1.1. Ở Bài 4, các em đã được được rèn luyệt viết bài văn nghị luận về một hiện tượng của đời sống. Bài 5 tập trung rèn luyện kĩ năng viết bài văn bàn về xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học. Các văn bản đọc hiểu đã học trong Bài 5 đều là những bài nghị luận về một vấn đề của đời sống. Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn) đặt vấn đề: thái độ và hành động trước nguy cơ xâm lược của ngoại bang. Đoạn mở đầu bài Đại cáo bình Ngô (Nguyễn Trãi) khẳng định Việt Nam là nước độc lập, có nền văn hiến và lịch sử rất đáng tự hào. Chiếu dời đô (Lý Công Uẩn) trình bày lí do và ý nghĩa của việc dời thủ đô về đất Thăng Long. Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ? (Dương Trung Quốc) nêu lên vấn đề: Làm thế nào để đất nước Việt Nam mãi trường tồn và phát triển ngày càng lớn mạnh? Để làm rõ vấn đề, các tác giả đều nêu lên ý kiến, dẫn ra các lí lẽ và bằng chứng cụ thể.
1.2. Để viết được văn bản nghị luận về một vấn đề của đời sống, các em cần chú ý:
- Vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học mà bài viết nêu lên cần thiết thực và giàu ý nghĩa
- Người viết cần thể hiện rõ ý kiến của mình về vấn đề đã nêu lên.
- Vấn đề và ý kiến của người viết phải được làm sáng tỏ bằng các lí lẽ và bằng chứng phong phú, chính xác, có sức thuyết phục,...
- Ý kiến, lí lẽ và bằng chứng cần có quan hệ chặt chẽ, tập trung làm rõ vấn đề; giữa các đoạn văn trong thân bài cần có câu chuyển đoạn.