19. Đa dạng thực vật

 I. Các nhóm thực vật

Thực vật được phân chia thành nhiều nhóm:

Các nhóm thực vật

Dựa trên các đặc điểm khác nhau thực vật có thể được chia thành các nhóm: có mạch dẫn hoặc không có mạch dẫn, có hạt hoặc không có hạt, có hoa hoặc không có hoa.

II. Thực vật không có mạch dẫn (Rêu)

Cây rêu không có mạch dẫn, có thân và lá, có rễ giả, không có hạt và không có hoa. Rêu sinh sản bằng bào tử nằm trong túi bào tử. 

❗ Mạch dẫn được cấu tạo từ các mô dẫn, là hệ thống dẫn truyền nước và các chất đến tất cả các bộ phận của cây.

• Rêu là thực vật sống ở những nơi ẩm ướt.
• Rêu rất đa dạng với nhiều loại khác nhau. Trong đó rêu tường là đại diện thường gặp.

III. Thực vật có mạch dẫn, không có hạt (Dương xỉ)

Dương xỉ có mạch dẫn, có thân, lá và rễ thật, không có hạt, không có hoa. Cơ quan sinh sản của dương xỉ là những ổ bào tử nằm ở mặt dưới của lá.

• Môi trường sống chủ yếu của dương xỉ là nơi có khí hậu nóng, ẩm.
• Dương xỉ rất đa dạng và có nhiều loại khác nhau: dương xỉ cạn và dương xỉ nước (rau bợ, cây bèo vảy ốc,...)

❗ Dương xỉ cổ đại và sự hình thành than đá

Những loài dương xỉ cổ đại có thân gỗ cao lớn sống cách đây khoảng gần 300 triệu năm, làm thành những khu rừng rộng lớn trên Trái Đất. Khi các cây trong rừng dương xỉ cổ đại chết đi sẽ tích tụ một lượng lớn chất carbon trong đất. Qua quá trình, carbon tích tụ trong đất sẽ biến đổi thành than đá mà ngày nay chúng ta vẫn dùng.

IV. Thực vật có mạch dẫn, có hạt, không có hoa (Hạt trần)

Hạt trần có mạch dẫn, có thân, lá và rễ thật, có hạt nhưng không có hoa. Cơ quan sinh sản gồm nón đực và nón cái. Hạt không được bao kín trong quả.

• Ở nước ta, thông phân bố nhiều ở những nơi có khí hậu mát mẻ như Đà Lạt, vùng núi phía Bắc.
• Một số cây hạt trần ở nước ta như: pơmu, hoàng đàn, kim giao, bách tán, trắc bách diệp,...

❗ Cây hạt trần lớn nhất thế giới

Se-coi-a (sequoia) là cây hạt trần được cho là cây có thân cao và to nhất trên Trái Đất. Chiều cao đạt tới 115 m và đường kính thân đạt 9 m. Do vậy người ta có thể đục xuyên qua thân cây để cho một chiếc ô tô đi xuyên qua. 

Se-coi-a cũng là một trong những sinh vật sống lâu nhất Trái Đất. Ở châu Mỹ, trung bình se-coi-a sống từ 800 - 1500 năm, có khi tới 2000 năm.

V. Thực vật có mạch dẫn, có hạt và có hoa (hạt kín)

Hạt kín là những thực vật đã có mạch dẫn, có hạt và có hoa. Hạt được bao kín trong quả.

• Thực vật hạt kín mọc ở khắp mọi nơi: trên cạn hay dưới nước, vùng núi cao hay nơi có tuyết bao phủ.
• Thực vật hạt kín đa dạng về số lượng loài và số lượng cá thể trong loài.

1. Thực vật rất đa dạng, được chia thành 4 nhóm lớn: Thực vật không có mạch dẫn (Rêu); Thực vật có mạch dẫn, không có hạt (Dương xỉ); Thực vật có mạch dẫn, có hạt, không có hoa (Hạt trần); Thực vật có mạch dẫn, có hạt, có hoa (Hạt kín).

2. Cây rêu không có mạch dẫn, có thân và lá, có rễ giả, không có hạt, không có hoa. Rêu sinh sản bằng bào tử nằm trong túi bào tử.

3. Dương xỉ có mạch dẫn, có thân, lá và rễ thật, không có hạt, không có hoa. Cơ quan sinh sản của dương xỉ là những ổ túi bào tử nằm ở mặt dưới của lá.

4. Hạt trần có mạch dẫn, có thân, lá và rễ thật, có hạt nhưng không có hoa. Cơ quan sinh sản gồm nón đực và nón cái. Hạt không được bao kín trong quả.

5. Hạt kín là những thực vật đã có mạch dẫn, có hạt và có hoa. Hạt được bao kín trong quả.