Thành phố Hồ Chí Minh mỗi dịp Tết đến xuân về lại chan hòa trong ánh nắng ấm áp. Những tia nắng đầu năm tươi mới ấy như càng làm đẹp thêm cho cây hoa mai đón Tết của gia đình em.
Cây mai ấy bố và em đã đi mua trong ngày hai mươi tám Tết. Đó là một cây nhỏ, chỉ cao chừng bảy mươi xen-ti-mét nhưng có rất nhiều nụ, nụ hoa lại mập mạp rất đáng yêu. Thân cây ở phía gốc to bằng cổ tay em, càng lên cao càng nhỏ dần. Vỏ cây nâu mốc, xù xì chứng tỏ nó đã khá già. Đặc biệt, thân mai được uốn sao cho cây vươn lên xoắn theo hình trôn ốc rất độc đáo. Những cành mai vì thế mà mọc xòe ra nhiều phía, tạo thành tán tròn ôm lấy thân cây làm tâm điểm. Nhìn cây mai, chẳng khác nào một ngọn tháp tí hon. Lá cây rất nhỏ và thưa, cành rất nhiều những chiếc nụ nho nhỏ, xinh xắn. Nụ mai được bao bên ngoài bởi một lớp vỏ màu nâu, khi bông đã đến khi nở, lớp vỏ ấy sẽ rụng đi. Bố em nói rằng cây mai này rồi sẽ nở hoa rất đẹp. Bố cẩn thận đặt cây vào một chậu sứ màu gan gà rồi mang vào giữa phòng khách.
Sáng ngày mùng một Tết. Khi cả nhà em bước ra phòng khách, ai cũng ngỡ ngàng nhìn cây mai với ánh mắt say mê. Hoa đã nở rất nhiều, màu hoa mai vàng tươi như ánh nắng ban mai (có phải vì thế mà hoa có cái tên là "hoa mai"?). Cái tháp nhỏ ngày hai mươi tám thoắt đã vụt trở thành một chiếc tháp vàng rực rỡ. Từ đỉnh tháp đến chân tháp, những bông hoa xòe cánh bao phủ. Hoa mai cũng có năm cánh như hoa đào ngoài Bắc nhưng cánh mai to hơn một chút. Ngoài ra, hoa mai có thể có bảy hoặc chín cánh trên một bông. Cánh hoa vàng tươi được nâng đỡ bởi đài hoa xanh non trông thật đẹp mắt. Ở giữa bông hoa là nhị hoa dài và nhụy hoa cũng mang màu vàng tươi như cánh. Nhìn bông hoa mai xoe tròn, ai ai cũng thích thú muốn ngắm mãi không thôi!
Em cẩn thận đem những phong bao lì xì màu đỏ kèm bên trong là những lời chúc tết, những chiếc đèn lồng đỏ nhỏ xíu xiu treo lên cây mai. Màu vàng của hoa mai tượng trưng cho sự trù phú, sung túc. Giữa những ngày Tết, ngày xuân màu hoa mai chan hòa với ánh nắng của đất trời, làm xôn xao lòng người khiến ai ai cũng thêm phấn chấn, vui vẻ. Màu đỏ lại tượng trưng cho may mắn, hạnh phúc. Vậy nên màu vàng của hoa, màu đỏ của những vật trang trí hẳn là những sắc màu đem lại may mắn cho năm mới.
Gần trưa mồng một, nhà em đón những vị khách đầu tiên của năm mới. Đó là cô chủ và hai em họ. Mọi người đều trầm trồ khen cây mai sao mà đẹp! Riêng hai bé em họ cứ thích thú chạy vòng quanh cây và ngắm nghía mãi không thôi những bông hoa xinh xắn và những phong bao nho nhỏ. Cơn gió xuân thoảng qua, cánh hoa rung rinh thật nhẹ, như mơn man đùa giỡn với gió. Còn những chiếc phong bao, những chiếc đèn lồng thì xoắn tít dây, khẽ bay bay như vỗ tay reo mừng.
Cây hoa mai trong những ngày Tết đến, xuân về thật đẹp đẽ và quan trọng biết mấy. Em rất mong, nhờ vẻ đẹp của hoa mà năm tới gia đình em gặp nhiều may mắn.
Đất nước ta xanh muôn ngàn cây lá khác nhau, cây nào cũng đẹp, cây nào cũng quí, nhưng em thích nhất là cây mai vàng đang trổ hoa trong ngày Tết.
Lá mai nhọn, hao hao giống lá chè xanh. Trời cuối đông, lá mai vàng úa rồi lác đác rụng. Mỗi chiếc lá có một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc lá thản nhiên rụng xuống đất cho xong chuyện, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá ngần ngại, rụt rè, lưu luyến khi phải xa cành, phải đợi người trồng mai tận tay tỉa chúng. Trước khi đón Tết, cây mai vàng chỉ còn lại những cành khẳng khiu, trụi lá. Duy có cái gốc là trông vững chãi. Tuy vậy, mai vàng vẫn có dáng chiều quằn, chiều lượn, uyển chuyển lắm. Nhìn cây em tưởng rằng cây không còn sức sống nhưng em đâu nghĩ được rằng đó là sự hi sinh cao cả. Những chiếc lá già đã nhường chỗ cho lá non đang lặng lẽ ươm mầm, tiếp tục vươn lên để làm đẹp cho đời.
Ngày Tết đến, cùng với cảnh vật giao mùa, cây mai vàng nở rộ, lung linh những chùm hoa tươi thắm. Hoa mai cũng có năm cánh như hoa đào nhưng cánh hoa mai to hơn cánh hoa đào một chút. Màu hoa vàng tươi ấm áp. Cây mai vàng làm đẹp cho sân nhà, đậm đà hương vị của ngày Tết. Những câu đối đỏ, những lời chúc mừng năm mới trong những cánh thiệp nhỏ treo trên cành mai thì ý nghĩa biết nhường nào.
Nắng xuân ấm nồng rải nhẹ trên cành cây, kẽ lá. Cây mai vàng lại càng đẹp hơn. Mai trông thanh cao, duyên dáng như người. Những chú ong rù rì đôi cánh đi tìm mật. Thấp thoáng vài chị bướm trắng, bướm nâu rập rờn trong vòm lá xanh non. Chim chóc cũng vui mừng trước sắc xuân, dường như chúng cũng ngợp mắt trước màu vàng trù phú của cây mai ngày Tết.
Mai vàng thật đẹp, thật quí. Cây mai có mặt từ miền quê yên ả cho đến thành phố lộng lẫy các loại hoa. Mai ung dung đứng trước nhà, đứng trước những cổng chào thắng lợi. Mai được đặt trong phòng khách, mai vui cùng con người đón Tết, đón xuân sang. Mai đem đến niềm vui và hạnh phúc cho con người, mai đem đến những buổi chiều vàng ấm áp:
Em về tựa mai về Rừng non xanh lộc biếc.
Hình ảnh cây mai ngày Tết đã làm cho tâm hồn em thêm phong phú. Em cảm thấy yêu mái ấm gia đình, nhớ ơn tổ tiên, gần gũi với họ hàng, bè bạn. Mỗi mùa hoa mai nở em lại tự nhủ rằng mình đã lớn, phải nhận lấy phần nhiệm vụ của mình đang chờ ở phía trước. Năm mới thêm tuổi mới, em phải có thành tích mới trong học tập và trong cuộc sống hằng ngày.
Tôi yêu thích hoa mai hơn bất kì một loài hoa nào khác. Không phải vì hoa mai to lớn hay rực rỡ mà bởi vì không có loài hoa nào bung nở đồng loạt như loài hoa mai trong dịp tết đến xuân về. Chiều hôm qua, nó còn trơ cành khẳng khiu, những búp nụ âm thầm tưởng chừng như sự sống đang ngừng lại. Thế mà sáng nay, giữa khu vườn, nó vươn mình trở thành một tòa tháp vàng rực rỡ.
Không biết loài hoa mai xuất hiện trên trái đất từ bao giờ. Từ thuở xa xưa, con người mê mẩn cái đẹp của hoa nên đã mang về trồng trước sân nhà mình. Và từ khi nào con người biết thưởng thức vẻ đẹp tuyệt mĩ của nó? Chỉ biết rằng, khi đóa hoa mai đầu tiên rực nở, những búp nụ khác cũng đồng loạt vươn cánh dệt nên chiếc đèn lồng vàng khổng lồ khiến cho cả đất trời ngất ngây, hồn người mê mẩn, ong bướm rộn ràng khởi đầu khúc ca xuân tuyệt diệu.
Hoa mai thường rộ nở một lần rồi cũng đồng loạt rụng xuống. Cũng chỉ qua một đêm, khi ngày tết đi qua, ngày xuân phai nhạt, lúc ấy, hoa mai rực rỡ lạ thường như cố vươn hết mọi tinh diệu, mọi sắc màu cho cuộc đời rồi héo rũ. Những cánh hoa vàng rụng đầy gốc cây, co héo lại giã biệt bầu trời. Bởi thế, người xưa thường ví hoa mai như cái đẹp vội đến vội đi, cái đẹp mong manh khó giữ. Dáng mai cứng cỏi, khô cằn nhưng ẩn chứa sức sống mạnh mẽ được ví như khí cốt của người quân tử. Ngày tết không thể không có một cành mai vàng chưng ở trong nhà để mang đến khí xuân.
Tết nào về thăm ông, tôi cũng ra sân vườn ngắm nhìn cay mai cổ thụ ấy. Những dải lụa vàng mắc võng, đu đưa trên những cành khẳng khiu, lung linh dưới nắng. Thỉnh thoảng lại rung lên bần bật khi con gió tạt ngang qua. Hoa phủ từ thân đến ngọn cây, chen chúc nhau như thể muốn gần nhau để trò chuyện cho thỏa những tháng ngày ươm nụ. Dưới mặt đất, đã thấy nhiều cánh hoa lác đác rụng xuống, nằm khắc khoải như chiếc thảm vàng.
Ông tôi quý cây mai già lắm. Ông kể ngày trước ông không biết trồng mai đâu. Cuộc sống nghèo khó, đâu còn tâm trí để mà trồng mai. Một hôm, lúc đi ngang kênh Cà Cuống, thấy một cây mai con héo hắt, ai vứt bỏ, ông liền mang về trồng. Tưởng cây mai không sống nổi, ai ngờ qua một năm, nó đã lớn cao, bung tàn lá sum xuê. Kể từ đó, ông cố công chăm bón cây mai càng thêm tươi tốt. Hai năm sau, không phụ lòng ông, cây mai đơm hoa vàng rực một gốc sân, ai tới chơi cũng trầm trồ khen ngợi. Mười lăm năm trôi qua, cây mai con ngày ấy đã thành một gốc mai già kiêu hãnh giữa đất trời.
Một năm sau ngày ông tôi mất, cây mai cũng chết. Có lẽ vì thiếu đi một người bạn thân thiết nên cây mai không muốn sống nữa chăng? Hay vì nó đã quá già cỗi như ông tôi, không thể gắng gượng thêm nữa nên đã rời bỏ thế gian? Tôi cũng không biết nữa. Kể từ đó, mỗi khi tết đến xuân về, khu vườn thiếu hẳn bóng mai vàng và cánh bướm rập rờn. Qua lại lối ấy ai cũng ngùi ngùi.
Tôi thích cái màu vàng dịu nhẹ của những cánh hoa mai đầu tiên khép nép trên cành trong buổi sớm mai và cái dáng mai già kiêu hãnh của nó khi buổi chiều buông xuống. Khi những cánh hoa mai khép mình rụng xuống nằm im trên mặt đất gây cho ta biết bao nhiêu cảm xúc về sự mềm yếu và mỏng manh của cái đệp trên cuộc đời này.
Thật không có loài hoa nào có vẻ đẹp cao sang và lộng lẫy nhưhoa mai. Trong mỗi dịp tết đến xuân về, hoa mai bung nở vàng cả thôn làng, dệt nên sắc xuân tươi thắm. Sắc vàng rực rỡ làm không gian tết trở nên sống động khác thường.
Thân bài:Nếu người miền Bắc yêu chuộng cái sắc hồng son phơn phớt của hoa đào thì người miền Nam lại say mê cái sắc vàng ươm tươi tắn của hoa mai. Cả hai loài hoa đều mang đến cho cái tết cổ truyền Việt Nam nét xuân quyến rũ và sức sống mãnh liệt trong nghìn năm qua. (Tả cây mai ngày tết)
Ở nước ta, mai có hai loại: mai xuân và mai tứ quý. Mai xuân chỉ nở khi mùa xuân đến. Mai tứ quý là hoa mai nở rải rác quanh năm. Mai tứ quý là một loại hoa mai vàng nhưng sau khi rụng cánh hoa còn lại đài hoa đỏ và hạt xanh (khi chín hạt sẽ chuyển thành màu đen). Bởi vậy khi hoa đã tàn mà người ta còn ngỡ như cây mai đang chuyển sang một vận hội khác.
Còn có một loại hoa mai khác nở hai lần trong năm. Chính vì vậy loài mai này còn có tên là “Nhị độ mai” (tức “mai nở hai lần”).
Cây mai có dáng vẻ thanh cao đến kì lạ. Thân cây mềm mại, lá xanh thắm biếc dịu dàng, hoa tươi rực rỡ. Mai thường trút lá vào mùa đông và ra hoa vào mùa xuân. Để cho hoa nở đúng vào ngày mùng một đầu năm người ta thường bẻ lá đồng loạt và tưới cây. Việc làm ấy nhằm kích thích nụ hoa bung nở và lộc biếc vươn cành. Ngày đầu năm mới, một vài đóa mai nở chen lẫn trong lộc non chồi biếc là dấu hiệu của sự an lành, thịnh vượng, niềm may mắn sẽ đến.
Hoa mai nở thành từng chùm, có cuốn dài treo lơ lửng trên cành, thoảng mùi thơm e ấp, kín đáo. Mỗi nụ hoa mai thường có năm cánh. Cá biệt có hoa tới những chín cánh, mười cánh. Những cánh hoa vàng kết dính vào tâm, xếp đều trên đài hoa màu xanh khỏe khoắn tạo nên nét tương phản hài hòa làm nổi bậc sắc vàng tươi. Nhị hoa bé xíu rung rinh trong gió. Từng chùm lá non khoe khuẩy trong nắng. Dân gian vẫn tin rằng năm mới nhà nào có cành mai như vậy là dấu hiệu của an lành, của một năm thịnh vượng, an khang.
Ấn tượng nhất là khi hoa mai nở. Mới đêm qua, búp nụ còn e ấp, thế mà sáng ra, cả cây mai rực rỡ sắc vàng. Nhìn xa xa giống như một chiếc đèn lồng khổng lồ. Những cánh hoa bé xíu dịu dàng đu đưa trước gió cho ta cảm giác thanh bình, ấm áp ngày xuân. Có lẽ, hoa mai là loài hoa thắng thế trong cuộc đua sắc màu. Nó là loài hoa nở trong ngày đầu tiên của năm, là loài hoa nhiều hoa và rực rỡ nhất.
Tươi đẹp là thế. Rực rỡ là thế. Tuy nhiên, hoa mai nhanh nở chóng tàn. Hoa nở trong tuần là bắt đầu rụng cánh. Từng cánh hoa thưa thớt rụng xuống. Rồi bỗng một sớm nào đó, toàn bộ cây mai trút bỏ chiếc áo vàng chỉ còn trơ trọi cành. Mấy búp chồi xanh cũng đứng trầm tư trong im lặng như tiếc nuối sắc hoa. Thế nên, người xưa hoa mai thường ví như cái đẹp mỏng manh, dễ vỡ.
Có mai là có xuân. Xuân đến tết về. Người Việt thường chơi hoa mai vàng vào những ngày tết. Một cành mai cắm vào lọ độc bình để ở chính giữa nhà là đã có cả một mùa xuân rực rỡ, một cái Tết đầy hi vọng đang ngự trị trong gia đình. Người ta chơi mai không phải chơi để thưởng ngoạn. Chơi mai là để cho đẹp. Mỗi cành hoa mai còn biểu hiện cả cuộc sống gia đình sum vầy trong năm mới sắp đến.
Bằng một cây mai, người Việt đã đưa vũ trụ nhân sinh vào trong thú chơi tao nhã này. Một cành mai như thế phải có đủ cả thượng, hạ, tả, hữu; bao gồm cả thiên, địa, nhân. Lại có cả ngũ hành tương sinh tương khắc hòa quyện triết lí đông phương. Nếu phần thân rễ biểu hiện cho cốt cách cứng cỏi của người quân tử thì phần hoa thịnh khai nở rộ trong ba ngày tết thêm lá non nẩy lộc tươi mát là nguồn hạnh phúc, là tài lộc vượng phát sung túc của gia đình trong năm mới đang lần lần đi tới với gia chủ.
Kết bài:Đến rồi đi, nở rồi tàn nhanh chóng theo thời gian. Đời hoa ngắn ngủi vô thường. Bởi vậy, hoa mai được xem như là biểu trưng sâu sắc cho cái vòng xoay tuần hoàn đầy khắc nghiệt của vũ trụ. Từ nghìn năm qua, hoa mai vẫn giữ một vai trò trọng yếu trong tâm linh người Việt. Hoa mai trở thành biểu tượng của mùa xuân, của cái đẹp, của tâm hồn Việt Nam bình dị mà hòa thắm thương yêu của dân tộc ta.
