Nội dung lý thuyết
Các phiên bản khác- Luận điểm là ý kiến thể hiện tư tưởng quan điểm trong bài văn nghị luận.
- Đọc lại văn bản Chống nạn thất học (Bài 18) và trả lời câu hỏi:
❔ Câu hỏi:
a) Luận điểm chính của bài viết là gì? Luận điểm đó được nêu ra dưới dạng nào và cụ thể hóa thành những câu văn như thế nào?
b) Luận điểm đóng vai trò gì trong bài nghị luận?
Trả lời:
a) Luận điểm chính: chống nạn thất học.
b) Các câu văn cụ thể hóa ý chính:
+ Một trong những công việc phải thực hiện cấp tốc trong lúc này là nâng cao dân trí.
+ Mọi người Việt Nam phải hiểu biết quyền lợi của mình…biết viết chữ Quốc ngữ.
c) Luận điểm là linh hồn của bài viết, nó thống nhất các đoạn văn thành một khối.
Luận cứ là những lí lẽ, dẫn chứng làm cơ sở cho luận điểm, dẫn đến luận điểm như là kết luận của những lí lẽ và dẫn chứng đó. Luận cứ trả lời các câu hỏi: Vì sao phải nêu ra luận điểm? Nêu ra để làm gì? Luận điểm ấy có đáng tin cậy không?
❔ Câu hỏi:
a) Em hãy chỉ ra những luận cứ trong văn bản Chống nạn thất học và cho biết những luận cứ ấy đóng vai trò gì?
b) Muốn có sức thuyết phục thì luận cứ phải đạt yêu cầu gì?
Trả lời:
a) Các luận cứ:
- Nguyên nhân của việc thất học: Do chính sách ngu dân.
- Sự cần thiết của việc chống lại thất học: vì nay nước ta đã được độc lập, mọi người hiểu biết về quyền lợi của mình…
- Cách chống nạn thất học: những người đã biết dạy cho những người chưa biết chữ, người chưa biết hãy gắng sức mà học.
- Những luận cứ đóng vai trò là lí lẽ, dẫn chứng đưa ra làm cơ sở cho luận điểm.
b) Muốn có sức thuyết phục thì luận cứ cần phải: chân thật, đúng đắn, tiêu biểu.
Lập luận là cách lựa chọn, sắp xếp, trình bày luận cứ sao cho chúng là cơ sở vững chắc cho luận điểm.
❔ Câu hỏi:
Em hãy chỉ ra trình tự lập luận của văn bản Chống nạn thất học và cho biết lập luận như vậy tuân theo thứ tự nào và có ưu điểm gì?
Trả lời:
Trình tự lập luận của văn bản Chống nạn thất học: từ tình trạng đến yêu cầu và cách chống nạn thất học.
- Vì sao phải chống lại nạn thất học?
- Chống nạn thất học để làm gì?
- Chống nạn thất học bằng cách nào?
=> Ưu điểm của lập luận: chặt chẽ, hợp lí, giàu sức thuyết phục.
1. Mỗi bài văn nghị luận đều phải có luận điểm, luận cứ và lập luận. Trong mỗi bài văn có thể có một luận điểm chính và các luận điểm phụ.
2. Luận điểm là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm của bài văn được nêu ra dưới dạng hình thức câu khẳng định (hay phủ định), được diễn đạt sáng tỏ, dễ hiểu, nhất quán. Luận điểm là linh hồn của bài viết, nó thống nhất các đoạn văn thành một khối. Luận điểm phải đúng đắn, chân thật, đáp ứng nhu cầu thực tế thì mới có sức thuyết phục.
3. Luận cứ là lí lẽ, dẫn chứng đưa ra làm cơ sở cho luận điểm. Luận cứ phải chân thật, đúng đắn, tiêu biểu thì mới khiến cho luận điểm có sức thuyết phục.
4. Lập luận là cách nêu luận cứ để dẫn đến luận điểm. Lập luận phải chặt chẽ, hợp lí thì bài văn mới có sức thuyết phục.