Năm 1999, Khuê Văn Các trong khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám được chọn là biểu tượng của Thủ đô Hà Nội. Chia sẻ hiểu biết của em về công trình kiến trúc này.
Bài 13: Văn Miếu – Quốc Tử Giám
Khởi động (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 59)
Thảo luận (1)
Câu hỏi 1 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 59)
Xác định vị trí của một số công trình kiến trúc tiêu biểu trong khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám trên sơ đồ hình 2.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiVị trí của một số công trình kiến trúc tiêu biểu:
- Cổng văn miếu được xây dựng phía ngoài cùng tiếp đến là Khuê Văn Các tiếp theo là các Bia tiến sĩ vào trong là khu Đại Thành và cuố cùng là Khu Thái Học nằm sâu bên trong thành
- Quốc Tử Giám nằm sau Văn Miếu, là khu Thái Học gồm nhà Hậu Đường. Đây là nơi học tập của các hoàng tử, con gia đình quý tộc, quan lại và những người giỏi trong nước.
Bia tiến sĩ:
Nơi đây ghi danh 1.307 vị Tiến sĩ của 82 khoa thi từ triều Lê (từ khoa thi 1442 đến thời Nguyễn). Bia Tiến Sĩ được chạm khắc tinh xảo bằng loại đá xanh trên lưng rùa tượng trưng cho sự biết ơn, tôn trọng tới các bậc kì tài của đất nước. Khu thứ tư trong nội tự Văn Miếu Quốc Tử Giám là là sân Đại bái. Trước đây nơi này thờ bài vị của 72 học trò xuất sắc của Khổng tử và thầy giáo nổi tiếng Chu Văn An.
- Ý nghĩa của việc ghi danh những người đỗ Tiến sĩ: nhằm khuyến khích tinh thần hiếu học trong nhân dân.
(Trả lời bởi Anh Lê Quốc Trần)
Câu hỏi 2 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 59)
Đọc thông tin và quan sát các hình từ 3 đến 5, em hãy:- Mô tả kiến trúc, chức năng của một trong những công trình: Văn Miếu, Quốc Tử Giám, Bia Tiến sĩ.- Nêu ý nghĩa của việc ghi danh những người đỗ Tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Đọc tiếp
Đọc thông tin và quan sát các hình từ 3 đến 5, em hãy:
- Mô tả kiến trúc, chức năng của một trong những công trình: Văn Miếu, Quốc Tử Giám, Bia Tiến sĩ.
- Nêu ý nghĩa của việc ghi danh những người đỗ Tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Thảo luận (2)Hướng dẫn giảiTham khảo:
Khuê Văn Các: được xây dựng vào năm 1805, có 8 mái, 2 tầng và một nóc ở trên. Các cửa sổ tròn của gác Khuê Văn tượng trưng cho bầu trời, Bốn mặt của Khuê Văn Các có các câu đối ca ngợi nền văn hóa dân tộc.
Nhà bia Tiến sĩ: được chia thành 2 dãy, gồm 82 tấm bia tương ứng với 82 khoa thi. Nội dung những tấm bia khắc tên, quê quán của các tiến sĩ qua các kì thi. Nhà bia Tiến sĩ được lập nhằm tôn vinh nhân tài và khuyến khích việc học tập trong toàn dân.
Cảm nghĩ về truyền thống hiếu học: Học là quá trình lĩnh hội, tiếp thu tri thức của con người, chính vì thế mỗi cá nhân chúng ta luôn luôn có tinh thần ham học hỏi, luôn cố gắng rèn luyện để phát triển cho bản thân, là người công dân có ích cho gia đình và cho xã hội. Chính vì thế có thể thấy rằng, tinh thần hiếu học của nhân dân ta thật vô cùng đáng quý, đáng trân trọng. Tấm lòng hiếu học hiểu theo nghĩa đen là tinh thần ham học hỏi, luôn rèn luyện hết mình vì sự phát triển của tương lai, đất nước, mở mang những nguồn tri thức mới cho cá nhân, là người công dân có ích cho xã hội. Hiếu học là truyền thống lâu đời của dân tộc ta, nó biểu hiện những truyền thống cao đẹp của dân tộc, truyền thống hiếu học biểu hiện ở việc luôn ham học hỏi, sáng tạo để tích lũy lấy kinh nghiệm cho bản thân, gia đình và xã hội.
(Trả lời bởi Anh Lê Quốc Trần)
Câu hỏi 1 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 61)
Đọc thông tin và quan sát các hình 6, 7, em hãy kể tên một số hoạt động được tổ chức ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám nhằm tôn vinh truyền thống hiếu học của dân tộc.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
Một số hoạt động được tổ chức ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám nhằm tôn vinh truyền thống hiếu học của dân tộc:
+ Cuộc thi Trạng nguyên nhỏ tuổi.
+ Lễ khen thưởng học sinh giỏi tiêu biểu của thành phố Hà Nội;
+ Lễ tuyên dương Thủ khoa xuất sắc tốt nghiệp các trường đại học, học viện trên địa bàn Thủ đô Hà Nội.
+ Lễ phong hàm Giáo sư, phó giáo sư.
(Trả lời bởi Thanh An)
Câu hỏi 2 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 61)
Theo em, cần làm gì để giữ gìn và phát huy giá trị di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
- Để giữ gìn và phát huy giá trị di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám, chúng ta cần:
+ Làm tốt công việc bảo tồn, tu bổ di tích.
+ Tuyên truyền, quảng bá về khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
+ Tuyên truyền, giáo dục để nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân.
(Trả lời bởi Thanh An)
Luyện tập 1 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 61)
Lập và hoàn thiện bảng (theo gợi ý dưới đây) về các công trình tiêu biểu của di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
(Trả lời bởi Thanh An)
Tên công trình
Chức năng
Văn Miếu
- Là nơi thờ Khổng Tử và các học trò của ông.
Quốc Tử Giám
- Là nơi học tập của các hoàng tử, con gia đình quý tộc, quan lại và những người giỏi trong nước (thời phong kiến).
Bia Tiến sĩ
- Vinh danh những người đỗ đạt cao.
- Khuyến khích tinh thần hiếu học trong nhân dân.
Luyện tập 2 (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 61)
Đề xuất một số việc nên làm và không nên làm để góp phần gìn giữ và phát huy giá trị của Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiTham khảo!
- Những việc nên làm:
+ Bảo tồn, tu bổ di tích.
+ Tuyên truyền, quảng bá về khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
+ Tuyên truyền, giáo dục để nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân.
- Những việc không nên làm:
+ Phá hoại cảnh quan, vứt rác bừa bãi tại khu di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám.
+ Xâm phạm các hiện vật, công trình kiến trúc tại khu di tích (ví dụ: hành động xoa đầu rùa; khắc tên, viết/ vẽ bậy,… tại di tích).
(Trả lời bởi Thanh An)
Vận dụng (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 61)
Chọn một trong hai nhiệm vụ:
1. Đóng vai là hướng dẫn viên du lịch, hãy giới thiệu với bạn về khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
2. Hãy chia sẻ cảm nghĩ của em về truyền thống hiếu học của dân tộc sau khi tìm hiểu về Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Thảo luận (2)Hướng dẫn giảiTham khảo:
1. Văn Miếu được xây dựng năm 1070 dưới thời vua Lý Thánh Tông, là nơi thờ Khổng Tử, Chu Công và Tứ phối. Đến năm 1076, vua Lý Nhân Tông cho lập thêm Quốc Tử Giám bên cạnh là trường đại học dành riêng cho con vua và các gia đình quý tộc. Đến thời vua Trần Thái Tông, Quốc Tử Giám được đổi tên thành Quốc học viện và thu nhận cả con cái nhà thường dân có sức học xuất sắc.
Sang thời hậu Lê, đời vua Lê Thánh Tông bắt đầu cho dựng bia của những người thi đỗ tiến sĩ. Tới thời Nguyễn, Quốc Tử Giám được lập Huế. Văn miếu Thăng Long được sửa sang lại chỉ còn là Văn Miếu của trấn Bắc Thành, sau đổi thành Văn Miếu Hà Nội.
(Trả lời bởi Anh Lê Quốc Trần)