Các lớp Cá - Bài 34. Đa dạng và đặc điểm chung của các lớp Cá

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

1. Đa dạng về thành phần loài và môi trường sống

Các loài cá trên thế giới rất đa dạng và phong phú về số lượng, môi trường sống.

Trên thế giới có khoảng 25.415 loài cá. Ở Việt Nam đã phát hiện 2.753 loài, trong đó có 2 lớp chính là lớp Cá sụn và lớp Cá xương. 

a. Lớp cá sụn

- Số loài: 850 loài.

- Môi trường sống: nước mặn và nước lợ.

- Đặc điểm:

+ Bộ xương bằng chất sụn, khe mang trần.

+ Da nhám.

+ Miệng nằm ở mặt bụng.

- Đại diện: cá nhám, cá đuối, ...

 

Cá nhám

Cá đuối

b. Cá xương

- Số loài: 24.565 loài.

- Môi trường sống: nước mặn, nước lợ, nước ngọt.

- Đặc điểm:

+ Bộ xương bằng chất xương.

+ Xương nắp mang che các khe mang.

+ Da phủ vảy xương có chất nhầy.

- Đại diện: cá chép, cá vền, …

- Một số loài cá sống ở những điều kiện khác nhau.

 

- Những loài cá sống ở trong những môi trường và điều kiện khác nhau thì có cấu tạo và tập tính sinh học khác nhau.

Bảng. Ảnh hưởng của điều kiện sống tới cấu tạo của loài cá

STT

Đặc điểm của môi trường

Đại diện

Hình dạng

Đặc điểm khúc đuôi

Đặc điểm vây

Khả năng di chuyển

1

Tầng mặt, thiếu nơi ẩn náu

Cá nhám

Thon dài

Khỏe

Bình thường

Nhanh

2

Tầng giữa và tầng đáy, nơi ẩn náu nhiều

Cá vền, cá chép

Tương đối ngắn

Yếu

Bình thường

Bơi chậm

3

Trong những hốc bùn đất ở đáy

Lươn

Rất dài

Rất yếu, nhỏ

Tiêu biến

Rất chậm (trườn)

4

Trên mặt đáy biển

Cá bơn, cá đuối

Dẹt, mỏng

Rất yếu, nhỏ

To hoặc nhỏ

Kém

@64252@@64253@

 

2. Đặc điểm chung của lớp cá

Đặc điểm môi trường sống

Sống hoàn toàn ở nước

Cơ quan di chuyển

Vây bơi

Cơ quan hô hấp

Mang

Hệ tuần hoàn

Tim (số ngăn)

2 ngăn

Máu trong tim

Đỏ thẫm

Máu nuôi cơ thể

Đỏ tươi

Số vòng tuần hoàn

1 vòng kín

Đặc điểm sinh sản

Đẻ trứng, thụ tinh ngoài

Nhiệt độ cơ thể

Động vật biến nhiệt

 

@64251@

3. Vai trò của cá

- Là nguồn thực phẩm thiên nhiên giàu đạm, nhiều vitamin, dễ tiêu hóa vì có hàm lượng mỡ thấp.

Ví dụ: thịt cá, trứng cá, vây cá nhám, nước nhám, … 

- Nguyên liệu làm thuốc chữa bệnh.

Ví dụ: dầu gan cá thu, cá nhám chứa nhiều vitamin A, D điều trị một số bệnh như khô mắt, bệnh còi xương. Chất tiết ra từ buồng trứng và nội quan của cá nóc dùng chế thuốc chữa bệnh thần kinh, xương khớp, …

- Cung cấp nguyên liệu dùng trong công nghiệp.

Ví dụ: da cá nhám dùng để đóng giày, làm bìa, cặp, túi xách, …

 - Cung cấp nguyên liệu dùng trong công nghiệp.

Ví dụ: xương cá, bã mắm dùng làm thức ăn nuôi gia súc, làm phân bón.

 - Đấu tranh tiêu diệt sâu bọ có hại.

Ví dụ: diệt sâu bọ, sâu hại lúa.

* Lưu ý: gan cá nóc rất độc, ăn vào có thể gây chết người.

 

@57217@@57219@