* Thành tựu văn hóa của các quốc gia
cổ đại phương Đông
a. Sự ra đời của lịch và thiên văn học
– Thiên văn học và lịch là 2 ngành khoa
học ra đời sớm nhất, gắn liền với nhu cầu
sản xuất nông nghiệp. Một năm có 365
ngày và chia thành 12 tháng
– Việc tính lịch chỉ đúng tương đối, nhưng
nông lịch thì có ngay tác dụng đối với việc
gieo trồng.
b. Chữ viết
– Nguyên nhân ra đời của chữ viết: Do sự
phát triển của đời sống người ta cần ghi
chép, lưu giữ kinh nghiệm mà chữ viết
sớm hình thành
– Ban đầu là chữ tượng hình, sau đó là
chữ tượng ý
c. Toán học
– Nguyên nhân ra đời: Do nhu cầu tính lại
ruộng đất, nhu cầu xây dựng tính toán,…
mà toán học ra đời.
– Thành tựu: Tính diện tích các hình, số Pi =
3,16, phát minh ra số 0 của cư dân Ấn Độ
d. Kiến trúc
Kim tự tháp Ai Cập, vườn treo Ba-bi-lon ở
Lưỡng Hà, Vạn lý trường thành,…là những
kì tích về sức lao động và tài năng sáng tạo
của con người
* Thành tựu văn hóa cổ đại phương
Tây Hy Lạp và Rô-ma
a. Lịch và chữ viết
– Lịch:
+ Tính được lịch một năm có 365 ngày và
1/4. Trái đất hình cầu, 1 năm lần lượt có
31, 30 ngày, tháng 2 có 28 ngày. Như vậy,
mặc dù chưa chính xác nhưng những hiểu
biết của cư dân Rô-ma cổ đại đã rất gần
với hiểu biết ngày nay
đánh giá
– Chữ viết: Phát minh ra hệ thống chữ cái
A, B, C,… lúc đầu có 20 chữ, sau thêm 6
chữ nữa để trở thành hệ thống chữ cái
hoàn chỉnh như ngày nay. Đây là cống hiến
lớn lao của cư dân Địa Trung Hải cho nền
văn minh nhân loại.
b. Sự ra đời của khoa học
– Chủ yếu các lĩnh vực: toán, lý, sử, địa.
– Khoa học đến thời Hy Lạp, Rô-ma mới
thực sự trở thành khoa học vì có độ chính
xác của khoa học, đạt tới trình độ khái quát
thành định lý, định đề, tiên đề.
c. Văn học
– Chủ yếu là kịch. Một số nhà viết kịch tiêu
biểu như Sô phốc, Ê-sin,…
– Giá trị của các vở kịch: Ca ngợi cái đẹp,
cái thiện và có tính nhân đạo sâu sắc.
d. Nghệ thuật
– Nghệ thuật điêu khắc: xây đền đài đạt
đến đỉnh cao. Tiêu biểu đền Pác-tê-nông
– Nghệ thuật tạc tượng: tượng lực sĩ ném
đĩa, tranh tượng nữ thần A- tê- na,…
Phương Đông:
- Sáng tạo ra âm lịch.
- Sáng tạo ra chữ tượng hình.
- Tìm ra số 0, giá trị của số pi, sáng tạo các số từ 1 đến 10.
- Một số công trình kiến trúc: Kim tự tháp Ai Cập, thành Ba-bi-lon,...
Phương Tây:
- Sáng tạo ra hệ chữ cái abc
- Kiến trúc: đấu trường Cô-li-dê; tượng lực sĩ ném đĩa,....
- Dương lịch
- Khoa học
- Văn học
- Nền văn hoá cổ đại Phương Đông hình thành ở lưu vực những con sông lớn: Ai Cập (Sông Nin) Trung Quốc( Hoàng Hà, Trường Giang)…
Các quốc gia cổ đại phương Đông ra đời từ cuối thiên niên kỉ IV đến đầu thiên niên kỉ III TCN. Đó là những quốc gia xuất hiện sớm nhất trong lịch sử xã hội loài người : Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, Trung Quốc, họ đã sáng tạo ra âm lịch, sáng tạo ra chữ tượng hình, người Ai Cập nghĩ ra phép đếm đến 10, giỏi hình học. người Lưỡng Hà giỏi số học; người Ấn Độ tìm ra chữ số 0.
Họ đã xây dựng những công trình kiến trúc: Kim tự tháp( Ai Cập),Thành Ba bi lon( Lưỡng Hà). Đó là những kì quan của thế giới và những thành tựu văn hoá còn sử dụng đến ngày nay: chữ số và công trình kiến trúc.
- Nền văn hoá cổ đại Phương Tây tập trung ở Hy Lạp và Rô-Ma tức La Mã vảo khoảng thiên niên kỉ I TCN, trên bán đảo Ban Căng và I-ta-li-a ngày nay. Họ đã sáng tạo ra Dương lịch dựa trên chu kì quay của Trái Đất quanh Mặt Trời, hệ chữ cái: a, b, c,… như ngày nay, có nhiều đóng góp về số học, hình học, thiên văn, vật lí, triết học, văn học, kiến trúc, điêu khắc, tạo hình với những công trình nổi tiếng như đền Pác tê nông ở A ten( Hi Lạp), đấu trường Cô li dê(ở Rô ma) v...v...
=> Nhận xét :
-Những thành tựu văn hóa lớn thời cổ đại đã nói lên được tài năng và sự phát triển của trình độ trí tuệ con người. Không những để phục vụ cuộc sống của họ mà còn làm cho sự phát triển của sản xuất, khoa học-công nghệ sau này.
-Nhừng thành tựu đó tạo ra nền tảng cho nghành khoa học, nghệ thuật ngày nay. Chúng ta còn sử dụng và phát triển cao hơn, vừa tạo ra những công trình, những kì quan để phục vụ cho ngày nay.
-Những thành tựu đó đã nói lên khả năng vĩ đại của con người.