1. Phần Mở bài
- Nhà thơ Tố Hữu đã có những dòng thư tuyệt vời khi viết về nhân vật Thánh Gióng:
“Ôi sức trẻ! Xưa trai Phù Đổng
Vươn vai, lớn bổng dậy nghìn cân
Cưỡi lưng ngựa sắt bay phun lửa
Nhổ bụi tre làng, đuổi giặc Ân.”
- Thánh Gióng là nhân vật chính của truyền thuyết cùng tên. Đây là một truyền thuyết hay nhất về chủ đề chống giặc ngoại xâm của cha ông ta xưa kia. Truyện thể hiện tinh thần yêu nước thiết tha, sức mạnh phi thường của con người đất Việt trong buổi bình minh của lịch sử.
Sức mạnh phi thường ấy được thể hiện qua hình tượng nhân vật Thánh Gióng với tầm vóc cao cả, kì vĩ.
- Em yêu thích truyện không phải chỉ bởi nội dung sâu sắc mà còn bởi nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật trong truyện thật độc đáo.
2. Phần Thân bài
a). Cảm nhận tác phẩm về mặt nội dung
- Em yêu thích truyện Thánh Gióng trước hết vì truyện thể hiện được tinh thần yêu nước căm thù giặc của cha ông ta trong buổi bình minh của lịch sử chống giậc ngoại xâm.
- Đất nước Văn Lang bị giặc Ân xâm chiếm. Chúng đã gieo rắc bao đau thương xuống cuộc sống của dân lành.
- Nhà vua cho sứ giả đi rao khắp thiên hạ tìm người tài giỏi cứu nước. Một nhân tài đã kịp xuất hiện để đánh đuổi giặc Ân. Đó là Thánh Gióng.
- Mẹ Gióng mang thai tới 12 tháng mới sinh ra Gióng. Mặt mũi Gióng khôi ngô. Nhưng đã ba tuổi rồi mà cậu bé vẫn không biết nói cười. Vậy mà tiếng nói đầu tiên cậu cất lên trong đời lại chính là tiếng nói đòi đánh giặc cứu nước. Phải chăng ba năm im lặng của Gióng là ba năm dồn nén để chuẩn bị cho sức mạnh của lòng yêu nước bùng lên mạnh mẽ. “Mẹ ra mời sứ giả vào đây”. “Ông về tâu với vua sắm cho ta một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một tấm áo giáp sắt, ta sẽ phá tan lủ giặc này”. Tiếng nói đòi đánh giặc cứu nước của Thánh Gióng là tiếng lòng của toàn dân tộc. Nó có sức âm vang khắp núi sông và vọng đến muôn đời.
* Truyện Thánh Gióng còn cho em thấy được sức mạnh của sự đoàn kết
- Sau khi gặp sứ giả, Gióng lớn nhanh như thổi, cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa may xong đã chật. Hai vợ chồng không đủ để nuôi con. Bà con, làng xóm vui lòng gom góp để nuôi Gióng. Vì ai củng mong Gióng giết giặc cứu nước. Gióng lớn lên, mạnh mẽ không chỉ bằng vật chất của cha mẹ mà bằng cả sự đóng góp của dân làng. Điều đó khẳng định rằng, nhân dân ta biết đoàn kết một lòng để tạo nên sức mạnh chống giặc ngoại xâm khi đất nước lâm nguy.
* Truyện Thánh Gióng làm rung động tâm hồn em bởi sự thông minh, mưu trí và dũng cảm của chàng trai làng Gióng.
- Hình ảnh Gióng “vùng dậy, vươn vai một cái bỗng biến thành một tráng sĩ mình cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt” là hình ảnh rất đẹp. Hình ảnh ấy in đậm trong tâm trí em từ thuở em còn thơ bé cho đến bây giờ.
- Một hình ảnh nữa cũng làm em không bao giờ quên chính là hình ảnh Thánh Gióng đánh giặc. ‘‘Tráng sĩ bước lên vỗ vào mông ngựa. Ngựa hí mấy tiêng vang dội. Tráng sĩ mặc áo giáp, cầm roi, nhảy lên mình ngựa. Ngựa phun lữa, tráng sĩ thúc ngựa phi thẳng đến nơi có giặc, đón dầu chúng đánh giết hết lớp này đến lớp khác, giặc chết như rạ. So sánh lực lượng giữa hai bên, ta mới thấy được sức mạnh và lòng dũng cảm của Thánh Gióng. Một bên chỉ là chàng trai với con ngựa sắt, bộ giáp sắt, cái roi sắt. Còn bên là lủ giặc Ân hung bạo. Thế nhưng, giặc xâm lăng đã chết như rạ trước sức mạnh và lòng dũng cảm của chàng trai.
- Khi roi sắt gẫy, Thánh Gióng đã rất thông minh và mưu trí nhổ ngay bụi tre bên đường quật vào quân giặc. Với vũ khí thô sơ trong tay, Thánh Gióng đã làm cho giặc tan vở. Chúng dẫm đạp lên nhau chạy trốn. Thật nhục nhã cho những kẻ đi xâm lược. Sự thông minh của Thánh Gióng trong đánh giặc phần nào đã thể hiện được sự thông minh của ông cha ta trong chống giặc ngoại xâm bảo vệ đất nước.
* Truyện Thánh Gióng ca ngợi người anh hùng vô tư không màng danh lợi
- Khi giặc tan, Thánh Gióng một mình một ngựa lên đỉnh núi Sóc Sơn, cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời.
- Bản thân Thánh Gióng không màng danh lợi nhưng nhân dân ngàn đời thì không quên công ơn của vị anh hùng đánh giặc cứu nước. Nhà vua đã phong cho Thánh Gióng là Phù Đổng Thiên Vương. Hằng năm, vào tháng tư, nhân dân mở hội thật lớn, thật vui để thể hiện tấm lòng biết ơn của mình đối với vị anh hùng cứu nước.
b). Cảm nhận về mặt nghệ thuật của truyện Thánh Gióng
- Thánh Gióng là truyền thuyết có nhiều yếu tố kì ảo.
+ Người mẹ ra đồng, thấy vết chân rất to, đạt chân mình lên ướm thử và về thụ thai.
+ Người mẹ mang thai tới 12 tháng.
+ Chú bé Gióng vươn vai và biến thành một tráng sĩ. Cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa may xong đã chật.
+ Ngựa sắt phun ra lửa.
+ Người và ngựa hay lên trời.
Tất cả những yếu tố kì ảo trên tạo cho câu chuyện vô cùng hấp dẫn. Hình tượng Thánh Gióng trở nên kì vĩ, lung linh. Và hình tượng tuyệt đẹp ấy nói lên trí tưởng tượng diệu kì và khát vọng thắng giặc ngoại xâm của ông cha ta trong buổi bình minh của lịch sử.
- Những chi tiết, hình ảnh trong tác phẩm là những hình ảnh vô cùng quen thuộc và gần gũi với người lao động. Đó là hình ảnh những hạt gạo của bà con nuôi Gióng, là hình ảnh bụi tre bên đường,.... Tất cả những hình ảnh ấy góp phần làm nên một Thánh Gióng vừa phi thường vừa gần gũi.
3. Phần Kết bài
- Hình tượng Thánh Gióng với nhiều màu sắc thần kì là biểu tượng rực rỡ của ý thức và sức mạnh bảo vệ đất nước của ông cha ta.
- Truyện Thánh Gióng thế hiện quan niệm và ước mơ của nhân dân ta ngay từ buổi đầu lịch sử về người anh hùng cứu nước chống giặc ngoại xâm.
Thánh Gióng là một hình tượng của sự đoàn kết nhân dân ta. Khi nhắc về Thánh Gióng là chúng ta lại nhắc đến tinh thần đoàn kết.
Người dân góp gạo của mình nuôi Gióng còn nêu thêm ý nghĩa :
" Nhân dân ta, từ trẻ đến già
Luôn sức mình cũng vì đất nước"
=> Nêu lên tinh thần đánh giặc của nhân dân ta
Sau khi đánh giặc Gióng cởi bộ áo giáp rồi cả mình lẫn ngựa bay về trời
=> Gióng rất yêu nước, không phải vì đánh giặc thắng để mình còn được khen thưởng
Chủ đề đánh giặc cứu nước, giành thắng lợi là chủ đề lớn, xuyên suốt trong dòng văn học Việt Nam nói chung và văn học dân gian Việt Nam nói riêng. Trong đó, truyền thuyết Thánh Gióng là truyện dân gian thể hiện chủ đề này thật tiêu biểu và độc đáo. Truyện kể về ý thức và sức mạnh đánh giặc có từ rất sớm của dân tộc ta.
Hình tượng Thánh Gióng hiện lên với nhiều chi tiết nghệ thuật hay và để lại trong em những ấn tượng sâu sắc. Không những thế, truyện Thánh Gióng còn chứa đựng những chi tiết thật hoang đường, kỳ ảo. Ban đầu là mẹ của Thánh Gióng đi ra đồng, ướm thử chân mình vào một dấu chân rất to lớn, rồi sau đó về nhà bà mang thai, mười hai tháng sau sinh ra một cậu bé. Có ai lại mang thai tới mười hai tháng bao giờ? Điều này cũng chính là dấu hiệu báo cho ta có thể biết trước sự lạ lùng về chú bé. Quả đúng như vậy, chú bé được sinh ra khôi ngô, tuấn tú nhưng lạ thay, lên ba tuổi mà vẫn không biết đi, đứng, nói, cười; đạt đâu thì nằm đó. Thật khác hẳn với những em bé bình thường. Chú bé này thật khác lạ khiến mọi người ai cũng cảm động và lo lắng cho chú. Nhưng khi có giặc Ân kéo đến xâm phạm bờ cõi Văn Lang, chú bé liền cất tiếng nói. Và tiếng nói đầu tiên của chú bé lên ba là tiếng nói đòi đánh giặc. Chú bé đã bật ra tiếng nói kịp thời, tiếng nói cất lên khi nghe thấy tiếng rao của sứ giả đi tìm người hiền tài cứu nước. Tiếng rao của sứ giả ờ đây chính là lời hiệu triệu của Vua Hùng, là tiếng gọi của non sông đất nước khi Tổ Quốc lâm nguy. Chi tiết này làm em thật cảm động. Chú là người yêu quê hương đất nước tha thiết. Lòng yêu quê hương đất nước tha thiết đã giúp chú bé mới ba tuổi không nói, không cười lớn nhanh như thổi, vươn vai một cái bỗng trở thành một tráng sĩ oai phong lẫm liệt với ý chí quật cường có thể dời non, lấp biển. Thánh Gióng là một biểu tượng của muôn người gộp sức, cùng nhau chống giặc ngoại xâm.
Chú bé Gióng đã có mặt kịp thời khi đất nước lâm nguy đã dẹp tan quân giặc. Ngựa phun ra lửa, roi sắt thần kì quật tan quân thù. Khi roi gãy thì nhổ tre đánh giặc. Thật sung sướng và tự hào biết bao khi Tổ Quốc ta có được một vị anh hùng như Thánh Gióng. Ta càng tự hào hơn khi Thánh Gióng đánh giặc xong không hề đợi vua ban thưởng mà một mình một ngựa từ từ bay lên trời. Đây là một chi tiết hoang đường, kì ảo nhưng lại có ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Sự ra đi kì lạ của Thánh Gióng rất phù hợp với ý nguyện nhân dân, nên nó có một sức sống trường tồn trong lòng nhân dân như một nét đẹp rực rỡ, trong sáng nhất của người anh hùng chống giặc. “Cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời” - thật là kì ảo, nhưng thật nhẹ nhàng, ung dung. Người con yêu nước ấy đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đánh giặc cứu nước của mình, và đã ra đi một cách vô tư, thanh thản, không hề màng tới công danh địa vị cho riêng mình. Áo giáp sắt nhân dân làm cho để đánh giặc, khi đánh tan giặc rồi, trả lại cho dân để bay về trời. Điều đó cho em thấy ở hình tượng Thánh Gióng- trong con người của chàng chỉ có yêu nước và cứu nước - tất cả đều cao đẹp, trong sáng như gương, không một chút gợn nào. Phải chăng đó cũng chính là gương mặt của nhân dân ta được kết tinh trong người Thánh Gióng, ý chí phục vụ thật là vô tư , lớn lao và gương mẫu. Công lao to lớn ấy đã được nhà vua phong làm Phù Đổng Thiên Vương, nhân dân muôn đời ghi nhớ. Thánh Gióng đánh giặc đâu phải là đơn phương độc mã. Thử hỏi rằng nếu không có cơm gạo... của dân làng, của nhà vua thì Thánh Gióng làm được những gì? Công lao của Thánh Gióng cũng có một phần của nhân dân lao động góp sức tạo lên. Thánh Gióng chính là sự tượng trưng cho sự lớn mạnh của đất nước ta, dân tộc ta.
Khép trang sách lại mà hình tượng Thánh Gióng vẫn đọng mãi trong tâm trí em - một hình tượng nghệ thuật dân gian tuyệt đẹp, tràn đầy tư tưởng yêu nước, căm thù giặc và ý chí quyết thắng. Quả là không có hình tượng nào sánh kịp.
Truyện kể về ý thức và sức mạnh đánh giặc có từ rất sớm của dân tộc ta. Hình tượng Thánh Gióng hiện lên với nhiều chi tiết nghệ thuật hay và để lại trong em những ấn tượng sâu sắc. Không những thế, truyện Thánh Gióng còn chứa đựng những chi tiết thật hoang đường, kỳ ảo. Ban đầu là mẹ của Thánh Gióng đi ra đồng, ướm thử chân mình vào một dấu chân rất to lớn, rồi sau đó về nhà bà mang thai, mười hai tháng sau sinh ra một cậu bé. Có ai lại mang thai tới mười hai tháng bao giờ? Điều này cũng chính là dấu hiệu báo cho ta có thể biết trước sự lạ lùng về chú bé. Quả đúng như vậy, chú bé được sinh ra khôi ngô, tuấn tú nhưng lạ thay, lên ba tuổi mà vẫn không biết đi, đứng, nói, cười; đạt đâu thì nằm đó. Thật khác hẳn với những em bé bình thường. Chú bé này thật khác lạ khiến mọi người ai cũng cảm động và lo lắng cho chú. Nhưng khi có giặc Ân kéo đến xâm phạm bờ cõi Văn Lang, chú bé liền cất tiếng nói. Và tiếng nói đầu tiên của chú bé lên ba là tiếng nói đòi đánh giặc. Chú bé đã bật ra tiếng nói kịp thời, tiếng nói cất lên khi nghe thấy tiếng rao của sứ giả đi tìm người hiền tài cứu nước. Tiếng rao của sứ giả ờ đây chính là lời hiệu triệu của Vua Hùng, là tiếng gọi của non sông đất nước khi Tổ Quốc lâm nguy. Chi tiết này làm em thật cảm động. Chú là người yêu quê hương đất nước tha thiết. Lòng yêu quê hương đất nước tha thiết đã giúp chú bé mới ba tuổi không nói, không cười lớn nhanh như thổi, vươn vai một cái bỗng trở thành một tráng sĩ oai phong lẫm liệt với ý chí quật cường có thể dời non, lấp biển. Thánh Gióng là một biểu tượng của muôn người gộp sức, cùng nhau chống giặc ngoại xâm.
Chú bé Gióng đã có mặt kịp thời khi đất nước lâm nguy đã dẹp tan quân giặc. Ngựa phun ra lửa, roi sắt thần kì quật tan quân thù. Khi roi gãy thì nhổ tre đánh giặc. Thật sung sướng và tự hào biết bao khi Tổ Quốc ta có được một vị anh hùng như Thánh Gióng. Ta càng tự hào hơn khi Thánh Gióng đánh giặc xong không hề đợi vua ban thưởng mà một mình một ngựa từ từ bay lên trời. Đây là một chi tiết hoang đường, kì ảo nhưng lại có ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Sự ra đi kì lạ của Thánh Gióng rất phù hợp với ý nguyện nhân dân, nên nó có một sức sống trường tồn trong lòng nhân dân như một nét đẹp rực rỡ, trong sáng nhất của người anh hùng chống giặc. "Cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời" - thật là kì ảo, nhưng thật nhẹ nhàng, ung dung. Người con yêu nước ấy đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đánh giặc cứu nước của mình, và đã ra đi một cách vô tư, thanh thản, không hề màng tới công danh địa vị cho riêng mình. Áo giáp sắt nhân dân làm cho để đánh giặc, khi đánh tan giặc rồi, trả lại cho dân để bay về trời. Điều đó cho em thấy ở hình tượng Thánh Gióng- trong con người của chàng chỉ có yêu nước và cứu nước - tất cả đều cao đẹp, trong sáng như gương, không một chút gợn nào. Phải chăng đó cũng chính là gương mặt của nhân dân ta được kết tinh trong người Thánh Gióng, ý chí phục vụ thật là vô tư , lớn lao và gương mẫu. Công lao to lớn ấy đã được nhà vua phong làm Phù Đổng Thiên Vương, nhân dân muôn đời ghi nhớ. Thánh Gióng đánh giặc đâu phải là đơn phương độc mã. Thử hỏi rằng nếu không có cơm gạo... của dân làng, của nhà vua thì Thánh Gióng làm được những gì? Công lao của Thánh Gióng cũng có một phần của nhân dân lao động góp sức tạo lên. Thánh Gióng chính là sự tượng trưng cho sự lớn mạnh của đất nước ta, dân tộc ta.
Khép trang sách lại mà hình tượng Thánh Gióng vẫn đọng mãi trong tâm trí em - một hình tượng nghệ thuật dân gian tuyệt đẹp, tràn đầy tư tưởng yêu nước, căm thù giặc và ý chí quyết thắng. Quả là không có hình tượng nào sánh kịp.
Em rất yêu thích nhân vật Thánh Gióng trong câu chuyện truyền thuyết cùng tên.Cậu bé Gióng thật kì lạ,lên ba không biết nói biết cười,đặt đâu nằm đấy nhưng khi nghe tiếng rao của sứ giả tìm người tài giỏi cứu nước thì cậu cất tiếng nói đòi đi đáng giặc.Cậu lớn nhanh như thổi,ăn bao nhiêu cũng không no,áo vừa măc xong căng đứt chỉ để mau thành tráng sĩ ra trận.Hình ảnh gióng vươn vai trở thành tráng sĩ oai phong rồi anh nhảy lên lưng ngựa sắt ,con ngựa bỗng hí vang mấy tiếng, xông thẳng ra trận làm em rất kinh ngạc,thích thú.Gióng chiến đấu thật kiên cường,dù roi sắt gãy cậu không hề nao núng,nhụt chí mà nhanhh trí nhổ tre quật vào giặc đến cùng.Đất nước hết giặc Gióng không ở lại lĩnh thưởng mà bay về trời để lại trong lòng mọi người sự kính phục,biết ơn.Em mong mọi người đều có sức khỏe như Gióng.
