tham khao
“Dế Mèn phiêu lưu ký” là một tác phẩm nổi tiếng dành cho thiếu nhi. Nổi bật trong truyện là Dế Mèn được nhà văn Tô Hoài khắc họa vô cùng chân thực và sinh động.
Dế Mèn chỉ vì thói kiêu căng, ngạo mạn của mình đã khiến cho Dế Choắt - người bạn hàng xóm yếu ớt phải chết oan uổng. Mở đầu đoạn trích, nhà văn đã khắc họa đặc điểm ngoại hình của Dế Mèn. Chàng ta hiện lên với một thân hình cường tráng, khỏe mạnh. Với đôi càng mẫm bóng, chiếc cánh ngày xưa chỉ như chiếc áo ghi lê ngắn tủn tới ngang mông thì nay dài như một chiếc áo khoác choàng ngoài. Cái đầu to nổi lên từng tảng trông rất oai vệ. Hàm răng đen nhánh sắc nhọn nhai cỏ cứ “ngoàm ngoạp” như một chiếc máy sản xuất, nên Dế Mèn càng lớn nhanh. Những bước đi bách bộ, cả người rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Chốc chốc dế ta lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu. Dế Mèn kiêu căng nghĩ mình là nhất nê dám cà khịa với tất cả mọi bà con trong xóm: quát mắng chị Cào Cào, đá ghẹo anh Gọng Vó… Có thể thấy rằng nhà văn Tô Hoài đã vô cùng tinh tế trong việc nhân vật Dế Mèn.
Nhưng một tình huống xảy ra khiến cho Dế Mèn không còn kiêu căng, ngạo mạn nữa. Dế Choắt - người bạn hàng xóm thường vị Dế Mèn giễu cợt vì vẻ ngoài ốm yếu còi cọc, quanh năm mắc bệnh hen suyễn động tí là thở dốc, mệt mỏi. Người Dế Choắt dài lêu nghêu như một người nghiện ma túy, trông thật xấu xí vô cùng. Nếu Dế Choắt luôn tôn trọng, thậm chí coi Dế Mèn là bậc đàn anh. Thì Dế Mèn lại thiếu tình thương sự cảm thông với bạn mình. Dế Choắt nhờ Dế Mèn đào một cái hang thông sang nhà, để phòng lúc hoạn nạn có chỗ thoát thân. Nhưng Dế Mèn lại lên giọng giễu cợt bạn rồi bỏ về. Một hôm, Dế Choắt và Dế Mèn đứng trước cửa hang của mình nhìn thấy chị Cốc đang tìm tôm tép kiếm ăn. Dế Mèn nổi hứng muốn chọc tức chị Cốc mặc Dế Choắt can ngăn. Cuối cùng, Dế Choắt phải chịu tội thay Dế Mèn, bị chị Cốc mổ cho đến chết. Nghe tiếng kêu thảm thiết của Dế Choắt, Dế Mèn kinh hãi nhưng cũng không dám ra cứu. Chờ tới lúc nghe ngóng tiếng bước chân chị Cốc đi xa rồi mới dám mò sang hang Dế Choắt xem tình hình thì thấy Dế Choắt nằm thoi thóp sắp chết rồi. Chỉ lúc này, Dế Mèn mới ân hận, nhận ra được sai lầm của mình.
Với đoạn trích này, nhà văn muốn gửi gắm cho các bạn nhỏ một lời khuyên sâu sắc: “ Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có đầu óc mà không biết nghĩa sớm muộn rồi cũng mang vạ vào thân mình”.
Tham khảo tại: https://capnhatkienthuc.com/van-mau/van-hay.php?tieudeta=HInh-dang-va-tinh-cach-De-Men-trong-van-ban-Bai-hoc-duong-doi-dau-tien-trich-tu-chuong-1-cua-truyen-De-Men-phieu-luu-ki-
Trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn phiêu lưu ký, Tô Hoài miêu tả ngoại hình và tính cách của Dế Mèn qua chính lời tự thuật của chú. Dế Mèn hiện lên với một ngoại hình cường tráng, khỏe mạnh, cơ bắp rắn chắc. Chú có đôi râu dài và cặp chân khỏe khoắn, giúp di chuyển nhanh nhẹn và linh hoạt, tạo nên vẻ bề ngoài oai phong, đáng chú ý. Chính ngoại hình vượt trội này đã khiến Dế Mèn vô cùng tự hào và tự tin về bản thân.
Về tính tình, Dế Mèn khá kiêu ngạo và tự mãn, luôn xem thường những loài yếu hơn. Tính cách của chú còn bộc lộ rõ qua cách đối xử với hàng xóm, như Dế Choắt, một người bạn thân nhưng yếu đuối. Dế Mèn coi thường và khinh miệt Dế Choắt, không ngại bày tỏ sự thiếu tôn trọng, thậm chí còn có lúc mắng nhiếc và không sẵn lòng giúp đỡ khi Dế Choắt khó khăn. Tính cách bồng bột, ưa thích thể hiện của Dế Mèn càng thể hiện rõ khi chú trêu ghẹo chị Cốc mà không lường trước hậu quả.
Nhưng sau biến cố đau lòng khi Dế Choắt bị hại, Dế Mèn mới nhận ra hậu quả từ tính kiêu căng và thói vô trách nhiệm của mình. Qua "bài học đường đời đầu tiên," chú bắt đầu hiểu được rằng ngoại hình hay sức mạnh thể chất không đủ để tạo nên một cá nhân đáng trọng. Thay vào đó, sự khiêm nhường và tinh thần trách nhiệm mới là những điều cần thiết để trở thành một con dế trưởng thành và có ý nghĩa.
