Năng lực quan sát của nhà văn Tô Hoài khi miêu tả Dế Mèn, Dế Choắt và chị Cốc rất tinh tế. Nhà văn Tô Hoài đã phải quan sát rất kĩ chúng để có thể tả được hình dáng của nhân vật bằng một cách sinh động nhất để người đọc có thể hình dung ra được các nhân vật đồng thời giúp cho những câu văn thêm hay, sinh động và nổi bật hơn. Nhà văn Tô Hoài đã rất thành công trong việc quan sát và miêu tả con vật bằng một cách sinh động nhất.