Bài 26. Thực hành về hô hấp tế bào ở thực vật thông qua sự nảy mầm của hạt

I. Chuẩn bị

• Dụng cụ: Bình thủy tinh 500 mL, bông gòn, dây kim loại, nến, nhiệt kế có vạch chia độ, hộp nhựa/ thùng xốp, bình tam giác có nút và ống dẫn, cốc, bình đựng nước cất, ống nghiệm, ống đun nước siêu tốc, xoong, bếp đun.
• Hóa chất: Nước vôi trong, nước cất.
• Mẫu vật: 400 g hạt (thóc, đỗ xanh, hạt ngô, ...), mùn cưa hoặc xơ dừa.

II. Cách tiến hành

1. Thí nghiệm 1: Chứng minh nhiệt lượng được tạo ra trong quá trình hô hấp tế bào

• Bước 1: 
  • Ngâm 100 gram hạt trong cốc nước ấm (khoảng 40 ^oC) từ 4 - 12 giờ (tùy loại hạt), vớt ra để nguội, sau đó cho vào bình thủy tinh A.
  • Luộc chín 100 gram hạt, để nguội, sau đó cho hạt đã luộc vào bình thủy tinh B.
• Bước 2: Đặt vào mỗi bình một nhiệt kế, dùng bông gòn ẩm đặt vào miệng mỗi bình để cố định nhiệt kế.
• Bước 3: Tiếp tục cho 2 bình thủy tinh này vào hai hộp nhựa (hoặc thùng xốp) chứa mùn cưa và theo dõi nhiệt độ của nhiệt kế trong 4 - 6 giờ.
• Bước 4: Quan sát, ghi hiện tượng và kết luận về sự chuyển hóa năng lượng diễn ra trong quá trình hạt nảy mầm.

Lưu ý:

• Nếu không có mùn cưa hoặc thùng xốp, có thể dùng bình giữ nhiệt thay cho các bình thủy tinh để hạn chế sự thất thoát nhiệt ra môi trường.
• Cẩn thận khi thực hiện thao tác cắm nhiệt kế vào bình thủy tinh.

2. Thí nghiệm 2: Chứng minh hô hấp tế bào hấp thụ khí oxygen và thải khí carbon dioxide

• Bước 1: Ngâm 200 gram hạt trong nước ấm (khoảng 40 ^oC) từ 4 - 12 giờ (tùy loại hạt).
• Bước 2: Sau 4 - 12 giờ, vớt hạt, chia đôi và cho vào hai bình thủy tinh C và D (có lót bông ẩm).
• Bước 3: Khi hạt bắt đầu nảy mầm, đậy kín các bình thủy tinh và để vào chỗ tối một ngày.
• Bước 4: Ở bình C: Nhẹ nhàng mở nút bình, đưa nến đang cháy vào. Quan sát hiện tượng với cây nến.
• Bước 5: Ở bình D: Cho đầu ngoài ống dẫn của bình tam giác vào ống nghiệm có chứa nước vôi trong. Sau đó, rót nước từ từ, từng ít một qua ống dẫn vào bình chưa hạt. Nước sẽ đẩy không khí từ bình vào ống nghiệm. Quan sát hiện tượng xảy ra trong ống nghiệm.

Cung cấp thông tin: Dung dịch nước vôi trong khi hấp thụ khí carbon dioxide sẽ chuyển thành màu trắng đục.

3. Báo cáo kết quả thực hành

BÁO CÁO THỰC HÀNH

Nội dung thực hành: Thực hành về hô hấp tế bào ở thực vật thông qua sự nảy mầm của hạt

Họ và tên: ...............................................................................

Học sinh lớp: ................ Trường: ...........................................

1. Câu hỏi/ Vấn đề nghiên cứu:

• Chứng minh nhiệt lượng được tạo ra trong quá trình hô hấp tế bào.
• Chứng minh hô hấp tế bào hấp thụ khí oxygen và thải khí carbon dioxide.

2. Giả thuyết nghiên cứu (hoặc dự đoán)

• Có sự tỏa nhiệt trong quá trình hô hấp tế bào.
• Có sự hấp thụ khí oxygen và thải khí carbon dioxide trong quá trình hô hấp tế bào,

3. Kế hoạch thực hiện

Tùy từng nhóm HS, có thể thiết kế bản thực hiện và theo dõi thực hành theo gợi ý sau

4. Kết quả thực hiện

Học sinh các nhóm ghi nhận kết quả thí nghiệm (hình ảnh hoặc mô tả bằng lời).

5. Kết luận

Trong quá trình hô hấp tế bào, xảy ra hiện tượng:

• Tỏa nhiệt
• Hấp thụ khí oxygen, thải khí carbon dioxide