Bài 3. Một số vấn đề mang tính toàn cầu

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

 MỘT SỐ VẤN ĐỀ MANG TÍNH TOÀN CẦU

 

I. Dân số

1. Bùng nổ dân số

- Dân số thế giới tăng nhanh, nhất là nửa sau thế kỷ XX.
- Dân số bùng nổ hiện nay chủ yếu ở các nước đang phát triển (chiếm 80% dân số và 95% số dân gia tăng hàng năm của thế giới).
- Dân số tăng nhanh gây sức ép nặng nề đối với tài nguyên môi trường, phát triển kinh tế chất lượng cuộc sống.

Bảng số liệu về tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên trung bình năm của thế giới và các nhóm nước qua các giai đoạn (Đơn vị: %)

Nhóm nước

Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên các giai đoạn

1960-1965

1965-1970

1985-1990

1990-1995

1995-2000

2010-2015

Thế giới

1,9

2,1

1,6

1,5

1,4

1,2

Các nước phát triển

1,2

0,8

0,6

0,2

0,2

0,1

Các nước đang phát triển

2,3

2,6

1,9

1,9

1,7

1,4

2. Già hóa dân số

- Dân số thế giới có xu hướng già đi
     + Tỉ lệ người < 15 tuổi giảm.
     + Tỉ lệ > 65 tuổi tăng.

Bảng số liệu về cơ cấu dân số theo nhóm tuổi của thế giới và các nhóm nước năm 2000 và 2015 (Đơn vị: %)

Nhóm nước

Năm 2000

Năm 2015

0-14

15-64

65 trở lên

0-14

15-64

65 trở lên

Thế giới

30,2

63,0

6,8

26,1

65,6

8,3

Các nước phát triển

18,2

67,5

14,3

16,4

66,0

17,6

Các nước đang phát triển

33,1

61,9

5,0

28,1

65,5

6,4

- Hậu quả của cơ cấu dân số già
     + Thiếu lao động.
     + Chi phí phúc lợi cho người già tăng.

II. Môi trường

1. Biến đổi khí hậu toàn cầu và suy giảm tầng ôdôn

- Lượng CO2 tăng →  hiệu ứng nhà kính tăng→ nhiệt độ Trái đất tăng.
- Khí thải từ sản xuất công nghiệp và sinh hoạt → mưa axit→ tầng ôzôn mỏng và thủng.

2. Ô nhiễm môi trường nước ngọt, biển và đại dương

- Chất thải công nghiệp và sinh hoạt chưa xử lí  đổ trực tiếp vào sông hồ → ô nhiễm → thiếu nước sạch.
- Chất thải công nghiệp chưa xử lí → đổ trực tiếp vào sông biển, đắm tàu, rửa tàu, tràn dầu
→ môi trường biển chịu nhiều tổn thất.

3. Suy giảm đa dạng sinh học

- Khai thác thiên nhiên quá mức→ sinh vật bị tuyệt chủng hoặc sắp tuyệt chủng → mất nhiều loài sinh vật, gen di truyền, thực phẩm, thuốc, nguyên liệu sản xuất …

III. Một số vấn đề khác

Xung đột sắc tộc, xung đột tôn giáo và nạn khủng bố trở thành mối đe dọa trực tiếp tới ổn định hòa bình của thế giới.