Bài 10: Khái niệm về hệ điều hành

Nội dung lý thuyết

Các phiên bản khác

BÀI 10. KHÁI NIỆM HỆ ĐIỀU HÀNH

1. Khái niệm HĐH

- Hệ điều hành là tập hợp các chương trình được tổ chức thành một hệ thống với nhiệm vụ đảm bảo tương tác giữa người dùng với máy tính, cung cấp các phương tiện và dịch vụ để điều phối việc thực hiện các chương trình, quản lí chặt chẽ các tài nguyên của máy, tổ chức khai thác chúng một cách thuận tiện và tối ưu.

- Một số hệ điều hành phổ biến: MS DOS, WINDOWS, ...

2. Các chức năng và thành phần của hệ điểu hành

a. Chức năng

- Hệ điều hành có các chức năng sau:

  • Tổ chức giao tiếp giữa người dùng và hệ thống.
  • Cung cấp các tài nguyên (bộ nhớ, các thiết bị ngoại vi,…) cho các chương trình và tổ chức thực hiện các chương trình đó.
  • Tổ chức lưu trữ thông tin trên bộ nhớ ngoài, cung cấp các công cụ tìm kiếm và truy cập thông tin.
  • Kiểm tra và hỗ trợ bằng phần mền cho các thiết bị ngoại vi để khai thác chúng một cách thuận tiện và hiệu quả.
  • Cung cấp các dịch vụ tiện ích cho hệ thống (làm việc với đĩa, truy cập mạng, trao đổi thư điện tử,…)

b. Thành phần

- Mỗi chức năng được một nhóm chương trình trong hệ điều hành đảm bảo thực hiện. Các nhóm chương trình này là các thành phần của hệ điều hành:

  • Giao tiếp giữa người dùng và hệ thống thì qua hai cách.
  • Quản lí tài nguyên là bao gồm phân phối và thu hồi tài nguyên.
  • Tổ chức thông tin trên bộ nhớ ngoài lưu trữ, tìm kiếm và cung cấp thông tin cho các chương trình khác xử lí.

3. Phân loại hệ điều hành

Hệ điều hành có ba loại chính sau:

* Đơn nhiệm một người dùng:

  • Trong hệ điều hành loại này, mỗi lần chỉ cho phép một người đăng nhập vào hệ thống và các chương trình phải được thực hiện lần lượt.
  • Hệ điều hành không đòi hỏi bộ vi xử lý mạnh.
  • Ví dụ: hệ điều hành MS DOS,...

* Đa nhiệm một người dùng:

  • Với hệ điều hành loại này chỉ cho phép một người được đăng kí vào hệ thống nhưng có thể kích hoạt cho hệ thống thực hiện đồng thời nhiều chương trình.
  • Hệ điều hành đòi hỏi bộ vi xử lý mạnh.
  • Ví dụ: Hệ điều hành Windows 95, Windows 98,...

* Đa nhiệm nhiều người dùng:

  • Hệ điều hành loại này cho phép nhiều người được đăng kí vào hệ thống. Hệ thống có thể thực hiện đồng thời nhiều chương trình. 
  • Đòi hỏi bộ vi xử lí mạnh, bộ nhớ trong lớn, thiết bị ngoại vi phong phú.
  • Ví dụ: Windows 2000, Windows Server, Win XP, ...