằng và cát cứ tới năm 1677.
*Kết quả :Chiến tranh tàn khốc kéo dài 60 năm, kinh tế bị ảnh hưởng tiêu cực. Tình hình nông nghiệp khá ảm đạm. Ruộng đất công xã ngày càng thu hẹp lại, các triều đình bị chiến tranh chi phối không quản lý tốt được đất đai, do đó một phần không nhỏ đất chuyển sang sở hữu tư nhân. Sự biến đổi trong quan hệ ruộng đất ở nông thôn phần nào tạo điều kiện cho nông nghiệp phát triển tự do hơn. Điều đó tạo ra tác động tích cực đối với nền kinh tế hàng hóa theo chiều hướng mở rộng
