Bài thơ Lượm là một văn bản vô cùng hay của Tố Hữu. Văn bản xoay quanh chuyến đi liên lạc của một em bé- Lượm. Những nét vô tư, hồn nhiên, đáng yêu đã hiện lên trên hành động và dáng vẻ của em. Những hành động liên lạc trên đồng lúa nguy hiểm của em trông thật chuyên nghiệp, khiến ai cũng khâm phục.Nhưng kết cục lại cho ta thấy những gì "Bi thảm mà không bi thảm" của Tố Hữu đem lại. Bé Lượm hi sinh vì đã để lộ màu trắng ca nô nên bị bắn. Lượm hi sinh là mọi người rất đau lòng, lãng phí tuổi đời thanh niên. Nhưng, Lượm vẫn sống mãi trong lòng người dân, sự hi sinh của Lượm làm mọi người cảm động và luôn nhớ đến.
Như mọi lần Lượm nhận bức thư thượng khẩn và không chần chừ, cậu liền ra đi dù trên mặt trận cuộc chiến đang diễn ra, đạn bay vèo vèo…
Lượm phải vượt qua một cánh đồng lúa đang chín. Bỗng một tia chớp lóe lên, Lượm đã bị trúng đạn, ngã xuống giữa đồng, dường như trên môi vẫn đọng lại nụ cười thanh thản.
Lượm đã hi sinh, nằm trên thảm lúa vàng, hai tay nắm chặt mấy bông lúa đang chín, hương lúa còn bay ngào ngạt quanh thân mình. Hình ảnh hi sinh anh dũng ấy còn mãi trong lòng chúng ta..
Bài thơ kể và tả về Lượm bằng lời của người chú. Câu chuyện kể về cuộc gặp gỡ của hai chú cháu ở thành phố Huế trong "ngày Huế đổ máu", sự hy sinh anh dũng của Lượm khi làm nhiệm vụ và hình ảnh sống mãi của Lượm.
