Bài 1. Thiên nhiên châu Âu

1. Vị trí địa lý, hình dạng và kích thước lãnh thổ châu Âu

- Châu Âu là một bộ phận của lục địa Á-Âu, diện tích 10,5 triệu km2

- Nằm trong khoảng vĩ độ: 360B-710B

- Tiếp giáp:

 + Phía Bác giáp Bắc Băng Dương

 + Phía Tây giáp Đại Tây Dương

 + Phía nam giáp Địa Trung Hải

 + Phía đông ngăn cách châu Á bởi dãy Uran

- Đường bờ biển dài 43.000 km. Bờ biển bi cắt xẻ mạnh, biển ăn sâu vào đất liền, tạo thành nhiều bán đảo, vũng, vịnh

2. Đặc điểm tự nhiên châu Âu

a. Địa hình

- Chủ yếu là đồng bằng, kéo dài từ tây sang đông, chiếm 50% diện tích châu lục

- Núi già ở vùng phía Bắc và vùng trung tâm như Xcan-đi-na-vi, U-ran. 

- Núi trẻ ở phía nam như: An-pơ, Các-pát , ban-căng…

b. Khí hậu

- Đại bộ phận lãnh hổ có khí hậu ôn đới, chỉ có một diện tích nhỏ ở phía bắc có khí hậu cực và cận cực, và phần phía nam có khí hậu địa trung hải.

- Ngoài ra, khí hậu còn thay đổi theo độ cao của núi.

c. Sông ngòi

- Sông ngòi dày đặc, lượng nước dồi dào.

- Các sông quan trọng: Đa-nuyp, Rai-nơ và Vôn-ga.

d. Các đới thiên nhiên

- Châu Âu nằm trên 2 đới:

+ Đới ôn hòa (chiếm phần lớn lãnh thổ.

+ Đới lạnh chỉ chiếm diện tích nhỏ ở các đảo, quần đảo thuộc Bắc Băng Dương và một phần lãnh thổ phía Bắc châu lục.

- Thảm thực vật thay đổi từ tây sang đông và từ bắc xuống nam theo nhiệt độ và lượng mưa:

 + Ven biển Tây Âu có rừng lá rộng, vào sâu nội địa có rừng lá kim

 + Phía đông nam có thảo nguyên và ven biển Địa trung hải có rừng lá cứng

- Động vật phong phú và đa dạng: gấu nâu, chim gõ kiến, gà rừng, nai sừng tấm, đại bàng…