Bài 28. Địa lí ngành trồng trọt
Nội dung lý thuyết
Các phiên bản khácVai trò của ngành trồng trọt
- Nền tảng của sản xuất nông nghiệp.
- Cung cấp lương thực, thực phẩm cho dân cư.
- Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến.
- Cơ sở phát triển chăn nuôi, nguồn xuất khẩu có giá trị.
1. Cây lương thực
a. Vai trò
- Cung cấp lương thực dưới dạng tinh bột, dinh dưỡng cho người và gia súc.
- Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến.
- Xuất khẩu có giá trị,...
b. Các cây lương thực chính
➢Lúa gạo
- Đặc điểm sinh thái:
+ Ưa khí hậu nóng ẩm, chân ruộng ngập nước.
+ Đất phù sa màu mỡ, cần nhiều phân bón.
- Phân bố:
+ Các nước trồng nhiều: Trung Quốc, Ấn Độ, Inđônêxia, Việt Nam …
+ Các nước xuất khẩu đứng đầu thế giới: Thái Lan, Việt Nam, Ấn Độ, Hoa Kì.
Đồng bằng sông Cửu Long - Việt Nam.
➢Lúa mì
- Đặc điểm sinh thái:
+ Ưa khí hậu ấm, khô, vào đầu thời kì sinh trưởng cần nhiệt độ thấp.
+ Đất đai màu mỡ, cần nhiều phân bón.
- Phân bố:
+ Miền ôn đới và cận nhiệt.
+ Nước trồng nhiều: Trung Quốc, Ấn Độ, Hoa Kì, Pháp, Liên bang Nga, Canađa, Úc…
Cánh đồng lúa mì ở Mĩ.
➢Ngô
- Đặc điểm sinh thái:
+ Ưa khí hậu nóng, đất ẩm, nhiều mùn, dễ thoát nước.
+ Dễ thích nghi với sự dao động của khí hậu.
- Phân bố:
+ Miền nhiệt đới, cận nhiệt và cả ôn đới nóng.
+ Nước trồng nhiều: Hoa Kì, Trung Quốc, Braxin, Mêhicô, Pháp...
Ruộng ngô ở Mĩ.
c. Các cây lương thực khác.
- Vai trò:
+ Làm thức ăn cho ngành chăn nuôi.
+ Nguyên liệu để nấu rượu, cồn, bia.
+ Đối với nhiều nước đang phát triển ở châu Phi và Nam Á còn dùng làm lương thực cho người.
- Đặc điểm: Dễ tính, không kén đất, không đòi hỏi nhiều phân bón, nhiều công chăm sóc và đặc biệt có khả năng chịu hạn giỏi.
- Các cây lương thực khác: kê, cao lương, khoai lang, đại mạch, yến mạch,...
Hình ảnh khoai tây được bày bán tại một gian chợ ở Cusco, Peru.
@66686@@11776@
2. Cây công nghiệp
a. Vai trò và đặc điểm
- Vai trò:
+ Nguyên liệu cho ngành công nghiệp.
+ Tận dụng tài nguyên đất, khắc phục được tính mùa vụ, phá thế độc canh, bảo vệ môi trường.
+ Mặt hàng xuất khẩu có giá trị.
- Đặc điểm:
+ Ưa nhiệt, ẩm.
+ Cần đất thích hợp.
+ Cần nhiều lao động có kĩ thuật và kinh nghiệm.
b. Các cây công nghiệp chủ yếu
Các loại cây công nghiệp | Đặc điểm sinh thái | Phân bố |
Cây lấy đường - Mía - Củ cải đường | - Đòi hỏi nhiệt, ẩm rất cao và phân hóa theo mùa - Thích hợp với đất phù sa mới - Phù hợp với đất đen, đất phù sa, được cày bừa kĩ và bón phân đầy đủ - Thường trồng luân canh với lúa mì | - Ở miền nhiệt đới. Trồng nhiều ở Bra- xin, Ấn Độ, Trung Quốc, Ô-xtrây-li-a, Cu- Ba…. - Ở miền ôn đới và cận nhiệt. Trồng nhiều ở Pháp, CHLB Đức, Hòa Kì, Ba Lan… |
Cây lấy sợi - Cây bông | - Ưa nóng và ánh sáng, khí hậu ổn định. - Cần đất tốt, nhiều phân bón | - Ở miền nhiệt đới và cận nhiệt đới gió mùa. Trồng nhiều ở Trung Quốc( chiếm 1/5 sản lượng bông thế giới). Hoa Kì, Ấn Độ, Pa-kít-xtan |
Cây lấy dầu - Cây đậu tương | - Ưa ẩm, đất tơi xốp, thoát nước | - Ở miền nhiệt đới, cận nhiệt và cả ôn đới. Trồng nhiều ở Hoa Kì (gần ½ sản lượng thế giới), Bra-xin, Trung Quốc.. |
Cây cho chất kích thích - Chè - Cà phê | - Thích hợp với nhiệt độ ôn hòa, lượng mưa nhiều nhưng rải đều quanh năm, đất chua. - Ưa nhiệt ẩm, đất tơi xốp nhất là đất ba dan và đất đá vôi. | - Cây trồng cảu miền cận nhiệt. Trồng nhiều ở Ấn Độ, Trung Quốc (mỗi nước chiếm 25% sản lượng của toàn thế giới), Xri Lan-ca, Việt Nam… - Cây trồng của miền nhiệt đới. Trồng nhiều ở các nước Bra-xin, Việt Nam, Cô-lôm-bi-a… |
Cây lấy nhựa - Cao su | - Ưa nhiệt, ẩm, không chịu được gió bão. - Thích hợp nhất với đất badan | - Tập trung ở vùng nhiệt đới ẩm của Vùng Đông Nam Á, Nam Á, Tây Phi |
@66690@
3. Ngành trồng rừng
a. Vai trò của rừng
- Hết sức quan trọng đối với môi trường, con người, điều hòa lượng nước trên mặt đất.
- Lá phổi xanh của trái đất, bảo vệ đất, chống xói mòn.
b. Tình hình trồng rừng
- Rừng đang bị tàn phá do con người.
- Diện tích trồng rừng trên thế giới ngày càng mở rộng: Năm 1990 là 43,6 triệu ha, năm 2000 là 187 triệu ha trung bình tăng 4,5 triệu ha.
Rừng Amazon - là phổi xanh của Trái Đất đang bị con người tàn phá.
- Nước có diện tích rừng trồng lớn: Trung Quốc, Ấn Độ, Liên bang Nga, Hoa Kì,...
Ngành trồng trọt là Nền tảng của sản xuất nông nghiệp. Ngành trồng trọt cung cấp lương thực, thực phẩm cho dân cư, cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến và là cơ sở phát triển chăn nuôi, nguồn xuất khẩu có giá trị.