Bài 6: Thực hành lắp mạch điện bảng điện

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

Bài 6: Thực hành lắp mạch điện bảng điện

Tóm tắt lý thuyết

I - DỤNG CỤ, VẬT LIỆU VÀ THIẾT BỊ

1. Dụng cụ

Kìm cắt dây, kìm tuốt dây, khoan tay, dao, tua vít, bút thử điện.

2. Vật liệu và thiết bị

  • Thiết bị: Cầu chì, công tắc, ổ lấy điện, đui đèn, bóng đèn, dây dẫn điện.
  • Vật liệu: Bảng điện, băng dính, giấy giáp.

II - NỘI DUNG VÀ TRÌNH TỰ THỰC HÀNH

1. Tìm hiểu chức năng của bảng điện

Bảng điện là một phần của mạng điện trong nhà. Trên bảng điện thường lắp những thiết bị đóng cắt, bảo vệ và lấy điện của mạng điện.

Hình 1. Sự phân bố bảng điện trong mạng điện trong nhà

  • Trong đó:
    • (1), (3) Cầu chì tổng
    • (2) Công tơ điện
    • (4), (5) Bảng điện nhánh
    • (6) Cầu dao tổng
  • Bảng điện chính: (Hình 1)
    • Cung cấp điện cho toàn hệ thống điện trong nhà
    • Thường chỉ lắp cầu chì tổng, cầu dao tổng hoặc áp tô mát tổng
  • Bảng điện nhánh:
    • Cung cấp điện tới các đồ dùng điện
    • Thường lắp cầu chì, công tắc, ổ cắm, hộp số quạt…

Hình 2. Bảng điện nhánh

2. Vẽ sơ đồ mạch điện

a. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lý

Hình 3. Sơ đồ nguyên lí mạch điện bảng điện

  • Bảng điện gồm: 2 cầu chì, 1 công tắc 2 cực điều khiển 1 đèn  và 1 ổ cắm điện
  • Công tắc và cầu chì mắc nối tiếp với nhau và  nối với dây pha
  • Bóng đèn, ổ cắm mắc song song với nhau và nối với dây trung tính
b.  Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện

Một số lưu ý trước khi lắp đặt mạch điện:

  • Mục đích sử dụng: dùng để phân phối và điều khiển hợp lí nguồn năng lượng điện cho mạng điện và những đồ dùng điện
  • Vị trí lắp đặt bảng điện: gần cửa ra vào hoặc nơi thuận tiện nhất
  • Vị trí, cách lắp đặt các phần tử của mạch điện: cân đối, khoa học, thẩm mỹ, thuận tiện và hiệu quả sử dụng cao
  • Cần đặc biệt chú ý đến sự an toàn điện cho quá trình sử dụng

​Các bước vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện:

  • Bước 1. Vẽ đường dây nguồn
  • Bước 2. Xác định vị trí để bảng điện, bóng đèn
  • Bước 3. Xác định vị trí các thiết bị điện trên bảng điện
  • Bước 4. Vẽ nối đường dây dẫn điện theo sơ đồ nguyên lí

Bước 1. Vẽ đường dây nguồn

Bước 2. Xác định vị trí để bảng điện, bóng đèn

Bước 3. Xác định vị trí các thiết bị điện trên bảng điện

Bước 4. Vẽ nối đường dây dẫn điện theo sơ đồ nguyên lí

Bảng 1. ​Các bước vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện

3. Qui trình lắp mạch điện bảng điện

Hình 4. Qui trình lắp mạch điện bảng điện

Các công đoạn Nội dung công việc Dụng cụ Yêu cầu kĩ thuật
Bước 1. Vạch dấu

Bố trí thiết bị trên bảng điện

Vạch dấu các lỗ khoan

Thước, mũi vạch hoặc bút chì

Bố trí thiết bị hợp lí

Vạch dấu chính xác

Bước 2. Khoan lỗ bảng điện

Chọn mũi khoan cho lỗ luồn dây và lỗ vít

Khoan

Máy khoan

Mũi khoan

Khoan chính xác lỗ khoan

Lỗ khoan thẳng

Bước 3. Nối dây mạch điện

Nối dây các thiết bị điện trên bảng điện

Nối dây ra đèn

Kìm tuốt dây, kìm điện, băng dính

Nối dây đúng sơ đồ

Mối nối đúng yêu cầu kĩ thuật

Bước 4. Lắp đặt thiết bị điện vào bảng điện

Vít cầu chì, công tắc và ổ cắm vào các vị trí được đánh dấu trên bảng điện

Tua vít, kìm

Lắp thiết bị đúng vị trí

Các thiết bị được lắp chắc, đẹp

Bước 5. Kiểm tra

Nối nguồn

Vận hành thử mạch điện

Lắp đặt thiết bị và đi dây đúng sơ đồ mạch điện

Bút thử điện

Mạch điện đúng sơ đồ

Mạch điện làm việc tốt, đúng yêu cầu kĩ thuật

Bảng 2. Qui trình lắp mạch điện bảng điện

Bài tập minh họa

Câu 1 

Nêu đặc điểm, công dụng của sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện bảng điện.

Gợi ý trả lời:

  Đặc điểm Công dụng
Sơ đồ nguyên lí mạch điện bảng điện

Chỉ nêu lên mối liên hệ về điện giữa các phần tử

Để tìm hiểu nguyên lí làm việc của mạch điện

Sơ đồ lắp đặt mạch điện bảng điện

Thể hiện rõ vị trí lắp đặt của các phần tử

Dự trù vật liệu, lắp đặt, sửa chữa mạch điện

u 2 

Em hãy nêu các bước vẽ sơ đồ lắp đạt mạch điện?

Gợi ý trả lời:

​Các bước vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện:

  • Bước 1. Vẽ đường dây nguồn
  • Bước 2. Xác định vị trí để bảng điện, bóng đèn
  • Bước 3. Xác định vị trí các thiết bị điện trên bảng điện
  • Bước 4. Vẽ nối đường dây dẫn điện theo sơ đồ nguyên lí

Câu 3

Nêu quy trình lắp đặt mạch điện bảng điện.

Gợi ý trả lời:

Quy trình lắp đặt mạch điện bảng điện:

  • Bước 1. Vạch dấu
  • Bước 2. Khoan lỗ bảng điện
  • Bước 3. Nối dây mạch điện
  • Bước 4. Lắp đặt thiết bị điện vào bảng điện
  • Bước 5. Kiểm tra

Lời kết

Hi vọng với bài thực hành lắp đặt mạch điện bảng điện ở trên các em sẽ vẽ được sơ đồ lắp đặt mạch điện bảng điện, hiểu được các quy trình lắp đặt mạch điện bảng điện; thực hiện được các thao tác lắp đặt được bảng điện gồm 2 cầu chì, 1 ổ cắm điện, 1 công tắc điều khiển 1 bóng đèn theo đúng quy trình và yêu cầu kĩ thuật,...