Cây vú sữa ba trồng đầu hồi nhà thuở em còn là đứa trẻ lên ba, nay đã qua hai mùa trái ngọt. Mùa nào cũng sai bông trĩu quả. Và bây giờ, nó đang bước sang mùa thứ ba ở độ sung sức của tuổi trưởng thành.
Gốc cây to như bắp về người lớn với những chiếc rễ ăn sâu xuống đất, tạo cho cây vú sữa một dáng dứng vững chãi. Từ mặt đất lên chừng một mét, thân cây chia thành hai nhánh lớn, vươn thẳng lên cao ước chừng gần bằng nóc nhà em. Vòm lá sum suê toả bóng mát xuống cả một góc sân rộng, tạo thành một chỗ vui chơi lý tưởng cho hai chị em và lũ bạn cùng xóm. Những trò chơi đánh đáo, cướp cờ, bịt mắt bắt dê... thường tổ chức dưới gốc cây vú sữa này. Những lúc mệt mỏi sau những trò chơi thú vị, bổ ích, chúng em lại quây quần bên chiếc bàn nhỏ đặt dưới gốc cây, bày sẵn hai hàng vú sữa mà trước lúc đi làm, ba đã hái cho.
Nhà em trồng khá nhiều cây ăn trái: cam, bưởi, quýt, sa-bô-chê, táo... mỗi loại được trồng trên một bờ dài thẳng tắp. Tổng cộng có đến một mẫu vườn nhưng chỉ có một cây vú sữa “lò rên” đặc biệt, không những sai quả mà hương vị của nó còn vượt hơn hẳn giống vú sữa thường thấy ở các vườn cây khác trong vùng. Quả nhiều bao nhiêu cũng không bán. Mùa nào cũng vậy, khi vú sữa chín, ba thường chọn một chục quả ngon nhất, đặt lên bàn thờ tổ tiên, cúng vái đất đai nhà cửa và tưởng nhớ đến người mẹ “kì diệu" trong truyện cổ tích đã hoá thân thành cây vú sữa tuyệt vời này. Còn lại ba dùng để biếu các bác, các chú thân quen trong hai cơ quan của ba và mẹ, và dành cho hai chị em bồi dưỡng hàng ngày.
Mùa thứ ba này, nhìn cây vú sữa, em cảm tưởng như câv thấp xuống và xoè rộng ra hơn mọi năm. Các cành lớn cành nhỏ lúng lẳng những trái lã trái, ước tính đến vài trăm. Trái nào trái nấy căng tròn như những trái cam đường bóng láng. Có những cành chỉ nhỉnh hơn ngón chân cái chút xíu mà có đến bảy, tám trái chín mọng, treo từ trong ra ngoài, làm cho cành cây cong vòng hơn cả gọng vó. Nhiều lúc gặp phải những ngọn gin chướng thổi qua, tưởng như chúng sẽ bị gãy gập cá xuống. Nhưng vú sữa vốn dẻo và dai, bền vững như tình mẹ trong truyện cổ tích.
Đúng là một giống cây ăn trái không những quý hiếm mà còn mang một biểu tượng tuyệt vời về tình mẹ. Mỗi lần cầm trái vũ sữa trên tay, dẫu chưa ăn mà em cảm nhận được cái hương vị ngọt ngào chảy ra từ những “bầu sữa kỳ diệu" ấy của người mẹ ôi! Tinh yêu của mẹ thật như “biển hồ lai láng” mà suốt cả cuộc đời chúng em không bao giờ đền đáp được.
Cây vú sữa ba trồng đầu hồi nhà thuở em còn là đứa trẻ lên ba, nay đã qua hai mùa trái ngọt. Mùa nào cũng sai bông trĩu quả. Và bây giờ, nó đang bước sang mùa thứ ba ở độ sung sức của tuổi trưởng thành.
Gốc cây to như bắp về người lớn với những chiếc rễ ăn sâu xuống đất, tạo cho cây vú sữa một dáng dứng vững chãi. Từ mặt đất lên chừng một mét, thân cây chia thành hai nhánh lớn, vươn thẳng lên cao ước chừng gần bằng nóc nhà em. Vòm lá sum suê toả bóng mát xuống cả một góc sân rộng, tạo thành một chỗ vui chơi lý tưởng cho hai chị em và lũ bạn cùng xóm. Những trò chơi đánh đáo, cướp cờ, bịt mắt bắt dê... thường tổ chức dưới gốc cây vú sữa này. Những lúc mệt mỏi sau những trò chơi thú vị, bổ ích, chúng em lại quây quần bên chiếc bàn nhỏ đặt dưới gốc cây, bày sẵn hai hàng vú sữa mà trước lúc đi làm, ba đã hái cho.
Nhà em trồng khá nhiều cây ăn trái: cam, bưởi, quýt, sa-bô-chê, táo... mỗi loại được trồng trên một bờ dài thẳng tắp. Tổng cộng có đến một mẫu vườn nhưng chỉ có một cây vú sữa “lò rên” đặc biệt, không những sai quả mà hương vị của nó còn vượt hơn hẳn giống vú sữa thường thấy ở các vườn cây khác trong vùng. Quả nhiều bao nhiêu cũng không bán. Mùa nào cũng vậy, khi vú sữa chín, ba thường chọn một chục quả ngon nhất, đặt lên bàn thờ tổ tiên, cúng vái đất đai nhà cửa và tưởng nhớ đến người mẹ “kì diệu" trong truyện cổ tích đã hoá thân thành cây vú sữa tuyệt vời này. Còn lại ba dùng để biếu các bác, các chú thân quen trong hai cơ quan của ba và mẹ, và dành cho hai chị em bồi dưỡng hàng ngày.
Mùa thứ ba này, nhìn cây vú sữa, em cảm tưởng như câv thấp xuống và xoè rộng ra hơn mọi năm. Các cành lớn cành nhỏ lúng lẳng những trái lã trái, ước tính đến vài trăm. Trái nào trái nấy căng tròn như những trái cam đường bóng láng. Có những cành chỉ nhỉnh hơn ngón chân cái chút xíu mà có đến bảy, tám trái chín mọng, treo từ trong ra ngoài, làm cho cành cây cong vòng hơn cả gọng vó. Nhiều lúc gặp phải những ngọn gin chướng thổi qua, tưởng như chúng sẽ bị gãy gập cá xuống. Nhưng vú sữa vốn dẻo và dai, bền vững như tình mẹ trong truyện cổ tích.
Đúng là một giống cây ăn trái không những quý hiếm mà còn mang một biểu tượng tuyệt vời về tình mẹ. Mỗi lần cầm trái vũ sữa trên tay, dẫu chưa ăn mà em cảm nhận được cái hương vị ngọt ngào chảy ra từ những “bầu sữa kỳ diệu" ấy của người mẹ ôi! Tinh yêu của mẹ thật như “biển hồ lai láng” mà suốt cả cuộc đời chúng em không bao giờ đền đáp được.
Nước Việt Nam ta giàu và đẹp, hoa trái bốn mùa mùa nào thức nấy. Tháng tư, tháng năm là mùa quả chín. Lúc ấy, cây xoài cát ông em trồng sai trĩu trịt quả đã vàng ươm.
Cây xoài trồng ở gần giếng, vừa gần nước, vừa lấy bóng mát cho sân giếng. Cây xoài trồng đã lâu từ hồi em còn lẫm chẫm biết đi nay xoài đãxum xuê cành lá. Cây cao hơn nóc nhà bếp, tán rộng phủ lên cả cây na, cây ổi. Gốc cây to bàng cái gầu xách nước. Thân cây màu đen mốc. Lên cao độ ba mét. cây chia làm ba nhánh, dâm nhiều cành lá rườm rà. Lá xoài thon và dài, màu xanh biếc. Ra Giêng, xoài bắt đầu trổ hoa. Hoa xoài màu vàng như hoa cau hay hoa ngâu có mùi thơm rất nhẹ. Tháng hai nắng thêm một ít làm hoa xoài rơi rụng đầy sân giếng để lại trốn cành quả xoài non xanh bé tí như những bóng đòn hạt xoài màu xanh biếc. Thấm thoắt ngày tháng qua mau, nắng hạ về, em ngẩng đầu trông lên cây đã thấy quả xoài bằng hai nắm tay em chấp lại, lúc lỉu đầy cành, đung đưa trước gió. Lúc này, ngoại dùng giấy xi-măng bọc quả xoài lại giữ cho quả xoài chín cây khởi bị chim ăn. Dù thế nhưng lũ chim cũng lũ lượt bay đến. Chúng líu ríu trên cây mổ cả những quả chỉ mới hơi vàng vàng. Ngoại chỉ giữ được những quả gần, thấp mà thôi, còn những quả xa, trên cao thì đành chịu. Sau một hai cơn mưa hạ đầu mùa thì xoài chín. Quả xoài ứng vàng lấp ló trong kẽ lá. Ông hái những quả ngon vào cúng tổ tiên, làm quà cho bà con, hàng xóm còn thì phải bán đi vì xoài thường chín đồng loạt. Những quả cuối vụ còn lác đác trên cành ngoại bọc giấy lại, chờ chín mới hái. Trái xoài chín vàng ươm, cuống còn tươi ngon, da quả lấm tấm nốt nho như rải cát (vì thế nên mới có tên là xoài cát). Thịt xoài ngọt thơm, chắc và dai, hạt xoài dẹt, nhỏ xíu. Gọt một trái xoài chín ăn với xôi nếp hương thì không gì ngon bằng.
Mỗi lần hái xoài tặng bà con, hàng xóm, ngoại em lại bảo: “Xoài này là xoài thảo, xoài hiên, con phải biết chia sẻ cho mọi người mới tốt nghen con.”. Ngoài việc dạy em chăm sóc, tưới cây, ngoại còn dạy em cách đối nhân xử thế. Ngoại em thật nhân hậu. đáng kính. Xoài do ngoại trồng ngon tuyệt. Nó ngon bởi cái chất xoài ngon, còn ngon thêm nhờ tình người chăm sóc, hòa thuận như ngoại em.
