Lớp Lưỡng cư - Bài 37. Đa dạng và đặc điểm chung của lớp Lưỡng cư

1. Đa dạng về thành phần loài

- Trên thế giới có khoảng 4 nghìn loài lưỡng cư. Ở Việt Nam đã phát hiện được 147 loài.

- Đặc điểm:

+ Chúng đều có da trần (thiếu vảy), luôn luôn ẩm ướt và dễ thấm nước.

+ Sinh sản thường lệ thuộc vào môi trường nước ngọt.

- Lưỡng cư được chia làm 3 bộ: bộ Lưỡng cư có đuôi, bộ Lưỡng cư không đuôi, bộ Lưỡng cư không chân.

a. Bộ Lưỡng cư có đuôi

- Đại diện: cá cóc Tam đảo.

- Đặc điểm: có thân dài, đuôi dẹp hai bên, hai chi sau và hai chi trước dài tương đương nhau.

- Hoạt động chủ yếu vào ban đêm.

b. Bộ Lưỡng cư không đuôi

- Có số lượng loài lớn nhất trong lớp lưỡng cư.

- Đại diện: ếch đồng, ếch cây, ễnh ương và cóc nhà.

- Đặc điểm: có thân ngắn, hai chi sau dài hơn hai chi trước.

- Đa số hoạt động ban đêm.

c. Bộ Lưỡng cư không chân​

- Đại diện: ếch giun.

- Đặc điểm: thiếu chi, có thân dài giống như giun, song có mắt, miệng có răng và có kích thước lớn hơn giun.

- Hoạt động cả ban đêm lẫn ban ngày. Sống chiu luồn trong hang. 

2. Đa dạng về môi trường sống và tập tính

- Mỗi loài lưỡng cư có đặc điểm về nơi sống, hoạt động và tập tính tự vệ khác nhau.

Một số đặc điểm sinh học của Lưỡng cư

3. Đặc điểm chung của lưỡng cư

- Môi trường sống đa dạng như dưới nước, trên cạn, trên cây, trong đất.

- Da trần, ẩm ướt.

- Di chuyển bằng 4 chi (trừ bộ Lưỡng cư không chân).

- Hô hấp bằng da và phổi.

- Tim 3 ngăn, 2 vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể là máu pha.

- Thụ tinh ngoài, trong môi trường nước.

- Nòng nọc phát triển qua biến thái.

- Là động vật biến nhiệt.

4. Vai trò của lưỡng cư

- Trong nông nghiệp: lưỡng cư giúp tiêu diệt sâu bọ phá hoại mùa màng về ban đêm, bổ sung cho hoạt động này của chim về ban ngày.

- Tiêu diệt vật trung gian gây bệnh như ruồi, muỗi, …

- Lưỡng cư có giá trị thực phẩm.

+ Bột cóc dùng làm thuốc suy dinh dưỡng ở trẻ em.

+ Nhựa cóc chế lục thần hoàn chữa thần kinh.

- Ếch đồng là vật thí nghiệm trong sinh lí học.

* Tuy nhiên, ngày nay số lượng lưỡng cư đang bị suy giảm rất nhiều trong tự nhiên do sắn bắt để làm thực phẩm, sử dụng thuốc trừ sâu và ô nhiễm môi trường.

 Biện pháp bảo vệ lưỡng cư:

- Nghiêm cấm săn bắt lưỡng cư để làm thực phẩm.

- Không sử dụng thuốc trừ sâu.

- Bảo vệ môi trường.