Bài 30. Truyền tin qua xináp
Nội dung lý thuyết
1. Khái niệm Xinap
- Xinap là nơi tiếp xúc giữa tế bào thần kinh với tế bào thần kinh hoặc với các tế bào khác như: tế bào cơ, tế bào tuyến … có vai trò dẫn truyền xung thần kinh.
- Có 2 loại xinap: xinap điện và xinap hóa học.
.png)
Hình 1. Các kiểu xinap
2. Cấu tạo Xinap
- Xinap gồm màng trước, màng sau, khe xinap và chuỳ xinap. Chùy xinap có các bọc chứa chất trung gian hóa học.
- Chất trung gian hóa học phổ biến nhất ở thú là axêtincôlin và norađrênalin
.png)
Hình 2. Cấu tạo xinap
3. Quá trình truyền tin qua xinap
- Quá trình truyền tin qua xinap gồm các giai đoạn sau:
- Xung thần kinh lan truyền đến chùy xináp làm Ca2+ đi vào trong chuỳ xináp.
- Ca2+ làm cho các bọc chứa chất trung gian hoá học gắn vào màng trước và vỡ ra. Chất trung gian hoá học đi qua khe xináp đến màng sau.
- Chất trung gian hoá học axetycolin gắn vào thụ thể ở màng sau xináp làm xuất hiện điện thế hoạt động ở màng sau. Điện thế hoạt động (xung thần kinh) hình thành và lan truyền đi tiếp.
- Vì màng sau của xinap không có chất axetyncolin, còn màng trước thì không có các thụ thể nên xung thần kinh chỉ truyền một chiều.
.png)
Hình 3. Chu trình của Acetylcholin