Sơn Tinh - Thủy Tinh

Nội dung lý thuyết

Sơn Tinh - Thủy Tinh

                           - Nguyễn Nhược Pháp -

I. Đọc, tìm hiểu chung văn bản

1. Tác giả

- Nguyễn Nhược Pháp ( sinh năm 1914 - mất năm 1938) 

- Là nhà thơ trữ tình của Việt Nam, con trai của nhà báo, dịch giả, học giả Nguyễn Văn Vĩnh.

- Ông sinh ra tại Hà Nội.

b. Sáng tác văn chương

- Ông làm thơ từ năm 18 tuổi. Tác phẩm đã đăng trên các báo L’Annam nouveau, Tinh hoa, Đông Dương tạp chí, Nhật Tân, Hà Nội báo…

- Ngày xưa là thi phẩm đầu tay của Nguyễn Nhược Pháp. Bản sách in lần đầu do Nguyễn Dương xuất bản tại Hà Nội năm 1935.

- Tác phẩm thứ hai và là tác phẩm Cuối cùng của Nguyễn Nhược Pháp có tên Người học vẽ (kịch), do nhà in Trung Bắc Tân Văn xuất bản tại Hà Nội năm 1936.

- Theo một số tư liệu gia đình, Nguyễn Nhược Pháp viết khoảng trên 10 truyện ngắn. Ba truyện ngắn là Tình trẻ thơ, Mẹ và con, Bức thư được chọn vào tuyển tập Hoa một mùa

- Ngoài thi phẩm “Chùa Hương”, Nguyễn Nhược Pháp còn có những bài thơ khá nổi tiếng khác như “Tay Ngà” và “Sơn Tinh Thủy Tinh”

2. Tác phẩm

a. Thể thơ

- Thể thơ của Bài thơ Sơn Tinh, Thủy Tinh là Thất ngôn.

b. Phương thức biểu đạt

- Văn bản sử dụng phương thức tự sự

c. Tóm tắt

Bài thơ kể về đời vua Hùng thứ mười tám có cô công chúa tên là Mị Nương xinh đẹp tuyệt trần. Khi biết tin vua Hùng kén rể cho công chúa Mị Nương trong đó Sơn Tinh và Thủy Tinh cùng tới cầu hôn. Vua không biết chọn ai bèn ra điều kiện ai đem sính lễ theo ý vua đến trước sẽ được cưới Mị Nương. Sơn Tinh đến trước, và rước được Mị Nương về núi. Thủy Tinh đến sau, đùng đùng nổi giận, dâng nước đánh Sơn Tinh. Sơn Tinh thắng, Thủy Tinh rút quân nhưng hằng năm vẫn làm bão lũ đánh Sơn Tinh.

II. Đọc, khám phá văn bản

Bài thơ Sơn Tinh - Thuỷ Tinh của Nguyễn Nhược Pháp là một tác phẩm nổi tiếng trong văn học Việt Nam, thể hiện sự hòa quyện giữa các yếu tố văn học, tôn giáo và lịch sử trong một cách tinh tế và hoàn hảo.

- Nội dung hiện thực của bài được thể hiện bằng cách đưa ra một hình ảnh về những vùng đất trũng thấp, bị nhấn chìm dưới mặt nước khi trời mưa lớn. Nhưng trong đó lại chứa đựng sự rực rỡ và sức sống, đó là sự xuất hiện của hai linh vật là Sơn Tinh và Thuỷ Tinh. Nhờ sự giao hợp giữa hai vị thần này, vùng đất trũng thấp lại trở thành đất sản sinh ra rất nhiều hoa màu sắc và cỏ cây phong phú, tạo ra một cảnh đẹp mê hồn.

- Nội dung tư tưởng của bài thơ là phản ánh tình yêu thiên nhiên và tôn giáo của con người. Với đói mắt của một người yêu thiên nhiên, tác giả viết về vẻ đẹp tràn đầy sức sống của thế giới tự nhiên và nói lên khát khao của con người muốn sống hòa hợp với thiên nhiên.

- Trong bài thơ, Sơn Tinh và Thuỷ Tinh là hai vị thần tượng trưng cho hai yếu tố trái ngược nhau nhưng lại hòa quyện lại với nhau. Điều này thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng của con người đối với các mặt trái ngược trong cuộc sống, và mong muốn đem lại sự cân bằng và hài hòa cho mọi thứ.

- Điểm đặc biệt của bài thơ này là kết thúc của nó khi tác giả lấy đúng từ "yêu" để diễn tả rất chân thành tình cảm của mình với thiên nhiên. Bài thơ không chỉ đơn thuần là một tác phẩm văn học, nó còn là một bức tranh tinh tế về tình cảm con người đối với thiên nhiên và hy vọng đem lại sự sống động cho con người.

 III. Tổng kết

1. Giá trị nội dung

- Bài thơ “Sơn Tinh, Thủy Tinh” là câu chuyện tưởng tượng kì ảo để nhân dân ta giải thích hiện tượng bão, lũ lụt và thể hiện sức mạnh ước mong của người Việt cổ muốn chinh phục thiên tai.

- Đồng thời suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng.

2. Giá trị nghệ thuật

Với thể thơ thất ngôn cùng với giọng thơ linh hoạt, lôi cuốn Nguyễn Nhược Pháp đã thành công xây dựng bài thơ Sơn Tinh, Thủy Tinh kết hợp với các biện pháp nghệ thuật liệt kê, từ láy đã làm cho bài thơ lôi cuốn người đọc.