Bài 43. Thực hành: Tính chất của Hiđrocacbon

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

I. TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM

1. Thí nghiệm 1: Điều chế axetilen

Tiến hành: Lắp một ống nghiệm có nhánh vào giá thí nghiệm, chuẩn bị nút cao su vừa với miệng ống nghiệm có kèm ống nhỏ giọt (Hình 1).

Cho vào ống nghiệm có nhánh 1 - 2 mẩu đất đèn CaC2 (bằng hạt ngô). Đậy miệng ống nghiệm có nhánh bằng ống cao su có ống nhỏ giọt. Nhỏ từng giọt nước từ ống nhỏ giọt vào ống nghiệm, nước chảy xuống phản ứng với đất đèn sinh ra khí axetilen.

Hình 1

Sau một thời gian, lấy một ống nghiệm chứa đầy nước, úp ngược ống nghiệm vào đựng nước. Luồn đầu ra của ống dẫn khí vào miệng ống nghiệm chứa nước.

Hiện tượng: Khí axetilen sinh ra không tan trong nước và chiếm chỗ của nước trong ống nghiệm, khi ống nghiệm đầy khí lấy ống nghiệm ra, dùng nút cao su đậy miệng ống nghiệm lại.

CaC2   +   2H2O   →  Ca(OH)2   +    C2H2​ 

2. Thí nghiệm 2: Tính chất của axetilen

a. Tác dụng với dung dịch brom

  • Tiến hành: Điều chế axetilen tương tự như thí nghiệm 1, sau đó dẫn ống dẫn khí axetilen xục vào dung dịch ống nghiệm đựng khoảng 2 ml dung dịch brom. Quan sát hiện tượng xảy ra.

  • Hiện tượng: Màu da cam của dung dịch brom nhạt dần rồi mất màu hoàn toàn do axetilen phản ứng với brom:

C2H2    +    Br2    →    C2H2Br2

C2H2Br2    +    Br2    →    C2H2Br4

b. Tác dụng với oxi (phản ứng cháy)

  • Châm lửa đốt khí axetilen thoát ra ở phần đầu ống dẫn khí thủy tinh. Quan sát ngọn lửa.

Lưu ý: Trước khi đốt cháy axetilen, phải cho phản ứng giữa đất đèn và nước xảy ra khoảng vài giây để axetilen sinh ra đẩy hết phần không khí có trong ống nghiệm, tránh hiện tượng nổ khí đốt.

  • Hiện tượng: Khí C2H2 cháy tạo ngọn lửa sáng, đi kèm có muội than bốc lên tạo thành một cột đen.

2C2H2   +   5O2   →   4CO2    +   2H2O

3. Thí nghiệm 3: Tính chất vật lí của benzen 

Tiến hành: Dùng ống nhỏ giọt cho khoảng 1 ml benzen vào ống nghiệm chứa 2 ml nước cất. Lắc kĩ, sau đó để yên trên giá thí nghiệm, quan sát chất lỏng trong ống nghiệm. Sau đó thêm tiếp khoảng 2 ml brom lỏng vào ống nghiệm, lắc kĩ rồi cũng để yên trên giá rồi quan sát chất lỏng trong ống nghiệm.

Benzen là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước, không tan trong nước, nổi lên trên ống nghiệm.

Cho dung dung dịch brom loãng vào, benzen hòa tan brom thành dung dịch màu vàng nâu nổi lên trên, chứng tỏ benzen dễ hòa tan brom.

Lưu ý: Benzen và brom đều là những chất độc nên phải hết sức cẩn thận khi thực hiện thí nghiệm. Có thể thay thế dung dịch brom bằng dung dịch iot, thí nghiệm cũng rõ và an toàn hơn.

II. VIẾT BẢN TƯỜNG TRÌNH

STTTên thí nghiệmCách tiến hànhHiện tượngGiải thích, PTHH
1Điều chế axetilen

Lắp một ống nghiệm có nhánh vào giá thí nghiệm, chuẩn bị nút cao su vừa với miệng ống nghiệm có kèm ống nhỏ giọt.

Cho vào ống nghiệm có nhánh 1 - 2 mẩu đất đèn CaC2 (bằng hạt ngô). Đậy miệng ống nghiệm có nhánh bằng ống cao su có ống nhỏ giọt. Nhỏ từng giọt nước từ ống nhỏ giọt vào ống nghiệm.

Sau một thời gian, lấy một ống nghiệm chứa đầy nước, úp ngược ống nghiệm vào đựng nước. Luồn đầu dẫn thủy tinh vào miệng ống nghiệm chứa nước.

Có khí không màu đẩy và chiếm chỗ của nước trong ống nghiệm.

Khí axetilen sinh ra không tan trong nước, chiếm chỗ của nước trong ống nghiệm.

CaC2   +   2H2O   →  Ca(OH)2   +  C2H2​ 

2

Tính chất của axetilen

(Tác dụng với dung dịch brom)

Điều chế axitlen bằng cách thủy phân đất đèn sau đó dẫn khí axetilen vào dung dịch nước brom.Màu da cam của dung dịch brom nhạt dần rồi mất màu hoàn toàn.

Axetilen phản ứng với brom:

C2H2    +    Br2    →    C2H2Br2

C2H2Br2    +    Br2    →    C2H2Br4

Tính chất của axetilen

(Tác dụng với oxi)

Thủy phân đất đèn rồi châm lửa đốt khí axetilen thoát ra ở phần đầu ống dẫn khí thủy tinh. Khí C2H2 cháy tạo ngọn lửa sáng, tỏa nhiều nhiệt, đi kèm có muội than bốc lên tạo thành một cột đen.2C2H2   +   5O2   →   4CO2    +   2H2O
3Tính chất vật lí của benzenDùng ống nhỏ giọt cho khoảng 1 ml benzen vào ống nghiệm chứa 2 ml nước cất. Lắc kĩ, sau đó để yên trên giá thí nghiệm, quan sát chất lỏng trong ống nghiệm. Sau đó thêm tiếp khoảng 2 ml brom lỏng vào ống nghiệm, lắc kĩ rồi cũng để yên trên giá rồi quan sát chất lỏng trong ống nghiệm.

Benzen không tan trong nước, nhẹ hơn nước và nổi lên trên mặt nước, dung dịch tách làm 2 lớp.

Benzen hòa tan brom thành dung dịch màu vàng nâu nổi lên trên.

Do tính chất vật lí riêng của benzen.

Trong quá trình học tập, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các em hãy để lại câu hỏi ở mục hỏi đáp để cùng thảo luận và trả lời nhé. Chúc các em học tốt!