“…Khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ , chừng nào họ vẫn giữ vững tiếng nói của mình thì chẳng khác nào nắm được chìa khoá chốn lao tù .” ? (Buổi học cuối cùng). Câu văn trên được hiểu là :
Tiếng nói là văn hoá của dân tộc , nếu mất tiếng nói đồng nghĩa với việc đánh mất dân tộc Tiếng nói là phương tiện để đấu tranh giành lại độc lập dân tộc Tiếng nói là tài sản quí báu của dân tộc Tiếng nói không chỉ là tài sản quí báu của dân tộc m à còn l à phương tiện để đấu tranh giành độc lập dân tộc