a) Điều gì gợi nhắc nhân vật "tôi" nhớ về kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên? Những kỉ niệm này của nhân vật "tôi" được diễn tả theo trình tự như thế nào?
b) Tìm những chi tiết, hình ảnh thể hiện sự thay đổi tâm trạng của nhân vật "tôi" theo diễn biến của ngày đầu tiên đi học đó.
c) Nhận xét về thái độ, cử chỉ của những người lớn( ông đốc, thầy giáo đón học trò mới, các phụ huynh) đối với các em bé lần đầu tiên đi học. Từ tâm trạng và thái độ, cử chỉ của các nhân vật trong truyện, nêu camrnhaanj về ý nghĩa của ngày đầu tiên đi học trong cuộc đời mỗi người.
d) Chỉ ra và nêu ý nghĩa của một sô hình ảnh so sánh trong tác phẩm. Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn này( nghệ thtaaj tự sự, miêu tả, biểu cảm)
a) Điều gì gợi nhắc nhân vật "tôi" nhớ về kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên?
* Thời gian : cuối thu (tháng 9)
* Không gian :
- Hình ảnh thiên nhiên :lá rụng, đám mây bàng bạc.
- Hình ảnh con người : mấy em nhỏ theo mẹ đến trường.
Những kỉ niệm này của nhân vật "tôi" được diễn tả theo trình tự như thế nào?
*Những kỉ niệm này của nhân vật "tôi" được diễn tả theo trình tự :
- Từ hiện tại nhớ về q/ khứ: tiết trời cuối thu, hình ảnh các em nhỉ đến trường gời cho nhân vật "tôi" nhớ lại.
- Dòng hồi tưởng củu nhân vật "tôi" trở về con đường cùng mẹ tới trường.
- Cảm giác của nhân vật "tôi" khi nhìn hấy ngôi trường ngày khia giảng , khi nhìn các bạn , lúc nghe gọi tên mình vào lớp.
- Tâm trạng hồi hộp của nhân vật tôi lúc ngồi vào chỗ của mình vào gời học đầu tiên.
b) Tìm những chi tiết, hình ảnh thể hiện sự thay đổi tâm trạng của nhân vật "tôi" theo diễn biến của ngày đầu tiên đi học đó.
- Con đường đến trường cảnh vật rất quen nhưng lần này tự nhiên thấy lạ , nhân vật "tôi" cảm thấy có sự thay đổi lớn trong lòng mình.
- Nhân vật tôi cảm thấy trang trọng và đứng đắn trong chiếc áo vải dù đen dài cùng mấy quyển vở mới trên tay.
- Cẩn thận, nâng niu mấy quyển vở lúng tứng muốn thử sức nên xin mẹ được cầm cả bút , thước như các bạn khác.
- Ngạc nhiên thấy sân trường hôm nay dày đặc cả người , ai cũng ăn mặc sạch sẽ , gương mặt tươi vui sáng sủa.
- Ngôi trường vừa xinh xắn, vừa oai nghiêm khác thường. Nhân vật tôi hấy mình bé nhỏ , do đó lo sợ vẩn vơ.
- Giật mình và lúng túng khi nghe gọi đến tên mình.
- Càng cảm thấy sợ khi sắp phải xa bàn tay dịu dàng củamẹ.
- Nghe những tiếng khóc của bạn , cảm thấy bước vào thế giới khác, xa lạ.
- Vừa ngỡ ngàng , vừa tự tin khi bước vào giờ học đầu tiên.
-điều nhắc nhân vật tôi về buổi tựu trường là:
cuối thư là ngoài đường rụng nhiều trên không có những đám mây bàng bạc..mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ
-theo trình tự không gian:trên con đường đi-ở sân trường mĩ lí-ở trong lớp học
-thái độ cử chỉ của người lớn:quan tâm,lo lắng,âu yếm
-hình ảnh so sánh
+tôi quên thế nào được...quang đãng
ý nghĩa:thể hiện tình cảm đẹp đẽ,trong sáng tinh khôi của cậu bé lần đầu tiên đi học,không chỉ bầu trời nở hoa mà lòng người cũng nở hoa
+ý nghĩ ấy...lướt ngang ngọn núi
ý nghĩa:so sánh ngang bằng vừa thể hiện tâm hồn mơ mộng của trẻ thơ lại vừa thể hiện sự thoáng qua nhanh chóng của ý nghĩ chợt đến ko làm cậu bé bận tâm
+cũng chỉ như tôi...còn ngập ngừng e sợ
ý nghĩa:so sánh ngang bằng giữa người và vật nhằm thể hiện sự non nớt,bỡ ngỡ và khát vọng muốn đến nhưng chân trời tự do và cao rộng của học sinh thơ bé,sự tinh tế và chính xác trong cách so sánh nhà trương như tổ ấm,học trò như nhưng cánh chim
+nói các cậu...quả banh tưởng tượng
ý nghĩa:thể hiện sự tác động mãnh liệt của tiếng trông đối với tâm hồn học sinh,lòng người như đang hòa cùng nhịp trống
+truyện ngắn có sự kết hợp hài hòa giữa tự sự miêu tả và biểu cảm
+bố cục chặt chẽ,thống nhất làm nổi bật chủ đề tác phẩm
+miêu tả tâm trạng nhân vật tinh tế sâu sắc
Gợi ý :
a, Không khí và cảnh vật vào cuối thu “lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc” đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” những kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên. Đọc lại toàn bộ truyện ngắn, em thấy nhà văn diễn tả những kỉ niệm theo trình tự thời gian, không gian. Lúc đầu là buổi sớm mai mẹ dẫn đi trên con đường làng. Sáng đó đứng giữa sân trường, một hồi trống vang lên, nghe ông đốc đọc tên và dặn dò…
b, Những hình ảnh và chi tiết của nhân vật “tôi”.
Tác giả đã dùng phương pháp nhân hóa để viết những câu văn giàu hình tượng và biểu cảm.
+ “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”.
+“Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính trong tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học”.
+ Trong chiếc áo vải dù đen dài tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn.
+ Chú bé cũng như những trò khác “bỡ ngỡ đứng nép bên người thân” chỉ dám “nhìn một nưa”, chỉ dám “đi từng bước nhẹ”; “lo sợ vẩn vơ”, ngập ngừng e sợ, “thèm vụng và ao ước thầm được như những học trò cũ, biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè trong cảnh lạ”.
+ Lúng túng khi ông đốc nói: thôi, các em đứng đây xếp hàng để vào lớp. Một số bạn khóc, tôi nức nở khóc theo.
+ Được ông đốc học dỗ dành: “Các em đừng khóc. Trưa nay các em được về nhà cơ mà…”.
+ Tiếng phấn của thầy giáo gạch mạnh trên bảng đen đã đưa tôi về cảnh thật. “Tôi vòng tay lên bàn nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đọc:
c, Thái độ, cử chỉ của những người lớn đối với các em lần đầu đi học thật là đẹp đẽ, đáng kính.
- Ông đốc có giọng nói ân cần, cặp mắt hiền từ. Thầy giáo lớp 5 đón 28 học trò mới với “gương mặt tươi cười” chứng tỏ thầy là người vui tính, giàu lòng yêu thương.
- Người mẹ rất thương yêu con, đã quan tâm, dõi theo từng bước đi của con mình với bao âu yếm, động viên… đặc biệt từ khi con đi trên đường đến lúc tới trường, xếp hàng vào lớp học. Như thế thái độ và cử chỉ của những người lớn đối với học trò rất tinh tế, ngọt ngào bởi đó là ngày đầu tiên đi học của con.
d. Những hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong truyện ngắn rất sinh động, rất đặc sắc:
+ … Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.
+ Trước mắt tôi, trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn, vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp.
+ Họ như những con chim con đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, những con ngập ngừng e sợ.
a. Những kĩ niệm về buổi tựu trường đầu tiên được nhà văn diễn tả theo trình tự:
- Từ hiện tại nhớ về quá khứ: tiết trời cuối thu, hình ảnh các em nhỏ đến trường gợi cho nhân vật "tôi" nhớ lại.
- Dòng hồi tưởng của nhân vật "tôi" trở về con đường cùng mẹ tới trưởng.
- Cảm giác của nhân vật "tôi" khi nhìn thấy ngôi trường ngày khai giảng, khi nhìn các bạn, lúc nghe gọi tên mình vào lớp.
- Tâm trạng hồi hộp của nhân vật "tôi" lúc ngồi vào chỗ của mình trong giờ học đầu tiên.
b)Những hình ảnh, chi tiết chứng tỏ tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật "tôi":
- Con đường, cảnh vật trên đường vốn rất quen nhưng lần này tự nhiên thấy lạ, nhân vật "tôi" cảm thấy có sự thay đổi lớn trong lòng mình.
- Nhân vật "tôi" cảm thấy trang trọng và đứng đắn trong chiếc áo vải dù đen dài, cùng mấy quyển vở mới trên tay.
- Cẩn thận, nâng niu mấy quyển vở, lúng túng muốn thử sức nên xin mẹ được cầm cả bút, thước như các bạn khác.
- Ngạc nhiên thấy sân trường hôm nay dày đặc cả người, ai cũng ăn mặc sạch sẽ, gương mặt tươi vui và sáng sủa.
- Ngôi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm khác thường. Nhân vật "tôi" cảm thấy mình bé nhỏ, do đó lo sợ vẩn vơ.
- Giật mình và lúng túng khi nghe gọi đến tên mình.
- Càng cảm thấy sợ khi sắp phải rời bàn tay dịu dàng của mẹ.
- Nghe những tiếng khóc của bạn, cảm thấy bước vào thế giới khác, xa lạ.
- Vừa ngỡ ngàng, vừa tự tin khi bước vào giờ học đầu tiên.
c) Thái độ, cử chỉ của những người lớn đối với các em bé trong lần đầu đi học tỏ ra rất có trách nhiệm, tạo ra ấn tượng tốt đẹp trong các em ngay từ bổi đầu tiên đến trường.
- Ông đốc là một người lãnh đạo nhà trường rất hiền từ, nhân ái.
- Thầy giáo trẻ niềm nở, tươi cười đón nhận học sinh lớp mới.
- Các bậc phụ huynh đều chuẩn bị chu đáo cho con em mình trong buổi tựu trường đầu tiên, đều trân trọng dự buổi khai giảng và hồi hộp cùng các em.
d)Những hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong truyện ngắn rất sinh động, rất đặc sắc:
- Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.
- Trước mắt tôi, trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn, vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp.
- Họ như những con chim con đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, những con ngập ngừng e sợ.
a)Những kỉ niêm buổi tựu trường đầu tiênđó là cảm giác náo nức,hồi hộp ,bỡ ngỡ với con người,bộ quần áo quyển vở mới , với các bạn cạm giác vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi vật.
Nhà văn diễn tả theo trình tự hiện tại về quá khứ.
