Sông đáy (Tế Hanh) Tôi lại về đây sông đáy ơi Xa nhau kể đã bốn năm rồi Thăm con sơ tán thêm lần nữa Theo dọc bờ sông đất bãi bồi Sông vẫn như xưa chảy một dòng Theo mùa nước đục nước xanh trong Sơn Tây đất rắn, Hà Đông mịn Sông Đáy nơi đâu cũng mát lòng Đậm nhạt bài ngô chen bãi mía Gốc nhãn lên hương, vải đỏ màu Từng bãi dâu xanh soi nước biếc Tơ vàng tơ trắng cuốn quanh nhau Đồng ruộng có thêm giống lúa mới Hai vụ Hà Tây thêm ấm no Trận lụt năm qua ta thắng được Lúa xuân chín ngập cả hai bờ Tôi trở về thăm lại bà con Mái tranh rạ cũ tấm lòng son Nhường giường, nhường chiếu con tôi ở Ngô nương thơm và sắn luộc ngon Thanh niên lớp lớp ra tiền tuyến Ruộng vườn các chị vẫn chuyên cần Các cháu tôi bồng sơ tán trước Nay đến trường bên tập đánh vần Gia đình tôi cũng nhiều thay đổi Đứa con lớn nhất đi học xa Đứa con nhỏ nhất vừa lên bảy Mỗi sáng giao cho dọn quét nhà Còn em công tác nới nào nhỉ? Lần trước nhớ em nhìn nước xuôi Lần này có lẽ em trên ấy Có chảy ngược dòng sông đáy ơi Bốn năm trở lại bên sông đáy Đánh Mỹ hai lần đều ở sông Đất nước còn nhiều qua thử thách Mùa thêm xanh tốt, áo thêm hồng. (1972) 1. Nêu những hiểu biết của em về nhà thơ Tế Hanh 2. Nhà thơ Tế Hanh có những tập thơ tiêu biểu nào? 3. Theo em bài thơ nên chia bố cục thành mấy phần?nêu nội dung từng phần. 4. Ở khổ thơ đầu cảm xúc của nhà thơ được bộc lộ như thế nào? 5. Bảy khổ thơ cuối tập trung nói về những hình ảnh nào? 6. Tác giả đã miêu tả hình ảnh con sông quê và thể hiện cảm xúc như thế nào? 7. Hình ảnh những con người ở quê hương sống Đáy có tấm lòng và tình cảm như thế nào? 8. Khổ thơ cuối nói lên cảm xúc j của nhà thơ?

Đặt dấu chấm vào chỗ thích hợp trong đoạn văn sau đây.

Tuy rét vẫn kéo dài, mùa xuân đã đến bên bờ sông Lương mùa xuân đã điểm các chùm hoa gạo đỏ mọng lên những cành cây gạo chót vót giữa trời và trải màu lúa non sáng dịu lên khắp mặt đất mới cách ít ngày còn trần trụi đen xám trên những bãi đất phù sa mịn hồng mơn mởn, các vòm cây quanh năm xanh um đã dần dần chuyển màu lốm đốm, như được rắc thêm một lớp bụi phấn hung hung vàng: các vườn nhãn, vườn vải đang trổ hoa [...] Mùa xuân đã đến những buổi chiều hửng ấm, từng đàn chim én từ dãy núi biếc đằng xa bay tới, lượn vòng trên những bến đò, đuổi nhau xập xè bên những mái nhà toả khói những ngày mưa phùn, người ta thấy trên mấy bãi soi dài nổi lên đây đó ở giữa sông, những con giang con sếu cao gần bằng người, không biết từ đâu bay về, theo nhau lững thững bước thấp thoáng trong bụi mưa trắng xoá có những buổi, cả một quãng sông phía gần chân núi bỗng rợp đi vì hàng nghìn đôi cánh của những đàn sâm cầm tới tấp sà xuống, chẳng khác nào từng đám mây bỗng rụng xuống, tan biến trong các đầm bãi rậm rạp lau sậy.

Sông đáy (Tế Hanh)

Tôi lại về đây sông đáy ơi

Xa nhau kể đã bốn năm rồi Thăm con sơ tán thêm lần nữa

Theo dọc bờ sông đất bãi bồi Sông vẫn như xưa chảy một dòng

Theo mùa nước đục nước xanh trong

Sơn Tây đất rắn, Hà Đông mịn Sông Đáy nơi đâu cũng mát lòng

Đậm nhạt bài ngô chen bãi mía

Gốc nhãn lên hương, vải đỏ màu

Từng bãi dâu xanh soi nước biếc

 Tơ vàng tơ trắng cuốn quanh nhau

Đồng ruộng có thêm giống lúa mới

Hai vụ Hà Tây thêm ấm no Trận lụt năm qua ta thắng được

Lúa xuân chín ngập cả hai bờ Tôi trở về thăm lại bà con Mái tranh rạ cũ tấm lòng son Nhường giường, nhường chiếu con tôi ở

Ngô nương thơm và sắn luộc ngon

 Thanh niên lớp lớp ra tiền tuyến

Ruộng vườn các chị vẫn chuyên cần

Các cháu tôi bồng sơ tán trước

Nay đến trường bên tập đánh vần

Gia đình tôi cũng nhiều thay đổi

Đứa con lớn nhất đi học xa Đứa con nhỏ nhất vừa lên bảy Mỗi sáng giao cho dọn quét nhà

Còn em công tác nới nào nhỉ? Lần trước nhớ em nhìn nước xuôi Lần này có lẽ em trên ấy Có chảy ngược dòng sông đáy ơi

Bốn năm trở lại bên sông đáy Đánh Mỹ hai lần đều ở sông Đất nước còn nhiều qua thử thách

 Mùa thêm xanh tốt, áo thêm hồng. (1972)

1. Nêu những hiểu biết của em về nhà thơ Tế Hanh

2. Nhà thơ Tế Hanh có những tập thơ tiêu biểu nào?

3. Theo em bài thơ nên chia bố cục thành mấy phần?nêu nội dung từng phần.

4. Ở khổ thơ đầu cảm xúc của nhà thơ được bộc lộ như thế nào?

5. Bảy khổ thơ cuối tập trung nói về những hình ảnh nào?

6. Tác giả đã miêu tả hình ảnh con sông quê và thể hiện cảm xúc như thế nào?

7. Hình ảnh những con người ở quê hương sống Đáy có tấm lòng và tình cảm như thế nào? 8. Khổ thơ cuối nói lên cảm xúc j của nhà thơ?

NHỮNG CÁNH BUỒM

Phía sau làng tôi có một con sông lớn chảy qua. Bốn mùa sông đầy nước. Mùa hè, sông đỏ lựng phù sa với những con lũ dâng đầy. Mùa thu, mùa đông, những bãi cát non nổi lên, dân làng tôi thường xới đất, trỉa đỗ, tra ngô, kịp gieo trồng một vụ trước khi những con lũ năm sau đổ về.

Tôi yêu con sông vì nhiều lẽ, trong đó một hình ảnh tôi cho là đẹp nhất, đó là những cánh buồm. Có những ngày nắng đẹp trời trong, những cánh buồm xuôi ngược giữa dòng sông phẳng lặng. Có cánh màu nâu như màu áo của mẹ tôi. Có cánh màu trắng như màu áo của chị tôi. Có cánh màu xám bạc như màu áo bố tôi suốt ngày vất vả trên cánh đồng. Những cánh buồm đi như rong chơi, nhưng thực ra nó đang đẩy con thuyền chở đầy hàng hóa. Từ bờ tre làng, tôi vẫn gặp những cánh buồm lên ngược về xuôi. Lá cờ nhỏ trên đỉnh cột buồm phất phới trong gió như bàn tay tí xíu vẫy vẫy bọn trẻ chúng tôi. Còn lá buồm thì cứ căng phồng như ngực người khổng lồ đẩy thuyền đi đến chốn, về đến nơi, mọi ngả mọi miền, cần cù nhẫn nại, suốt năm, suốt tháng, bất kể ngày đêm.

Những cánh buồm chung thủy cùng con người, vượt qua bao sóng nước, thời gian. Đến nay, đã có những con tàu to lớn, có thể vượt biển khơi. Nhưng những cánh buồm vẫn sống cùng sông nước và con người.

Theo BĂNG SƠN.

* Dựa vào nội dung bài đọc, khoanh vào chữ cái trước câu trả lời phù hợp nhất và làm bài tập:

Câu 1: Suốt 4 mùa, dòng sông có đặc điểm gì? ( 0.5 đ)

a) Bãi cát non nổi lên.                        

b ) Nước sông đầy ắp.

c) Những con lũ dâng đầy.                

d)  Dòng sông đỏ lựng phù sa.

Câu 2: Màu sắc của những cánh buồm được tác giả so sánh với gì? ( 0.5 đ)

a)     Màu nắng của những ngày đẹp trời.

b)    Màu áo của những người lao động vất vả trên cánh đồng.

c)     Màu áo của những người thân trong gia đình.

d)    Màu áo của những người lao động.

Câu 3: Cách so sánh trên( nêu ở câu 2) có gì hay? ( 0.5 đ)

a)     Miêu tả được chính xác màu sắc tươi đẹp của những cánh buồm.

b)    Thể hiện được tình yêu của tác giả đối với những cánh buồm trên dòng sông quê hương.

c)     Cho thấy cánh buồm cũng vất vả như những người nông dân lao động.

d)    Miêu tả được chính xác màu sắc rực rỡ của những cánh buồm

Câu 4: Câu văn nào trong bài tả đúng một cánh buồm căng gió? ) ( 0.5 đ)

a)     Những cánh buồm đi như rong chơi.

b)    Những cánh buồm cần cù lao động.

c)     Những cánh buồm xuôi ngược giữa dòng sông phẳng lặng.

d)    Lá buồm căng phồng như ngực người khổng lồ.

Câu 5. Tìm và viết đúng chính tả: (2đ)

a) – 2 từ láy âm đầu l (M: long lanh)

……………………………………………………………………………………….

- 2 từ láy âm đầu n (M: nở nang)

………………………………………………………………………………………

b) – 2 từ ghép có tiếng chứa vần uôn (M: buôn bán)

………………………………………………………………………………………

- 2 từ ghép có tiếng chứa vần uông (M: ruộng nương)

……………………………………………………………………………………….

Câu 6. Chọn từ ngữ trong ngoặc đơn điền vào từng chỗ trống cho thích hợp( 1đ)

Người ta ai cũng phải có………………Những……………sẽ chắp cánh cho con người vượt qua bao ghềnh thác khó khăn, giúp con người làm nên bao điều kì diệu. Nhưng những……………sẽ níu kéo người ta lại, làm cho con người trở thành nhỏ bé, yếu hèn.

(Từ cần điền: ước muốn tầm thường, ước mơ, ước mơ cao đẹp)

Câu 7. Gạch dưới các động từ trong mỗi dãy từ sau( 1đ)

a) cho, biếu, đẹp, tặng, sách, mượn, lấy

b) ngồi, ghế, nằm, đi, đứng, chạy, nhanh

c) phấn khởi, lo lắng, hồi hộp, nhẹ nhàng

Câu 8: Đặt câu hỏi cho bộ phận in đậm trong từng câu dưới đây:( 1đ)

a.Giữa vòm lá um tùm, bông hoa dập dờn trước gió.

………………………………………………………………………………….

b.Bác sĩ Ly là một người đức độ, hiền từ mà nghiêm nghị.

……………………………………………………………………………………

c.Chủ nhật tuần tới, mẹ sẽ cho con đi chơi công viên.

……………………………………………………………………………………

d.Bé rất ân hận vì bé không nghe lời mẹ, đã ngắt bông hoa đẹp ấy.

…………………………………………………………………………………….

Câu 9: Điền các từ còn thiếu vào đoạn văn cho đúng:

Các từ cần điền là: nhân hậu, thương yêu, tự tin, điều ước.

Trong giấc mơ em đã gặp một bà tiên..............................................Bà tóc bạc phơ hỏi em nếu được ba ............................................, sẽ ước gì?

Em.............................................trả lời những điều ước của mình.

Câu 10: Nêu quy tắc viết tên người, tên địa lí Việt Nam. Lấy ví dụ.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………….

Tìm những câu thơ sử dụng phép nhân hóa trong khổ thơ 2,3,4,5.

Nơi những dòng sông cần mẫn 

Gửi lại phù sa bãi bồi 

Để nước ngọt ùa ra biển 

Sau cuộc hành trình xa xôi. 

Nơi biển tìm về với đất 

Bằng con sóng nhớ bạc đầu 

Chất muối hòa trong vị ngọt 

Thành vũng nước lợ nông sâu. 

Nơi cá đối vào đẻ trứng 

Nơi tôm rảo đến búng càng 

Cần câu uốn cong lưỡi sóng 

Thuyền ai lấp lóa đêm trăng. 

Nơi con tàu chào mặt đất 

Còi ngân lên khúc giã từ 

Cửa sông tiễn người ra biển 

Mây trắng lành như phong thư. 

 Bài này trên olm á

Hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 6 đến 8 câu trình bày cảm nhận về đoạn thơ sau
"Đất nước đẹp vô cùng. Nhưng Bác phải ra đi
Cho tôi làm sóng dưới con tàu đưa tiễn Bác
Khi bờ bãi dần lui làng xóm khuất
Bốn phía nhìn không một bóng hàng tre

Đêm xa nước đầu tiên, ai nỡ ngủ
Sóng vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương
Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở
Xa nước rồi, càng hiểu nước đau thương"