Bài 39. Chứng minh cơ thể sinh vật là một thể thống nhất

I - Mối quan hệ giữa tế bào với cơ thể và môi trường

Mọi cơ thể sống từ đơn bào đến đa bào đều được cấu tạo từ tế bào. Sự thống nhất về mặt cấu trúc trong cơ thể đa bào thể hiện qua các cấp độ tổ chức tế bào - mô - cơ quan - hệ cơ quan - cơ thể. 

Phần lớn hoạt động sống của cơ thể diễn ra ở tế bào, ngay cả khi cơ thể cấu tạo chỉ từ một tế bào thì chúng vẫn đảm bảo đầy đủ các chức năng sống. Cơ thể đơn bào có màng tế bào giúp bảo vệ các thành phần bên trong tế bào và ngăn cách với môi trường bên ngoài, đồng thời thực hiện quá trình trao đổi chất với môi trường bên ngoài. 

Cơ thể trao đổi chất với môi trường, sau đó chuyển đến tế bào để thực hiện trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng, giúp tế bào lớn lên, sinh sản, cảm ứng. Song song với quá trình đó, các hoạt động sống được thực hiện ở cấp độ cơ thể.

Trong cơ thể đa bào, mỗi loại tế bào thực hiện chức năng nhất định thông qua các tổ chức mô, cơ quan, hệ cơ quan. Đồng thời các tổ chức phối hợp hoạt động chặt chẽ giúp cơ thể thực hiện các hoạt động sống nhịp nhàng. 

II - Mối quan hệ giữa các hoạt động sống trong cơ thể 

Tất cả các cơ thể sống đều có những đặc trưng nhất định để phân biệt với các dạng không sống khác, bao gồm: trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng, sinh trưởng và phát triển, cảm ứng, sinh sản. Mọi hoạt động sống của cơ thể là tổng hợp các hoạt động sống của tế bào. Các hoạt động sống trong cơ thể có mối quan hệ qua lại lẫn nhau, đảm bảo sự thống nhất toàn vẹn giúp cơ thể tồn tại và phát triển. 

❗Em có biết?

Ung thư phổi là một căn bệnh, khi người mắc bệnh này, một số tế bào ở phổi phát triển không kiểm soát và lan sang toàn lá phổi hoặc các mô, cơ quan khác trong cơ thể. Hậu quả làm phá vỡ mối quan hệ giữa các hoạt động sống trong cơ thể. Đây là một trong những nguyên nhân gây tử vong trên toàn thế giới. 

1. Tế bào vừa là đơn vị cấu trúc, vừa là đơn vị chức năng của cơ thể sống. Mọi hoạt động sống trong cơ thể sinh vật đều diễn ra trong tế bào, giúp cho cơ thể sinh trưởng, phát triển và thích nghi với môi trưởng ngoài. 

2. Cơ thể sinh vật là một thể thống nhất thể hiện ở mối quan hệ giữa tế bào - cơ thể - môi trường và mối quan hệ giữa các hoạt động sống trong cơ thể.