Ống Cu lít giơ, bước sóng tia Rơn ghen
Nội dung lý thuyết
Các phiên bản khác1. Ống Rơn-ghen
a) Cấu tạo:
Ống Rơn-ghen là một bình cầu (chứa khí áp suất thấp - gọi là khí kém) bên trong có 3 điện cực:
- Catốt có dạng chỏm cầu có tác dụng làm các electron bật ra tập trung tại tâm của bình cầu.
- Anốt là điện cực dương ở phía đối diện với catốt ở thành bình bên kia.
- Đối catốt là một điện cực (thường được nối với anốt). Ở bề mặt của đối catốt là một kim loại có nguyên tử lượng lớn và khó nóng chảy.
- Ống Rơn-ghen được chế tạo thành ống phóng điện tử Cu-lit-giơ (Coolidge): Là một ống thủy tinh bên trong là chân không, gồm một dây nung bằng vonfam và hai điện cực
b) Hoạt động:
Đặt vào giữa anốt và catốt một hiệu điện thế không đổi (khoảng vài chục kV) thì electron bứt ra từ catốt được tăng tốc rất mạnh. Khi đập vào đối âm cực, các electron bị đột ngột hãm lại và làm phát ra tia X. Người ta gọi tia X là bức xạ hãm.
2. Tính bước sóng tia Rơn-ghen
- Electron bứt ra khỏi catốt được tăng tốc trong điện trường tạo bởi hiệu điện thế \(U_{AK}\) thu được động năng bằng công của lực điện trường: \(W_đ=A_{AK}=e.U_{AK}\)
- Khi electron đập vào đối catốt, tương tác với hạt nhân ở đối catốt sẽ phát ra 1 bức xạ có năng lượng \(\varepsilon\le W_đ\)
- \(\Rightarrow \dfrac{hc}{\lambda}\le e.U_{AK}\) \(\Rightarrow \lambda \ge\dfrac{hc}{e.U_{AK}}\) \(\Rightarrow\boxed{ \lambda_{min} =\dfrac{hc}{e.U_{AK}}}\)