“Mẹ. Mẹ ơi. Mẹ ơi. Mẹ đâu rồi? Sao nhà yên vắng thế nhỉ? Hay mẹ đang ở ngoài ruộng… Ôi. Mẹ đứng ở đây nhìn con nãy giờ sao không trả lời con? Con nhớ mẹ quá…”. Tôi choàng tay qua cổ và ôm mẹ thật chặt.
"Mai, nhanh lên! Qua trường dọn giúp chị ít đồ, ngày mai chị lên xe về quê ăn Tết rồi. Phòng nhiều đồ quá, chị dọn một mình không xuể". Câu nói của chị Vân khiến nụ cười trên môi tôi khép lại. Gần một tháng nay, tôi vẫn thường như thế. Những lúc ngồi một mình vu vơ, tôi tưởng tượng cảnh trở về bên mẹ sau gần năm tháng tự mình kiếm sống nơi đất khách quê người.
"Dạ chị về trước, em qua ngay". Tôi gấp vội cuốn tiểu thuyết “Quyên” của nhà văn Nguyễn Văn Thọ. Đây là cuốn tiểu thuyết mang đề tài tha hương, dù đọc đã nhiều lần, nhưng tôi vẫn thích. Chưa đầy nửa năm bước vào đời mà tôi thấy mình chín chắn hẳn đi. Xa gia đình suốt bốn năm đại học, nhưng sao nỗi nhớ quê chưa bao giờ đau đáu như lúc này? Trái tim tôi nhói đau mỗi lần nghĩ tới “Xuân này, con… không về”.
Trời những ngày giáp Tết thật lạnh, nhưng chẳng thấm gì so với cái lạnh cắt da cắt thịt ở quê. Tôi nhớ chị gái mình sau khi về quê ăn Tết, vào lại Sài Gòn đã phải nằm viện một tuần vì bị tê chân, do sự thay đổi đột ngột của thời tiết. Cái rét đáng sợ thế mà trở thành đặc sản, thành hương vị rất riêng, rất ngọt ngào trong trái tim tôi.
Tôi bước chậm trên con đường đất đỏ quen thuộc từ nhà qua trường. Màu đỏ của đất, của chiếc khăn ấm tôi đang quàng hay của chính trái tim tôi? Một cảm giác xao xuyến, nao nao khi nghĩ tới quê nhà. Mỗi bước chân, tôi suy ngẫm những điều mà trong gần nửa năm qua cuộc sống vội vã khiến tôi chưa kịp nhận ra. Tôi một mình rời xa quê hương, lên chốn Tây Nguyên núi rừng, không người thân, không bạn bè. Tôi nhớ những đêm dài khóc sướt mướt lúc mới đến; nhớ những ánh mắt hồn nhiên, ngây thơ của đám học sinh người Kinh cũng như người Bana, Giarai.
Tôi nhớ cả buổi chiều ngày thứ nhất đi dạy, học sinh chạy ra tận cổng trường ôm chặt, dẫn cô vào lớp; nhớ những món quà bé nhỏ mà ý nghĩa trong các ngày lễ; là bức thư em lớp trưởng viết xin lỗi cô vì không được điểm 10… Ôi hạnh phúc là đâu? Chẳng phải là sự cộng hưởng từ những điều giản dị, tưởng chừng nhỏ nhoi ấy sao? Vậy mà vẫn thiếu…
Tiếng cười nói vui vẻ ở ngôi nhà ven đường khơi lại trong tôi những kỷ niệm trong miền ký ức. Năm nào cũng thế, ngày 27 Tết, tôi cùng bố đi cắt lá chuối để đùm bánh tét. Lá phải xanh, to bản, không bị rách mới đùm được. Rồi bố hơ lá chuối trên ngọn lửa cho héo mềm. Công việc của tôi là lau lá và ngồi xem bố gói bánh, đợi lúc nào sắp xong, được hưởng lộc dành riêng là hai cái bánh chưng nho nhỏ. Tối đó, cả gia đình quây quần bên bếp lửa cháy hừng hực và nồi bánh chưng sùng sục sôi, vừa sưởi ấm, vừa kể đủ thứ chuyện. Hai anh em tôi đi học xa nhà nên thao thao bất tuyệt tới gần nửa đêm. Nhưng người canh nồi bánh trọn đêm chỉ có bố. Đó là những giây phút hạnh phúc nhất của gia đình tôi trong một năm.
Ngày Tết thật thiêng liêng, nên những người xa quê, trong mọi hoàn cảnh vẫn cố gắng thu xếp về sum họp bên gia đình. Mọi người về quê để tìm sự bình yên và hơi thở ấm áp của mảnh đất chôn nhau cắt rốn. Tôi là một trong những số ít không may mắn phải ăn Tết nơi quê người. Khóe mắt bỗng cay, cổ họng nghẹn ứ lại. Hai hàng dã quỳ ven đường chỉ còn trơ lá. Khu vườn cà phê lặng yên chia nỗi niềm. Con đường đất đỏ xuyên thẳng vào trái tim đang nhói đau của tôi. Trước mắt tôi là hai em nhỏ trong làng, một chị, một em tay trong tay bước đi. Tôi nhớ thuở học mẫu giáo, mẹ luôn nắm tay tôi bước trên con đường thân thuộc từ nhà qua trường. Chợt lòng tôi ấm hơn như vừa được an ủi.
“Mẹ ơi, tên con là Mai, con xin gửi một nhánh mai lòng về quê. Nhà mình nhiều hoa đào rồi, nhánh mai này chính là con. Mẹ đừng buồn khi Tết này con không về nhé, Tết đầu tiên gia đình vắng con”. Câu thơ vọng về lúc trái tim tôi thổn thức: "Quê hương nếu ai không nhớ. Sẽ không lớn nổi thành người".