Nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến những khó khăn, yếu kém mà Việt Nam mắc phải khi tiến hành hai kế hoạch Nhà nước 5 năm (1976-1986) là
sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương chính sách lớn, sai lầm về chủ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện. sự bao vây, cấm vận của Mỹ và các nước đế quốc sau thất bại của Mỹ trong cuộc chiến tranh Việt Nam đối với nước ta. không áp dụng thành tựu của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ đối với các ngành kinh tế. kinh tế nước ta bị chiến tranh tàn phá nặng nề.